Chất kích thích hô hấp mạnh nhất là chất nào sau đây?

Khi hít vào, thể tích lồng ngực tăng lên làm áp suất trong phổi giảm xuống, nhỏ hơn áp suất khí quyển, không khí từ bên ngoài tràn vào phổi. Khi thở ra, thể tích lồng ngực giảm xuống làm áp suất trong phổi tăng lên, lớn hơn áp suất khí quyển, không khí từ phổi được đẩy ra ngoài. Do đó, áp suất trong đường dẫn khí bằng áp suất khí quyển trước khi hít vào.

Hệ số khuếch tán của oxy (DLO2) và carbon monoxide (DLCO) có mối quan hệ tỉ lệ với nhau. Do sự khác biệt về trọng lượng phân tử và độ hòa tan, oxy khuếch tán nhanh hơn carbon monoxide. Công thức chuyển đổi giữa DLCO và DLO2 là: DLO2 = 1.23 x DLCO. Như vậy, đáp án C là đáp án chính xác.

Đường cong Barcroft (hay còn gọi là đường cong phân ly oxy-hemoglobin) mô tả mối quan hệ giữa áp suất riêng phần của oxy (PO2) và độ bão hòa oxy của hemoglobin (Hb).

A. Khi PO2 thấp, đường cong Barcroft rất dốc: Đúng. Ở vùng PO2 thấp, một sự thay đổi nhỏ trong PO2 sẽ gây ra sự thay đổi lớn trong độ bão hòa Hb với oxy, giúp oxy dễ dàng được giải phóng vào các mô.

B. Khi PO2 cao, đường cong Barcroft rất tà: Đúng. Ở vùng PO2 cao, Hb đã gần bão hòa oxy, nên sự thay đổi PO2 ít ảnh hưởng đến độ bão hòa.

C. PO2 = 90mmHg, độ bão hòa Hb của O2 90%: Sai. Với PO2 = 90 mmHg, độ bão hòa Hb với oxy phải gần 100% (thường là 97-98%).

D. P50 giảm, Hb tăng ái lực với O2 và ngược lại: Đúng. P50 là áp suất riêng phần của oxy mà tại đó Hb bão hòa 50%. P50 giảm nghĩa là Hb cần ít oxy hơn để đạt độ bão hòa 50%, tức là ái lực của Hb với oxy tăng lên. Ngược lại, P50 tăng nghĩa là Hb cần nhiều oxy hơn để đạt độ bão hòa 50%, tức là ái lực của Hb với oxy giảm.

Vậy, phương án sai là C.

Đường cong phân ly oxyhemoglobin (HbO2) thể hiện mối quan hệ giữa độ bão hòa oxy của hemoglobin và áp suất riêng phần của oxy (PO2). Các yếu tố ảnh hưởng đến ái lực của hemoglobin với oxy, và do đó ảnh hưởng đến sự phân ly HbO2, bao gồm: Phân áp CO2 (PCO2), pH, nhiệt độ và 2,3-DPG.

- PCO2 tăng làm giảm ái lực của Hb với O2, làm tăng sự phân ly (hiệu ứng Bohr).
- pH giảm (môi trường acid) làm giảm ái lực của Hb với O2, làm tăng sự phân ly (hiệu ứng Bohr).
- Nhiệt độ tăng làm giảm ái lực của Hb với O2, làm tăng sự phân ly.
- PCO2 giảm làm tăng ái lực của Hb với O2, làm giảm sự phân ly.
- pH tăng làm tăng ái lực của Hb với O2, làm giảm sự phân ly.
- Nhiệt độ giảm làm tăng ái lực của Hb với O2, làm giảm sự phân ly.

Vậy, phương án sai là D. Nhiệt độ máu giảm làm tăng phân ly HbO2.

CO2 kết hợp với muối kiềm (bicarbonate) xảy ra ở nơi có phân áp CO2 cao và phân áp O2 thấp, thường là ở các mô. Tại các mô, quá trình trao đổi chất tạo ra CO2, làm tăng phân áp CO2. Đồng thời, O2 được sử dụng bởi các tế bào, làm giảm phân áp O2. Điều này tạo điều kiện cho CO2 kết hợp với nước để tạo thành axit carbonic (H2CO3), sau đó phân ly thành ion bicarbonate (HCO3-) và ion hydro (H+). Ion bicarbonate này sau đó được vận chuyển trong máu.