Ở vi khuẩn E. coli kiểu dại, sự biểu hiện của gene lac Z thuộc nhóm operon lac mã hóa Beta-galactoxidase phụ thuộc sự có mặt của glucose và lactose trong môi trường. Khi môi trường có cả glucose và lactose, enzyme này biểu hiện ở mức thấp, khi môi trường chỉ có lactose, enzyme được biểu hiện ở mức tăng cường trong các tế bào vi khuẩn kiểu dại. Bằng kĩ thuật gây đột biến và chuyển DNA plasmid mang các trình tự gene có nguồn gốc từ nhiễm sắc thể E. coli này vào các tế bào E. coli khác, người ta đã tạo được 3 chủng vi khuẩn đột biến có kiểu gene lưỡng bội về các gene và trình tự điều hòa tham gia phân giải lactose (chủng 1 tới 5) như Hình 7. Trong đó: I+, P+, O+, Z+ tương ứng là các trình tự kiểu dại của gene mã hóa protein ức chế (I) , vùng P , vùng O và gene lacZ. P-, O-, Z- là các trình tự đột biến mất chức năng so với trình tự kiểu dại tương ứng. I- là đột biến làm protein ức chế mất khả năng gắn vùng O. IS là đột biến làm protein ức chế mất khả năng gắn vào đồng phân của lactose. Xét các phát biểu dưới đây khi đưa các chủng trên vào các môi trường không có glucose và lactose, chỉ có lactose, có cả glucose và lactose.

Câu 22:

Các nhà khoa học theo dõi sự thay đổi của các nhân tố sinh thái trong một khu rừng tự nhiên ven biển trước và sau khi bị khai phá trồng dừa. Hình 8 mô tả sự biến động số lượng của một số loài động, thực vật và hàm lượng nitrogen (N).

A. Các yếu tố khảo sát trong rừng tự nhiên đều cao hơn so với sau khi trồng dừa

B. Sau khi trồng dừa, cá đuối bị mất nguồn thức ăn

C. Lượng nitrogen trong đất và chảy ra biển suy giảm nghiêm trọng là do cây dừa cần nhiều nitrogen cho sinh trưởng và phát triển

D. Sự kiểm soát sinh khối của các sinh vật khi rừng tự nhiên bị phá bỏ trong nghiên cứu này thể hiện sự kiểm soát từ dưới lên (mô hình kiểm soát có sự ảnh hưởng mạnh của các bậc dinh dưỡng thấp)

Lời giải:

Đáp án đúng: Đúng, Đúng, Sai, Đúng

a) Đúng.

Vì tất cả các theo dõi đều cho thấy các yếu tố khảo sát trong rừng tự nhiên cao hơn so với khi trồng dừa, một số yếu tố khi trồng dừa không được quan sát thấy như cá đuối, lượng nitrogen chảy ra biển.

b) Đúng.

Vì rừng tự nhiên cung cấp nitrogen và dinh dưỡng khoáng cho hệ sinh thái biển, thúc đẩy sự tăng trưởng của thực vật phù du và các loài thực vật dưới nước, từ đó, làm tăng sinh khối động vật phù du và cá đuối.

c) Sai.

Vì không có cơ sở để kết luận điều này, lượng mùn hữu cơ trong đất suy giảm do xác động, thực vật của khu rừng bị suy giảm.

d) Đúng.

Vì hàm lượng nitrogen chảy ra biển kiểm soát sinh khối của thực vật phù du, từ đó, kiểm soát sinh khối của động vật phù du và sinh khối của các động vật khác.

Câu 23:

Một tế bào sinh dục sơ khai có bộ NST 2n=8 nguyên phân liên tiếp hai lần sau đó tiến hành giảm phân. Tất cả các tế bào con tạo ra đều tham gia thụ tinh. Sơ đồ nào trong Hình 9 biểu thị sự thay đổi về số lượng NST trong mỗi tế bào phù hợp với từng thời điểm?

(Chú thích: A nguyên phân lần 1; B nguyên phân lần 2; C giảm phân; D thụ tinh tạo hợp tử).

Lời giải:

Đáp án đúng: 3

Sơ đồ 3. Vì:

Nguyên phân lần 1 (A): Số NST nhân đôi rồi phân chia → số NST giữ nguyên.

Nguyên phân lần 2 (B): Tương tự như lần 1, số NST giữ nguyên.

Giảm phân (C): Số NST giảm đi một nửa.

Thụ tinh (D): Số NST tăng gấp đôi do hợp tử được hình thành.

Câu 24:

Ở đậu hà lan, allele A quy định hoa tím trội hoàn toàn so allele a quy định với hoa trắng. Quần thể ban đầu có 100% cây hoa tím dị hợp. Sơ đồ số bao nhiêu ở Hình 10 biểu diễn đúng tỉ lệ kiểu gene Aa sau 4 thế hệ tự thụ phấn)?

Lời giải:

Đáp án đúng: 1

P: 100% Aa --> F4: Aa = 1/16 = 6,25% --> Sơ đồ 1.

Câu 25:

Các nhà khoa học muốn tìm hiểu xem các đột biến kháng penicilin ở một loài vi khuẩn là có sẵn trong quần thể hay xuất hiện sau khi được xử lí penicilin. Dưới đây là các thao tác thí nghiệm.

1. Lấy mẫu vi khuẩn, cấy trải trên đĩa petri không chứa penicilin để vi khuẩn hình thành các khuẩn lạc.

2. Nuôi cấy vi khuẩn trong môi trường không có thuốc kháng sinh.

3. Dùng con dấu bọc vải nhung, đóng vào đĩa petri để thu các tế bào tương ứng với vị trí các khuẩn lạc.

4. Đóng dấu vào đĩa petri có chứa penicilin, quan sát vị trí các khuẩn lạc mọc lên và so sánh với các khuẩn lạc ở đĩa không có penicilin.

Viết liên tiếp các số tương ứng với 4 bước thí nghiệm để đạt được mục đích nói trên

Lời giải:

Đáp án đúng: 1234

Bước 1: Lấy mẫu vi khuẩn, cấy vào môi trường không có penicillin để các vi khuẩn có thể phát triển thành khuẩn lạc.

Bước 2: Tiếp tục nuôi cấy trong môi trường không có kháng sinh để đảm bảo tất cả vi khuẩn đều phát triển bình thường.

Bước 3: Sử dụng con dấu vải nhung để sao chép vị trí khuẩn lạc.

Bước 4: Chuyển các khuẩn lạc sang đĩa có chứa penicillin để xác định khuẩn lạc nào có khả năng kháng thuốc.

Câu 26:

Một nhà khoa học tiến hành nuôi cấy một chủng vi khuẩn E. coli bình thường trong môi trường có cả glucose và lactose. Người ta còn thêm vào môi trường một chất chỉ thị màu, chất này sẽ biến từ trắng sang xanh nếu có xuất hiện protein enzyme của gene lacZ. Kết quả thí nghiệm cho thấy ban đầu mỗi ống nuôi cấy có màu trắng, sau đó 6 giờ mới bắt đầu chuyển sang màu xanh. Sơ đồ nào trong Hình 11 thể hiện đúng nhất xu hướng biến đổi nồng độ protein của gene lacZ trong ống nuôi cấy?

Lời giải:

Đáp án đúng: 4

- Cơ chế điều hòa operon lac:

+ Khi có glucose, vi khuẩn ưu tiên sử dụng glucose → ức chế operon lac, enzyme LacZ không được tạo ra.

+ Khi glucose cạn kiệt (khoảng 6 giờ), vi khuẩn mới bắt đầu sử dụng lactose → LacZ được kích hoạt, enzyme bắt đầu tăng.

- Chọn sơ đồ phù hợp:

+ Ban đầu không có enzyme, sau đó enzyme tăng dần khi vi khuẩn sử dụng lactose.

=> Sơ đồ 4

Câu 27:

Bảng 2 mô tả ảnh hưởng của nhiệt độ đến sự biểu hiện màu sắc hoa của các kiểu gene khác nhau ở loài hoa anh thảo (Primula sinensis). Một nhóm học sinh đem lai hai cây hoa đỏ mọc ở nhiệt độ 20^o C, thu được các hạt F₁. Đem những hạt này trồng ở 35^oC, theo lý thuyết, đời con sẽ có tối đa bao nhiêu % cây hoa trắng?

Lời giải: