Câu hỏi:

• Nó làm gia tăng sự cạnh tranh về thị trường và nguồn tài nguyên.


• Các nước đế quốc tìm cách giải quyết khủng hoảng bằng các biện pháp bảo hộ mậu dịch, gây tổn hại đến lợi ích của các nước khác.


• Sự suy yếu kinh tế làm gia tăng bất ổn chính trị và xã hội, thúc đẩy chủ nghĩa dân tộc cực đoan và nguy cơ chiến tranh.

Hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ hai (1939–1945)

• Tổn thất nhân mạng khổng lồ: hơn 60–70 triệu người chết; hàng chục triệu người bị thương, tàn tật; khủng hoảng tị nạn.


• Hủy diệt vật chất – kinh tế: nhiều thành phố ở châu Âu, châu Á bị san phẳng; công nghiệp, hạ tầng kiệt quệ; nạn đói sau chiến tranh.


• Tội ác chiến tranh và diệt chủng: đặc biệt là Holocaust; thảm sát, lao động cưỡng bức, thí nghiệm trên người.


• Vũ khí hủy diệt hàng loạt xuất hiện: bom nguyên tử ở Hiroshima, Nagasaki; mở kỷ nguyên hạt nhân với nguy cơ sống còn cho nhân loại.


• Trật tự thế giới thay đổi: hình thành Liên Hợp Quốc (1945); thế giới phân cực, dẫn tới Chiến tranh Lạnh; bản đồ chính trị – biên giới, phạm vi ảnh hưởng thay đổi.


• Giải phóng dân tộc – phi thực dân hóa tăng tốc tại Á, Phi, Mỹ La-tinh.


• Tổn thương tinh thần, khủng hoảng đạo đức kéo dài qua nhiều thế hệ.

Bài học cho việc bảo vệ hòa bình thế giới hôm nay

• Ngăn ngừa chiến tranh từ sớm: giải quyết tranh chấp bằng đối thoại, pháp lý quốc tế, tôn trọng chủ quyền – toàn vẹn lãnh thổ.


• Củng cố thể chế đa phương: phát huy vai trò Liên Hợp Quốc, cơ chế an ninh tập thể, gìn giữ hòa bình; tôn trọng Hiến chương LHQ.


• Không phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt: kiểm soát vũ khí, tuân thủ các hiệp ước hạt nhân – hóa học – sinh học; minh bạch, xây dựng lòng tin.


• Bảo vệ quyền con người & dân thường: tuân thủ Công ước Geneva; phòng ngừa diệt chủng, tội ác chiến tranh; tăng trách nhiệm giải trình quốc tế.


• Chống chủ nghĩa cực đoan, thù hận dân tộc: giáo dục lịch sử trung thực, giáo dục vì hòa bình, chống tuyên truyền thù hận, tin giả.


• Giải quyết căn nguyên xung đột: giảm nghèo, bất bình đẳng; bảo đảm an ninh lương thực – năng lượng – khí hậu; phát triển bền vững.


• Tăng hợp tác khu vực: đối thoại an ninh, liên kết kinh tế – văn hóa – giáo dục để ràng buộc lợi ích, giảm nguy cơ xung đột.


• Trách nhiệm công dân số: trong kỷ nguyên thông tin, cần truyền thông có trách nhiệm, chống kích động bạo lực, thù hận trên mạng.

Sự phân bố của các dân tộc chủ yếu do tập quán sinh hoạt và sản xuất của họ. Các yếu tố khác như nguồn gốc phát sinh, chính sách của nhà nước, và điều kiện tự nhiên cũng có ảnh hưởng, nhưng không phải là yếu tố quyết định chính.