Vì sao tỷ suất lợi nhuận nhỏ hơn tỷ suất giá trị thặng dư?

Tỷ suất lợi nhuận chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi tốc độ chu chuyển của tư bản. Khi tư bản chu chuyển nhanh (số vòng chu chuyển lớn, thời gian chu chuyển ngắn), lượng giá trị thặng dư được tạo ra trong một đơn vị thời gian sẽ lớn hơn, dẫn đến tỷ suất lợi nhuận cao hơn. Ngược lại, khi tư bản chu chuyển chậm, tỷ suất lợi nhuận sẽ thấp hơn. Do đó, tỷ suất lợi nhuận tỷ lệ thuận với số vòng chu chuyển và tỷ lệ nghịch với thời gian chu chuyển của tư bản.

Phân phối lại là quá trình phân phối một phần thu nhập (tiền lương, lợi nhuận, lợi tức, địa tô) từ các ngành sản xuất vật chất sang các ngành không sản xuất vật chất. Điều này bao gồm việc sử dụng nguồn lực tài chính để hỗ trợ các hoạt động như giáo dục, y tế, văn hóa, nghệ thuật, và các dịch vụ công cộng khác, nhằm đảm bảo sự phát triển cân đối và công bằng trong xã hội.

Câu hỏi này liên quan đến sản xuất giá trị thặng dư trong chủ nghĩa tư bản (CNTB) hiện đại.
- Phương án a: "Máy móc thiết bị hiện đại thay thế lao động sống nhiều hơn" là đúng vì CNTB ngày nay có xu hướng tự động hóa và sử dụng công nghệ để giảm chi phí lao động trực tiếp.
- Phương án b: "Tăng NSLĐ và khối lượng giá trị thặng dư" cũng đúng vì việc áp dụng công nghệ và quản lý hiệu quả dẫn đến năng suất lao động cao hơn, từ đó tạo ra nhiều giá trị thặng dư hơn.
- Phương án c: "Tỷ suất giá trị thặng dư tăng lên" cũng đúng. Do giảm chi phí nhân công tương đối so với giá trị hàng hóa, tỷ lệ giá trị thặng dư trên chi phí nhân công (tức tỷ suất giá trị thặng dư) có xu hướng tăng.
Vì cả ba phương án đều đúng, đáp án chính xác là phương án d.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về mối quan hệ giữa hai hình thức trả lương phổ biến: tiền công tính theo thời gian và tiền công tính theo sản phẩm.

Phương án 1: Sai. Hai hình thức này có mối quan hệ nhất định, thể hiện ở việc lựa chọn hình thức nào phù hợp với đặc điểm công việc.
Phương án 2: Đúng. Tiền công tính theo thời gian phù hợp với công việc khó định lượng sản phẩm, cần sự ổn định, chất lượng cao. Tiền công tính theo sản phẩm phù hợp với công việc có thể định lượng sản phẩm rõ ràng, khuyến khích năng suất.
Phương án 3: Sai. Việc quản lý dễ hay khó phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác chứ không chỉ hình thức trả lương.
Phương án 4: Sai. Mặc dù có liên hệ, tiền công theo sản phẩm không phải là sự chuyển hóa trực tiếp từ tiền công theo thời gian. Nó là một hình thức độc lập với những ưu và nhược điểm riêng.