Trước một bệnh nhân chảy máu mũi nặng, xử trí nào cần làm đầu tiên?

Bệnh bạch hầu thanh quản nguy hiểm nhất vì sinh giả mạc gây chít hẹp đường hô hấp, dẫn đến ngạt thở. Các đặc điểm khác như lây lan qua đường hô hấp, sinh độc tố ảnh hưởng tim mạch hay lây lan thành dịch cũng quan trọng, nhưng mức độ nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng nhanh chóng nhất là do ngạt thở.

Trong viêm thanh quản cấp, việc nghỉ ngơi, kiêng nói to, nói nhiều, cấm hút thuốc, kiêng uống rượu và giữ ấm vùng cổ là những căn dặn cần thiết. Tuy nhiên, việc nằm yên tại chỗ và thực hiện hộ lý cấp 1 thường không cần thiết, trừ khi có các biến chứng hoặc tình trạng bệnh lý khác đi kèm. Hộ lý cấp 1 thường áp dụng cho bệnh nhân nặng, cần theo dõi và chăm sóc đặc biệt, không phù hợp với hầu hết các trường hợp viêm thanh quản cấp thông thường.

Viêm thanh quản cấp thường liên quan đến các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp trên như viêm họng, viêm mũi, viêm amidan do chúng có sự liên thông và lây lan dễ dàng. Viêm sụn vành tai là một bệnh lý riêng biệt, không có mối liên hệ trực tiếp với viêm thanh quản cấp.

Viêm sụn thanh thiệt là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng ở thanh quản, có thể gây ra các triệu chứng như nuốt khó, khó thở (đặc biệt là khó thở thì hít vào), giọng nói bị bóp nghẹt (lúng búng như ngậm hột thị) và sốt cao. Vì vậy, phương án 'Không bao giờ sốt' là triệu chứng lâm sàng không phù hợp với viêm sụn thanh thiệt.

Viêm họng có giả mạc là một dấu hiệu gợi ý mạnh mẽ bệnh bạch hầu. Bạch hầu là một bệnh nhiễm trùng nguy hiểm do vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae gây ra, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như tắc nghẽn đường thở, tổn thương tim và thần kinh. Việc điều trị bạch hầu cần được tiến hành càng sớm càng tốt bằng huyết thanh kháng độc tố bạch hầu (antitoxin) để trung hòa độc tố do vi khuẩn sản xuất. Do đó, lựa chọn đúng nhất là cho bệnh nhi nhập viện ngay lập tức để được điều trị bằng huyết thanh kháng độc tố bạch hầu.

Các lựa chọn khác không phù hợp vì:
* Gửi khám chuyên khoa TMH: Mặc dù khám chuyên khoa là cần thiết sau đó để đánh giá thêm, nhưng ưu tiên hàng đầu là điều trị khẩn cấp bằng huyết thanh kháng độc tố.
* Cho vào khoa Nhi điều trị kháng sinh và theo dõi sát: Kháng sinh chỉ giúp tiêu diệt vi khuẩn, nhưng không trung hòa được độc tố đã gây ra tổn thương. Huyết thanh kháng độc tố là điều trị thiết yếu.
* Lấy giả mạc gửi xét nghiệm tìm trực trùng bạch hầu: Xét nghiệm là cần thiết để xác nhận chẩn đoán, nhưng không nên trì hoãn việc điều trị trong khi chờ kết quả xét nghiệm.