Trong xã hội sự phát triển biểu hiện ra như thế nào?

Nguyên nhân giống nhau trong những điều kiện khác nhau có thể đưa đến nhứng kết quả khác nhau

Nguyên nhân khác nhau cũng có thể đưa đến kết quả như nhau

Nguyên nhân giống nhau trong điều kiện giống nhau luôn luôn đưa đến kết quả như nhau

Sự vật nào cũng là sự thống nhất giữa mặt chất và lượng

Tính quy định về chất nào của sự vật cũng có tính quy định về lượng tương ứng

Tính quy định về chất không có tính ổn định

Tính quy định về lượng nói lên mặt thường xuyên biến đổi của sự vật

Chỉ thống nhất với nhau

Chỉ có mặt đấu tranh với nhau

Vừa thống nhất vừa đấu tranh với nhau

Hoạt động

Hoạt động vật chất

Hoạt động có mục đích

Hoạt động vật chất có mục đích, mang tính lịch sử - xã hội

Phoi-ơ-bắc; chủ nghĩa duy vật siêu hình

Lênin; chủ nghĩa duy vật biện chứng

Hêghen; chủ nghĩa duy tâm khách quan

Toàn bộ thế giới quan

Toàn bộ thế giới quan, nhân sinh quan và phương pháp luận

Hạt nhân lý luận của thế giới quan

Toàn bộ thế giới quan và phương pháp luận

Arixtốt

Xôcrat

Platôn

Đêmôcrit

Tectuliêng

Ôguytxtanh

Giăngxicốt Ơrigieno

Tômát Đacanh

Hình thái kinh tế – xã hội cộng sản nguyên thuỷ

Hình thái kinh tế – xã hội phong kiến

Hình thái kinh tế – xã hội chiếm hữu nô lệ

Hình thái kinh tế – xã hội tư bản chủ nghĩa

Sản xuất vật chất là quá trình con người tác động vào tự nhiên làm biến đổi tự nhiên

Sản xuất vật chất là quá trình tạo ra của cải vật chất

Sản xuất vật chất là quá trình sản xuất xã hội

Sản xuất vật chất là quá trình tạo ra tư liệu sản xuất