Trong giai đoạn CNTB tự do cạnh tranh, quy luật giá trị có hình thức biểu hiện là gì?

Trước khi hình thành lợi nhuận bình quân, giá cả hàng hóa dao động xoay quanh giá trị của nó do tác động của quan hệ cung và cầu. Khi cung và cầu cân bằng, giá cả bằng giá trị. Khi cung lớn hơn cầu, giá cả thấp hơn giá trị. Khi cung nhỏ hơn cầu, giá cả cao hơn giá trị. Phương án 2 phản ánh đúng trạng thái cân bằng này.

Trong chủ nghĩa tư bản, tiền lương thường thấp hơn giá trị sức lao động do cung về sức lao động thường lớn hơn cầu. Điều này tạo ra áp lực giảm tiền lương, vì người lao động cạnh tranh để có việc làm, và nhà tư bản có thể trả lương thấp hơn mà vẫn tìm được người làm. Các yếu tố khác như lòng tham của nhà tư bản có thể góp phần, nhưng yếu tố cung cầu là nguyên nhân chính mang tính hệ thống.

Câu hỏi yêu cầu chọn các ý *sai* về sự thay đổi của tiền công thực tế.

* Phương án 1: "Tỷ lệ thuận với tiền công danh nghĩa": Sai. Tiền công thực tế không chỉ phụ thuộc vào tiền công danh nghĩa mà còn phụ thuộc vào mức giá cả hàng hóa và dịch vụ. Nếu tiền công danh nghĩa tăng nhưng giá cả cũng tăng với tốc độ tương đương hoặc nhanh hơn, thì tiền công thực tế có thể không tăng hoặc thậm chí giảm.
* Phương án 2: "Tỷ lệ nghịch với giá trị tư liệu tiêu dùng và dịch vụ.": Đúng. Khi giá cả tư liệu tiêu dùng và dịch vụ tăng lên, sức mua của tiền công giảm xuống, do đó tiền công thực tế giảm.
* Phương án 3: "Biến đổi cùng chiều với lạm phát": Sai. Lạm phát tăng (giá cả tăng) làm giảm sức mua của tiền lương danh nghĩa, dẫn đến tiền công thực tế giảm. Do đó, tiền công thực tế biến đổi ngược chiều với lạm phát.

Vậy, các ý sai là 1 và 3.

Chủ nghĩa tư bản độc quyền (CNTB độc quyền) hay còn gọi là chủ nghĩa đế quốc, bắt đầu xuất hiện vào cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20. Đây là giai đoạn phát triển cao của chủ nghĩa tư bản, khi các tổ chức độc quyền lớn mạnh chi phối nền kinh tế và chính trị của các nước tư bản.