Trong câu nói: “Tôi hứa với anh ngày mai tôi sẽ đến”, người nói đã thực hiện hành động ngôn ngữ nào?

Câu hỏi yêu cầu xác định loại biểu thức của câu "Mai tôi sẽ đến".

• Phương án A: "Biểu thức ngữ vi nguyên cấp của hành vi hứa" - Đây là một khả năng, vì câu nói này có thể được hiểu là một lời hứa sẽ thực hiện hành động đến trong tương lai.
• Phương án B: "Biểu thức ngữ vi tường minh" - Biểu thức ngữ vi tường minh là biểu thức có chứa động từ thực hiện ngôn ngữ (ví dụ: hứa, đe dọa, yêu cầu,...). Câu này không chứa động từ thực hiện ngôn ngữ, nên đây không phải là biểu thức ngữ vi tường minh.
• Phương án C: "Biểu thức ngữ vi nguyên cấp của hành vi đe dọa" - Câu này không mang ý nghĩa đe dọa. Nó mang ý nghĩa hứa hẹn hoặc thông báo về một hành động trong tương lai.
• Phương án D: "A, C đúng" - Vì C sai, nên phương án này cũng sai.

Vậy, đáp án đúng nhất là A. Câu "Mai tôi sẽ đến" là một biểu thức ngữ vi nguyên cấp của hành vi hứa, vì nó thể hiện ý định thực hiện một hành động trong tương lai mà không cần sử dụng động từ hứa một cách trực tiếp.

Câu hỏi này liên quan đến lý thuyết hành vi ngôn ngữ, cụ thể là cách thức thể hiện các hành vi ở lời như "mời", "cảm ơn", "xin lỗi".

A. Biểu thức ngữ vi tường minh: Là cách diễn đạt trực tiếp và rõ ràng ý định thực hiện một hành vi ngôn ngữ. Ví dụ: "Tôi mời bạn...", "Tôi xin lỗi vì...", "Tôi cảm ơn bạn vì...".

B. Biểu thức ngữ vi nguyên cấp: Là cách diễn đạt gián tiếp, không trực tiếp chỉ rõ hành vi ngôn ngữ đang được thực hiện. Ví dụ: "Bạn có muốn... không?" (thay vì "Tôi mời bạn..."), "Tôi rất tiếc" (thay vì "Tôi xin lỗi").

C. Biểu thức ngữ vi miêu tả: Không phù hợp trong trường hợp này.

Các hành vi "mời", "cảm ơn", "xin lỗi" *nhất thiết* phải được thực hiện bằng biểu thức tường minh để đảm bảo người nghe hiểu đúng ý định của người nói. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, chúng ta vẫn có thể sử dụng các biểu thức nguyên cấp để diễn đạt một cách lịch sự và tế nhị hơn. Vì vậy, đáp án chính xác nhất là đáp án A, vì nó nêu bật sự cần thiết của biểu thức tường minh trong việc truyền tải các hành vi ngôn ngữ này. Mặc dù có thể dùng biểu thức nguyên cấp, nhưng không phải lúc nào cũng đủ rõ ràng và trang trọng.

Trong câu "mày thì mày chết", người nói sử dụng lời nói để đe dọa đối phương. Hành động "chết" được sử dụng như một lời cảnh báo về hậu quả mà người nghe có thể phải gánh chịu nếu không tuân theo ý muốn của người nói. Do đó, đáp án chính xác nhất là A. Động từ ngữ vi đe dọa.

Phạm trù Xác tín (Assertives) trong lý thuyết hành vi ngôn ngữ của Searle liên quan đến việc diễn đạt niềm tin của người nói về một sự thật nào đó. Đặc điểm của phạm trù này bao gồm:

• Hướng khớp ghép: Lời nói khớp với hiện thực (word-to-world fit).
• Trạng thái tâm lý: Thể hiện lòng tin của người nói vào điều mình xác tín.
• Mục đích: Cam kết người nói với tính đúng đắn của mệnh đề được diễn đạt.

Phân tích các đáp án:

• A: Sai. Mô tả phạm trù Mệnh lệnh (Directives), không phải Xác tín.
• B: Đúng. "Hướng khớp ghép là hiện thực- lời" thể hiện lời nói phải phù hợp với thực tế, đây là đặc trưng của phạm trù Xác tín.
• C: Đúng. "Trạng thái tâm lí là lòng tin vào điều mình xác tín" chính xác là trạng thái tâm lý của người nói khi sử dụng hành vi ngôn ngữ Xác tín.
• D: Sai. Nội dung mệnh đề của Xác tín là sự cam kết về một sự thật, không phải hành động tương lai.

Vì cả B và C đều đúng, nhưng C là chính xác và đầy đủ hơn về "Trạng thái tâm lý" của phạm trù Xác tín, nên chọn C. Tuy nhiên, nếu xét theo lý thuyết gốc của Searle, cả B và C đều là đặc điểm của phạm trù Xác tín. Trong trường hợp này, do đề bài không yêu cầu chọn đáp án duy nhất đúng, và C bao quát hơn về mặt tâm lý, ta chọn C.

Đoản ngữ có vai trò quan trọng trong việc phân tích cú pháp, giúp xác định từ loại, tiểu loại của các thành tố chính và phân xuất các lớp con thành tố phụ. Vì vậy, đáp án D là đáp án chính xác nhất.