Trong các hành vi ngôn ngữ sau đây, hành vi nào đòi hỏi một sự đáp ứng?

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về các hình thức tương tác của ngôn ngữ. Tương tác ngôn ngữ có thể diễn ra thông qua lời nói (ngôn ngữ nói hoặc viết) và phi ngôn ngữ (ví dụ: ngôn ngữ cơ thể, biểu cảm khuôn mặt, cử chỉ). Do đó, đáp án đúng nhất là B, bao gồm cả ba khả năng: chỉ bằng lời, chỉ không bằng lời, hoặc kết hợp cả hai.

Trong một cuộc hội thoại, chúng ta sử dụng nhiều loại tín hiệu khác nhau để giao tiếp hiệu quả.

• Âm thanh (A) là tín hiệu cơ bản và quan trọng nhất, bao gồm lời nói, ngữ điệu, âm lượng, v.v. Nó truyền tải nội dung thông tin một cách trực tiếp.
• Tín hiệu cơ thể và thị giác (B) bao gồm biểu cảm khuôn mặt, cử chỉ, ánh mắt, tư thế, v.v. Chúng bổ sung thông tin cho lời nói và giúp người nghe hiểu rõ hơn cảm xúc, thái độ của người nói.
• Thị giác, thính giác (C) bao gồm cả nghe và nhìn, là những yếu tố quan trọng trong giao tiếp.

Vì vậy, đáp án D (A, B, C đều đúng) là đáp án chính xác nhất vì nó bao gồm tất cả các loại tín hiệu được sử dụng trong một cuộc hội thoại.

Câu hỏi ở lời trực tiếp "Mày không làm vỡ cái bát thì ai làm?" mang ý nghĩa phủ định hành động không làm vỡ của đối tượng được hỏi, đồng thời khẳng định chính đối tượng đó là người đã làm vỡ bát. Như vậy, hiệu lực của lời nói này khi chuyển sang lời gián tiếp sẽ là một lời khẳng định.

Trong tình huống này, ta cần phân tích hành vi ngôn ngữ gián tiếp.

• Lời của Con (lần 1): "Mẹ ơi! Hôm nay con được điểm 10 Toán." - Hành vi trực tiếp là thông báo về điểm số. Hành vi gián tiếp là yêu cầu hoặc nhắc nhở mẹ về lời hứa thưởng kem khi con đạt điểm 10.
• Lời của Mẹ: "Nhưng hôm nay trời lạnh thế này!" - Hành vi trực tiếp là đưa ra thông tin về thời tiết. Hành vi gián tiếp là từ chối hoặc trì hoãn việc cho con ăn kem, vì trời lạnh không thích hợp ăn kem.
• Lời của Con (lần 2): "Ứ, mẹ phải giữ đúng lời hứa chứ!" - Hành vi trực tiếp là bày tỏ sự không đồng ý và khẳng định lại yêu cầu. Hành vi gián tiếp là đòi hỏi mẹ thực hiện lời hứa.

Như vậy, có 3 hành vi ở lời gián tiếp thể hiện qua lời thứ nhất của con, lời của mẹ và lời thứ hai của con.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về hành động ngôn ngữ, cụ thể là hành động ở lời (illocutionary act). Hành động ở lời là hành động được thực hiện khi nói ra một câu, thể hiện mục đích của người nói. Trong câu "Tôi hứa với anh ngày mai tôi sẽ đến", người nói đang thực hiện hành động hứa hẹn, một hành động thuộc phạm trù hành động ở lời.

A. Hành động tạo lời (locutionary act) là hành động tạo ra những phát ngôn có nghĩa, tuân theo quy tắc ngữ pháp. Câu nói trên có nghĩa và đúng ngữ pháp, nhưng hành động tạo lời chỉ là bước đầu tiên để thực hiện các hành động ngôn ngữ khác.

B. Hành động mượn lời (perlocutionary act) là hành động gây ra một hiệu ứng hoặc tác động nào đó đến người nghe. Câu nói trên có thể khiến người nghe tin tưởng, vui vẻ, hoặc mong đợi, nhưng đây là hệ quả của hành động hứa hẹn, không phải bản chất của hành động ngôn ngữ đang được thực hiện.

C. Hành động ở lời (illocutionary act) là hành động mà người nói thực hiện khi nói ra một câu. Trong trường hợp này, hành động hứa hẹn là hành động ở lời.

D. Vì A không phải là đáp án đúng hoàn toàn và C đúng, nên D không đúng.

Vậy đáp án đúng là C.