Tổng tỷ suất sinh năm 2009:

Dân số đóng vai trò quan trọng trong việc hoạch định chính sách phát triển kinh tế xã hội vì:

1. Cung cấp nguồn lao động: Dân số là nguồn cung cấp lao động chủ yếu cho nền kinh tế. Quy mô, cơ cấu và chất lượng dân số ảnh hưởng trực tiếp đến lực lượng lao động và năng suất lao động.


2. Thị trường tiêu thụ: Dân số tạo thành thị trường tiêu thụ hàng hóa và dịch vụ. Nhu cầu tiêu dùng của dân số thúc đẩy sản xuất và tăng trưởng kinh tế.


3. Nguồn lực tự nhiên và môi trường: Quy mô dân số và mức độ tiêu thụ tài nguyên có thể gây áp lực lên tài nguyên thiên nhiên và môi trường. Hoạch định chính sách cần xem xét yếu tố này để đảm bảo phát triển bền vững.


4. Phân phối thu nhập và phúc lợi xã hội: Chính sách dân số có thể ảnh hưởng đến phân phối thu nhập và phúc lợi xã hội. Ví dụ, chính sách hỗ trợ giáo dục và y tế cho các nhóm dân cư yếu thế có thể giảm bất bình đẳng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Các phương án khác không bao quát được vai trò toàn diện của dân số trong phát triển kinh tế quốc dân như phương án (2).

Câu hỏi này liên quan đến sự khác biệt về tình trạng dân số giữa các nước phát triển và đang phát triển. Chúng ta cần xem xét các đặc điểm về quy mô dân số, tỷ lệ trẻ em, tỷ lệ người già và tình hình sinh sản/tử vong.

• Phương án 1: "Qui mô dân số ở các nước phát triển lớn hơn và tăng nhanh hơn nhiều so với các nước đang phát triển" - Sai. Các nước đang phát triển thường có quy mô dân số lớn hơn và tốc độ tăng dân số nhanh hơn so với các nước phát triển.


• Phương án 2: "Tỷ lệ trẻ em dưới 14 tuổi ở các nước đang phát triển cũng cao hơ nhiều so với các nước phát triển" - Đúng. Do mức sinh ở các nước đang phát triển thường cao hơn, tỷ lệ trẻ em trong tổng dân số cũng cao hơn.


• Phương án 3: "Tỷ lệ người già (65 tuổi trở lên) trong tổng dân số ở các nước đang phát triển lại thấp hơn so với các nước đã phát triển, 4% so với 14% (khong chắc)" - Đúng. Tuổi thọ trung bình ở các nước phát triển thường cao hơn, dẫn đến tỷ lệ người già trong tổng dân số cũng cao hơn.


• Phương án 4: "Tình hình sinh sản và tử vong ở cả 2 nhóm nước này cũng có sự khác biệt rất lớn" - Đúng. Các nước phát triển thường có mức sinh thấp và mức tử thấp, trong khi các nước đang phát triển có thể có mức sinh và mức tử cao hơn (mặc dù mức tử đã giảm đáng kể).

Vì câu hỏi có nhiều đáp án đúng, nên ta cần chọn đáp án chính xác nhất và bao quát nhất. Phương án 2, 3 và 4 đều đúng. Tuy nhiên phương án 2,3 nói về 1 khía cạnh, phương án 4 bao quát hơn.

Thuật ngữ "quá độ dân số" được đề xuất bởi Adolphe Landry, một nhà nhân khẩu học người Pháp, vào đầu thế kỷ 20. Ông nghiên cứu về sự chuyển đổi từ tỷ lệ sinh và tử cao sang tỷ lệ sinh và tử thấp trong quá trình phát triển kinh tế và xã hội. Malthus nổi tiếng với lý thuyết về dân số tăng theo cấp số nhân trong khi tài nguyên tăng theo cấp số cộng, dẫn đến đói nghèo. W. Notestein xây dựng mô hình chuyển đổi dân số với các giai đoạn khác nhau. Mác có những phê phán về chủ nghĩa tư bản và tác động của nó đến dân số.