Thuật ngữ "kinh tế- chính trị" được sử dụng lần đầu tiên vào năm nào?

Phát triển kinh tế chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, trong đó:

- Lực lượng sản xuất: Trình độ khoa học công nghệ, kỹ năng của người lao động, công cụ sản xuất... tác động trực tiếp đến năng suất và hiệu quả kinh tế.

- Quan hệ sản xuất: Cách thức tổ chức sản xuất, phân phối sản phẩm, quyền sở hữu... ảnh hưởng đến động lực và hiệu quả của hoạt động kinh tế.

- Kiến trúc thượng tầng: Các thể chế chính trị, pháp luật, văn hóa... tạo môi trường và khung khổ cho hoạt động kinh tế.

Do đó, cả ba nhân tố trên đều có ảnh hưởng đến phát triển kinh tế.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về lao động trừu tượng và lao động cụ thể trong sản xuất hàng hóa.

- Phương án 1: Lao động của kỹ sư có trình độ cao không chỉ là lao động trừu tượng mà còn bao gồm cả lao động cụ thể (ví dụ: thiết kế, tính toán).

- Phương án 2: Lao động của người không qua đào tạo vẫn có cả lao động cụ thể (thao tác trực tiếp) và lao động trừu tượng (ví dụ: kinh nghiệm, kỹ năng đơn giản).

- Phương án 3: Đây là khẳng định đúng. Mọi người sản xuất hàng hóa đều hao phí sức lao động dưới hai hình thức: lao động cụ thể (tạo ra giá trị sử dụng) và lao động trừu tượng (tạo ra giá trị).

- Phương án 4: Vì a và b sai nên c sai.

Vậy, chỉ có phương án 3 là đúng.

Khi năng suất lao động (NSLĐ) tăng, điều đó có nghĩa là với một lượng lao động hao phí như nhau, người lao động tạo ra được nhiều sản phẩm hơn. Điều này dẫn đến:

- Giá trị của một đơn vị hàng hóa giảm: Vì giá trị của hàng hóa được tạo ra bởi hao phí lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra nó. Khi NSLĐ tăng, hao phí lao động xã hội cần thiết để sản xuất một đơn vị hàng hóa giảm xuống.

- Cấu thành giá trị hàng hóa thay đổi: Giá trị của một hàng hóa (W) bao gồm giá trị tư bản bất biến (c), giá trị tư bản khả biến (v) và giá trị thặng dư (m). Khi NSLĐ tăng, thông thường:

- Giá trị tư bản bất biến (c) trên một đơn vị sản phẩm có thể thay đổi (tăng, giảm hoặc không đổi) tùy thuộc vào sự thay đổi của giá cả tư liệu sản xuất và mức độ sử dụng chúng.

- Giá trị tư bản khả biến (v) trên một đơn vị sản phẩm sẽ giảm, vì ít lao động sống cần thiết để tạo ra một đơn vị sản phẩm hơn.

- Giá trị thặng dư (m) trên một đơn vị sản phẩm cũng có xu hướng giảm theo, vì nó phụ thuộc vào giá trị (v).

Xét các phương án:

- Phương án 1: C có thể giữ nguyên, có thể tăng, có thể giảm - Đúng, như đã giải thích ở trên.

- Phương án 2: (v + m) giảm - Đúng, cả v và m đều giảm khi NSLĐ tăng.

- Phương án 3: (c + v + m) giảm - Đúng, vì tổng giá trị của một đơn vị hàng hóa giảm khi NSLĐ tăng.

- Phương án 4: (c + v + m) không đổi - Sai, đây là phương án không đúng.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về quá trình sản xuất giá trị thặng dư trong kinh tế chính trị Mác-Lênin. Cụ thể, nó hỏi về vai trò của giá trị tư liệu sản xuất (TLSX) đã tiêu dùng trong quá trình này.

Trong quá trình sản xuất giá trị thặng dư, giá trị của tư liệu sản xuất (máy móc, nguyên vật liệu,...) hao phí sẽ được lao động cụ thể của công nhân bảo tồn và chuyển vào giá trị của sản phẩm mới. Giá trị này được bù đắp khi hàng hóa được bán ra. Vì vậy, các phương án "Được tái sản xuất" và "Được bù đắp" đều mô tả đúng bản chất của quá trình này. Phương án "Được lao động cụ thể của người sản xuất hàng hoá bảo tồn và chuyển vào giá trị của sản phẩm mới" cũng đúng vì nó giải thích cơ chế mà giá trị TLSX được chuyển giao.

Phương án "Không được tái sản xuất" là sai. Giá trị của TLSX đã tiêu dùng không biến mất mà được chuyển vào giá trị sản phẩm mới và được tái sản xuất (bù đắp) thông qua quá trình bán hàng hóa.