Nhà nước tư sản đảm nhận đầu tư vào ngành nào?

Tỷ suất lợi nhuận bình quân hình thành do sự cạnh tranh giữa các ngành. Các nhà tư bản sẽ có xu hướng đầu tư vào ngành có tỷ suất lợi nhuận cao hơn, làm tăng cung ở ngành đó và giảm cung ở các ngành khác, dẫn đến giá cả và lợi nhuận thay đổi. Quá trình này tiếp diễn cho đến khi tỷ suất lợi nhuận giữa các ngành có xu hướng cân bằng, tạo thành tỷ suất lợi nhuận bình quân.

Trong nội bộ tổ chức độc quyền, các đơn vị thành viên vẫn có sự cạnh tranh với nhau. Mục đích của sự cạnh tranh này thường là để giành thị phần lớn hơn trong thị trường và giành được tỷ lệ sản xuất cao hơn, từ đó có lợi nhuận cao hơn và ảnh hưởng lớn hơn trong tổ chức. Vì vậy, cả hai đáp án 'Giành thị phần' và 'Giành tỷ lệ sản xuất cao hơn' đều đúng.

Xuất khẩu tư bản nhà nước, khác với xuất khẩu tư bản tư nhân, thường hướng tới các ngành kết cấu hạ tầng (giao thông, năng lượng, viễn thông...) ở các nước kém phát triển hoặc đang phát triển. Mục đích chính không chỉ là lợi nhuận trực tiếp mà còn là tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường ảnh hưởng chính trị và kinh tế của nhà nước xuất khẩu tư bản. Các ngành này thường đòi hỏi vốn đầu tư lớn, thời gian hoàn vốn dài và có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của cả nền kinh tế.

Các phương án khác không phù hợp vì:
- Ngành có lợi nhuận cao: Tư bản nhà nước có thể đầu tư vào ngành này, nhưng không phải là ưu tiên hàng đầu.
- Ngành công nghệ mới: Thường thu hút tư bản tư nhân hơn vì rủi ro cao nhưng tiềm năng lợi nhuận lớn.
- Ngành có vốn chu chuyển nhanh: Không phù hợp với đặc điểm của đầu tư nhà nước, thường hướng đến các dự án dài hạn, quy mô lớn.

Mục đích chính của xuất khẩu tư bản là các nước tư bản muốn tìm kiếm lợi nhuận tối đa bằng cách đầu tư vào các nước khác, nơi có thể khai thác tài nguyên, nhân công rẻ mạt và mở rộng thị trường. Điều này dẫn đến việc chiếm đoạt giá trị thặng dư và các nguồn lợi khác ở nước nhập khẩu tư bản. Các phương án khác không phản ánh đầy đủ hoặc chính xác mục đích cốt lõi này.

- Phương án 1 chỉ đề cập đến một phần động cơ (giải quyết tư bản "thừa") mà bỏ qua mục đích lợi nhuận.
- Phương án 3 gần đúng nhưng chưa chính xác bằng phương án 2 vì "thực hiện giá trị" chỉ là một bước trong quá trình, mục đích cuối cùng vẫn là chiếm đoạt lợi nhuận.
- Phương án 4 sai, vì bản chất của xuất khẩu tư bản không phải là giúp đỡ các nước nhập khẩu tư bản phát triển.

Lợi nhuận bình quân là kết quả của sự cạnh tranh giữa các ngành, dẫn đến xu hướng tỷ suất lợi nhuận giữa các ngành có sự điều chỉnh để hình thành một tỷ suất lợi nhuận chung (bình quân). Sự hình thành lợi nhuận bình quân chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi tỷ suất lợi nhuận bình quân. Các ngành có tỷ suất lợi nhuận cao hơn mức bình quân sẽ thu hút đầu tư, làm tăng cung và giảm giá, từ đó giảm tỷ suất lợi nhuận. Ngược lại, các ngành có tỷ suất lợi nhuận thấp hơn sẽ giảm đầu tư, làm giảm cung và tăng giá, từ đó tăng tỷ suất lợi nhuận. Quá trình này diễn ra cho đến khi tỷ suất lợi nhuận giữa các ngành xấp xỉ bằng nhau, tạo thành lợi nhuận bình quân.