N nữ 49 tuổi có tiền căng THA; nhập viện vì đột ngột liệt nửa người (P). Bệnh khởi phát trước NV khoảng 60 phút, và tiến triển từ lúc khởi phát đến khi liệt hoàn toàn nửa người (P) trong vòng khoảng 30 phút. BN than đau đầu nhiều và nôn ói 2 lần trên đường NV. Khám thần kinh phát hiện: BN tỉnh, ngôn ngữ bình thường; thị lực và thị trường bình thường. Đầu và mắt BN có xu hướng nhìn sang (P). Khi yêu cầu BN nhìn ngang sang bên (P) thì cả 2 mắt của BN đều nhìn được; khi yêu cầu nhìn ngang sang (T) thì chỉ có mắt bên (P) nhìn được, còn mắt bên (T) không nhìn được. BN mờ nếp mũi má bên (T), mắt bên (T) nhắm không kín, và mất nếp nhăn trán bên (T). Liệt nửa người (P) 0/5, phản xạ gân cơ giảm bên (P), Babinski (+) bên (P), cổ mềm, Kernig (-). HA lúc NV là 190/100 mmHg. Vị trí tổn thương nhiều khả năng nhất của BN này là:

Phân tích các triệu chứng lâm sàng: * **Liệt nửa người (P) 0/5:** Cho thấy tổn thương ảnh hưởng đến bó vỏ gai kiểm soát vận động bên đối diện. * **Mờ nếp mũi má (T), mắt nhắm không kín (T), mất nếp nhăn trán (T):** Đây là dấu hiệu của liệt dây thần kinh VII trung ương bên (T). Tổn thương dây VII trung ương gây liệt nửa mặt dưới đối bên, trong khi liệt dây VII ngoại biên sẽ gây liệt toàn bộ nửa mặt cùng bên. * **Đầu và mắt có xu hướng nhìn sang (P):** Cho thấy tổn thương bán cầu đại não (T). * **Khi yêu cầu BN nhìn ngang sang bên (P) thì cả 2 mắt của BN đều nhìn được; khi yêu cầu nhìn ngang sang (T) thì chỉ có mắt bên (P) nhìn được, còn mắt bên (T) không nhìn được:** Gây ra do tổn thương trung tâm liên hợp vận nhãn ở bán cầu đại não. Bệnh nhân có xu hướng nhìn về bên tổn thương và không thể nhìn sang bên đối diện. Kết hợp các triệu chứng trên, vị trí tổn thương nhiều khả năng nhất là **bán cầu đại não (T)**, cụ thể là vùng chi phối vận động (bó vỏ gai) và trung tâm liên hợp vận nhãn, đồng thời ảnh hưởng đến dây thần kinh VII trung ương. Vì liệt nửa người (P) nên bó vỏ gai bị ảnh hưởng ở bán cầu (T). Cầu não (P) hay (T) ít phù hợp vì thường gây liệt tứ chi hoặc các hội chứng khác phức tạp hơn, ít khi chỉ gây liệt nửa người đơn thuần với các dấu hiệu liệt dây VII trung ương và rối loạn vận nhãn như trên. Trung não (P) hay (T) cũng ít phù hợp, vì tổn thương trung não thường gây các rối loạn vận động mắt phức tạp hơn, rối loạn ý thức, và các dấu hiệu khác liên quan đến các dây thần kinh sọ não khác.