Khi thu nhập quốc dân hiện tại lớn hơn thu nhập quốc dân tiềm năng, khi đó:

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về ảnh hưởng của lạm phát đến sức mua của đồng tiền. Lạm phát làm giảm sức mua của đồng tiền, nghĩa là với cùng một số tiền, bạn mua được ít hàng hóa và dịch vụ hơn. Để xác định chủ thể nào bị giảm sức mua, ta cần so sánh tỷ lệ tăng thu nhập (hoặc lợi nhuận) của họ với tỷ lệ lạm phát.

• Phương án 1: Chủ nợ cho vay với lãi suất 6%. Lạm phát 4% làm giảm giá trị thực của khoản tiền họ nhận về. Lợi nhuận thực tế của họ là 6% - 4% = 2%. Tuy nhiên, họ vẫn có lợi nhuận, dù ít hơn so với khi không có lạm phát.


• Phương án 2: Hãng tăng lương 8%. Mức tăng lương này vượt quá tỷ lệ lạm phát, nghĩa là người lao động của hãng này có sức mua tăng lên.


• Phương án 3: Người về hưu có lương hưu tăng 6.5%. Mức tăng này vượt quá tỷ lệ lạm phát, nghĩa là người này có sức mua tăng lên.


• Phương án 4: Chủ đất tăng địa tô 7%. Mức tăng này vượt quá tỷ lệ lạm phát, nghĩa là chủ đất có sức mua tăng lên.

Tuy nhiên, câu hỏi có một chút không rõ ràng. Nếu xem xét một cách chặt chẽ, chủ nợ trong phương án 1 vẫn có lợi nhuận thực tế (2%), tức là sức mua của họ *vẫn tăng* so với việc không cho vay. Các đối tượng khác cũng có sức mua tăng lên. Do đó, không có ai *bị giảm* sức mua một cách tuyệt đối. Tuy nhiên, nếu diễn giải theo hướng 'ai bị ảnh hưởng tiêu cực nhất bởi lạm phát', thì chủ nợ là đáp án hợp lý nhất, vì lợi nhuận của họ bị giảm đi do lạm phát.

Một nền kinh tế hoạt động dưới mức cân bằng việc làm đầy đủ (hay còn gọi là suy thoái) có nghĩa là tổng cầu (AD) không đủ để tạo ra mức sản lượng tiềm năng. Điều này có thể xảy ra khi:

• Đường AD dịch chuyển sang trái: Khi tổng cầu giảm (ví dụ: do người tiêu dùng và doanh nghiệp bi quan, chính phủ cắt giảm chi tiêu, xuất khẩu giảm), đường AD dịch chuyển sang trái. Điều này dẫn đến mức giá và sản lượng thấp hơn, và nền kinh tế hoạt động dưới mức tiềm năng, gây ra tình trạng thất nghiệp và suy thoái.


• Đường SRAS dịch chuyển sang trái: Sự dịch chuyển này thể hiện chi phí sản xuất tăng lên (ví dụ: giá nguyên vật liệu tăng, tiền lương tăng). Khi chi phí tăng, các doanh nghiệp giảm sản lượng ở mọi mức giá, dẫn đến sản lượng thấp hơn và giá cao hơn (lạm phát đình trệ). Mặc dù SRAS dịch trái có thể làm giảm sản lượng, nhưng nguyên nhân chính của việc nền kinh tế hoạt động dưới mức cân bằng việc làm đầy đủ thường liên quan đến sự thiếu hụt tổng cầu.


• Đường SRAS dịch chuyển sang phải: Khi chi phí sản xuất giảm (ví dụ, giá nguyên liệu giảm, công nghệ được cải thiện), các doanh nghiệp sẵn sàng cung cấp nhiều hàng hóa và dịch vụ hơn ở mọi mức giá, do đó SRAS dịch chuyển sang phải. Điều này làm tăng sản lượng và giảm giá cả, giúp nền kinh tế tiến gần hơn đến mức cân bằng việc làm đầy đủ, chứ không phải hoạt động dưới mức đó.


• Đường AD dịch chuyển sang phải: Khi tổng cầu tăng, đường AD dịch chuyển sang phải, dẫn đến mức giá và sản lượng cao hơn. Điều này sẽ giúp nền kinh tế tiến gần hơn đến mức cân bằng việc làm đầy đủ, chứ không phải hoạt động dưới mức đó.

Do đó, đáp án chính xác nhất là Đường AD dịch chuyển sang trái.

Phân tích câu hỏi:

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về tác động của các quy định về môi trường (cụ thể là kiểm soát ô nhiễm khí thải) đến chi phí sản xuất và đường tổng cung.

Phân tích các phương án:

• Phương án 1: Tăng chi phí sản xuất đơn vị và dịch chuyển đường tổng cung sang phải. - Sai. Việc kiểm soát ô nhiễm làm tăng chi phí, đường tổng cung dịch trái.
• Phương án 2: Tăng chi phí sản xuất đơn vị và dịch chuyển đường tổng cung sang trái. - Đúng. Quy định kiểm soát ô nhiễm làm tăng chi phí cho doanh nghiệp (ví dụ: lắp đặt thiết bị lọc khí, thay đổi quy trình sản xuất), dẫn đến giảm khả năng cung ứng ở mọi mức giá, do đó đường tổng cung dịch chuyển sang trái.
• Phương án 3: Tăng chi phí sản xuất đơn vị và dịch chuyển đường tổng cầu sang trái. - Sai. Quy định này ảnh hưởng đến cung, không ảnh hưởng trực tiếp đến cầu.
• Phương án 4: Giảm chi phí sản xuất đơn vị và dịch chuyển đường tổng cung sang trái. - Sai. Quy định kiểm soát ô nhiễm làm tăng chi phí, không giảm.

Vậy, đáp án đúng là phương án 2.