Hãy chỉ ra sai lầm của các nhà triết học thế kỷ XVII-XVIII trong quan niệm về vật chất.

Tồn tại khách quan là tồn tại như thế nào?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Tồn tại khách quan là phạm trù triết học dùng để chỉ sự tồn tại của sự vật, hiện tượng bên ngoài ý thức của con người, không phụ thuộc vào ý thức của con người, và độc lập với ý thức của con người. Do đó, phương án A phản ánh đúng định nghĩa này. Phương án B cũng đúng vì những gì tồn tại khách quan sẽ được ý thức con người phản ánh, tuy nhiên phương án A mô tả bản chất "tồn tại khách quan" rõ ràng và đầy đủ hơn. Phương án C sai vì những gì tồn tại khách quan có thể nhận thức được, nếu không thì không có ý nghĩa bàn luận. Vì vậy, đáp án đúng nhất là phương án A.

Câu 3:

Hãy sắp xếp các mệnh đề sau cho đúng trật tự logic trong ý nghĩa của định nghĩa vật chất của V.I.Lênin:

(1) Định hướng cho sự phát triển của khoa học.

(2) Khắc phục những thiếu sót trong các quan điểm siêu hình, máy móc về vật chất.

(3) Là cơ sở để xác định vật chất xã hội, để luận giải nguyên nhân cuối cùng của mọi biến đổi xã hội.

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Định nghĩa vật chất của V.I.Lênin có ý nghĩa quan trọng trong triết học Mác-Lênin. Thứ tự logic của các mệnh đề nên như sau:

(2) Khắc phục những thiếu sót trong các quan điểm siêu hình, máy móc về vật chất: Đây là ý nghĩa đầu tiên và quan trọng nhất. Định nghĩa của Lênin đã vượt qua những hạn chế của các quan điểm trước đó về vật chất.
(3) Là cơ sở để xác định vật chất xã hội, để luận giải nguyên nhân cuối cùng của mọi biến đổi xã hội: Định nghĩa này tạo nền tảng cho việc nghiên cứu xã hội từ quan điểm duy vật biện chứng, giúp hiểu rõ các yếu tố vật chất quyết định sự phát triển của xã hội.
(1) Định hướng cho sự phát triển của khoa học: Việc hiểu đúng về vật chất giúp các nhà khoa học có phương pháp luận đúng đắn trong nghiên cứu, khám phá thế giới.

Vì vậy, đáp án đúng là (2)-(3)-(1).

Câu 4:

Hệ thống phạm trù của phép biện chứng duy vật là một….

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Phép biện chứng duy vật xem xét thế giới trong sự liên hệ, tác động qua lại và vận động biến đổi không ngừng. Do đó, hệ thống phạm trù của nó không thể là một hệ thống đóng kín, bất biến. Thay vào đó, nó là một hệ thống mở, có khả năng tiếp thu và phản ánh những thay đổi của thế giới khách quan. Vì vậy, đáp án đúng là "Hệ thống mở".

Câu 5:

“Cái nhà nói chung” là không có thực, mà chỉ có những cái nhà riêng lẻ, cụ thể mới tồn tại được. Đây là quan niệm của trường phái triết học nào?

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về các trường phái triết học khác nhau. Quan điểm cho rằng khái niệm chung (như "cái nhà nói chung") không có thực mà chỉ có những sự vật riêng lẻ, cụ thể mới tồn tại, là đặc trưng của trường phái Duy danh. Trường phái này nhấn mạnh tính duy nhất và cụ thể của các sự vật, phủ nhận sự tồn tại độc lập của các khái niệm trừu tượng.

Câu 6:

“Đói nghèo” và “Dốt nát”, hiện tượng nào là nguyên nhân, hiện tượng nào là kết quả?

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về mối quan hệ nhân quả giữa đói nghèo và dốt nát. Để trả lời đúng, cần phân tích xem tình trạng nào tạo tiền đề, gây ra hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng còn lại.

Phương án 1: Đói nghèo là nguyên nhân, dốt nát là kết quả. Sai. Đói nghèo có thể hạn chế khả năng tiếp cận giáo dục, nhưng không phải lúc nào cũng là nguyên nhân trực tiếp duy nhất gây ra dốt nát.

Phương án 2: Dốt nát là nguyên nhân, đói nghèo là kết quả. Đúng. Thiếu kiến thức và kỹ năng (dốt nát) làm giảm khả năng tìm kiếm việc làm tốt, tăng thu nhập, dẫn đến đói nghèo.

Phương án 3: Cả hai đều là nguyên nhân. Sai một phần. Mặc dù cả hai có thể ảnh hưởng lẫn nhau, nhưng dốt nát thường là nguyên nhân gốc rễ của đói nghèo.

Phương án 4: Hiện tượng này vừa là nguyên nhân vừa là kết quả của hiện tượng kia. Đúng nhưng không đầy đủ. Đói nghèo và dốt nát có mối quan hệ tương hỗ, nhưng dốt nát thường đóng vai trò là nguyên nhân chính ban đầu.

Phương án 2 là chính xác nhất vì nó chỉ ra mối quan hệ nhân quả chính xác giữa dốt nát và đói nghèo.

Câu 7:

Những sự vật, hiện tượng nếu có cùng một nguyên nhân, trong những điều kiện giống nhau thì sẽ tạo nên những kết quả như nhau. Điều này thể hiện tính chất… của mối liên hệ nhân quả.

Lời giải: