Bản chất xã hội của nhà nước được biểu hiện như thế nào?

Câu hỏi này tập trung vào việc xác định vai trò và giá trị xã hội của pháp luật trong mối quan hệ với các yếu tố kinh tế và xã hội khác. Các phương án đưa ra thể hiện các quan điểm khác nhau về mối quan hệ này.

• Phương án 1: "Cơ sở kinh tế là yếu tố quyết định sự ra đời và phát triển của pháp luật" - Phương án này nhấn mạnh vai trò của kinh tế trong việc hình thành pháp luật. Tuy nhiên, nó không đề cập trực tiếp đến vai trò và giá trị xã hội của pháp luật.


• Phương án 2: "Pháp luật chỉ phản ánh một cách thụ động cơ sở kinh tế" - Phương án này cho rằng pháp luật chỉ là sự phản ánh đơn thuần của kinh tế, mà không có vai trò chủ động trong việc điều chỉnh xã hội. Điều này không chính xác vì pháp luật còn có vai trò định hướng và tác động ngược lại đối với sự phát triển kinh tế và xã hội.


• Phương án 3: "Sự tồn tại của pháp luật hoàn toàn không phụ thuộc gì vào cơ sở kinh tế" - Phương án này phủ nhận hoàn toàn vai trò của kinh tế đối với pháp luật, điều này không đúng vì kinh tế là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến pháp luật.


• Phương án 4: "Pháp luật là yếu tố có vai trò quyết định đối với sự phát triển của nền kinh tế" - Phương án này nhấn mạnh vai trò chủ động của pháp luật trong việc định hình và thúc đẩy sự phát triển kinh tế. Pháp luật tạo ra khuôn khổ pháp lý, bảo vệ quyền sở hữu, khuyến khích đầu tư và tạo môi trường kinh doanh ổn định. Pháp luật cũng điều chỉnh các quan hệ xã hội, đảm bảo trật tự và công bằng, từ đó góp phần vào sự ổn định và phát triển của xã hội. Đây là đáp án chính xác nhất.

Vậy, đáp án đúng là phương án 4.

Câu hỏi yêu cầu xác định biện pháp nào không phải là biện pháp cưỡng chế nhà nước. Cần hiểu rõ biện pháp cưỡng chế nhà nước là gì.

Phân tích từng phương án:

• Phương án 1: Phạt tiền do vi phạm hợp đồng kinh doanh, thương mại. Đây là một biện pháp cưỡng chế, do nhà nước (thông qua tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền) áp dụng để buộc bên vi phạm phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán.


• Phương án 2: Phạt tiền do vi phạm quy định về an toàn giao thông. Đây là biện pháp cưỡng chế hành chính do cơ quan nhà nước có thẩm quyền (cảnh sát giao thông) áp dụng đối với người vi phạm.


• Phương án 3: Phạt tiền do vi phạm quy định của Bộ luật hình sự. Đây là hình phạt do tòa án áp dụng đối với người phạm tội, là một biện pháp cưỡng chế hình sự.


• Phương án 4: Cả ba biện pháp trên đều là biện pháp cưỡng chế nhà nước.

Như vậy, cả ba phương án 1, 2 và 3 đều là các biện pháp cưỡng chế nhà nước. Do đó, phương án 4 là đáp án đúng.

Nhà nước và pháp luật có mối quan hệ biện chứng, tác động qua lại lẫn nhau. Pháp luật là công cụ để nhà nước quản lý xã hội, nhà nước ban hành và bảo đảm thực thi pháp luật. Sự ra đời của nhà nước và pháp luật là một quá trình lịch sử gắn liền với sự phát triển của xã hội, đặc biệt là khi xã hội xuất hiện giai cấp và mâu thuẫn giai cấp không thể điều hòa. Do đó, nhà nước và pháp luật ra đời đồng thời và do cùng một nguyên nhân: sự phân hóa giai cấp và nhu cầu duy trì trật tự xã hội.