Nhận định nào không đúng về bản chất của Hiến pháp?

Câu hỏi yêu cầu xác định đặc điểm KHÔNG có trong bối cảnh ban hành Hiến pháp năm 1980. Hiến pháp năm 1980 ra đời trong giai đoạn đất nước vừa hoàn thành thống nhất, xây dựng chủ nghĩa xã hội trên cả nước và đối mặt với những thách thức từ bên ngoài. Phương án 1 mô tả một bối cảnh có thể liên quan đến mô hình xã hội chủ nghĩa, nhưng việc "thực hiện cuộc cách mạng triệt để theo mô hình XHCN ở Liên Xô" không phải là đặc điểm nổi bật và duy nhất chi phối việc ban hành Hiến pháp 1980, bởi Việt Nam có những đặc thù riêng trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội. Phương án 2 ("Các nước cùng xây dựng XHCN") phản ánh xu thế quốc tế lúc bấy giờ, có ảnh hưởng đến Việt Nam. Phương án 4 ("Cả hai miền Nam, Bắc vừa được thống nhất") là một bối cảnh lịch sử trực tiếp và quan trọng nhất dẫn đến việc ban hành Hiến pháp 1980. Phương án 3 ("Đất nước vừa trải qua cuộc kháng chiến chống Pháp") là bối cảnh ban hành Hiến pháp năm 1946, không phải Hiến pháp năm 1980. Do đó, phương án 3 là đặc điểm không có trong bối cảnh ban hành Hiến pháp năm 1980.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về khách thể của quan hệ luật hiến pháp. Khách thể của quan hệ luật hiến pháp là đối tượng mà các quy phạm pháp luật hiến pháp tác động tới, điều chỉnh. Nó bao gồm các quan hệ xã hội được pháp luật hiến pháp ghi nhận và bảo vệ. Trong đó, hành vi của con người và tổ chức là biểu hiện cụ thể nhất của việc thực hiện hoặc không thực hiện các quyền và nghĩa vụ được quy định trong Hiến pháp. Các giá trị vật chất (đáp án 1) và lợi ích tinh thần (đáp án 2) tuy có thể là đối tượng của các ngành luật khác, nhưng chúng không phải là khách thể trực tiếp và bao quát nhất của quan hệ luật hiến pháp mà chủ yếu là các hành vi liên quan đến việc xác lập, thực hiện và bảo vệ các giá trị đó trong khuôn khổ Hiến pháp. Do đó, đáp án 3 bao hàm các khía cạnh quan trọng nhất của khách thể quan hệ luật hiến pháp, và đáp án 4 là lựa chọn đúng nhất vì nó bao gồm cả các đáp án khác nếu chúng đều đúng. Tuy nhiên, trong trường hợp này, đáp án 3 là biểu hiện rõ ràng và trực tiếp nhất của khách thể quan hệ luật hiến pháp. Xét về mức độ bao quát và tính đặc thù, hành vi con người và tổ chức trong khuôn khổ Hiến pháp là khách thể quan trọng nhất. Đáp án 4 là đúng vì đáp án 3 là đúng, và các đáp án 1, 2 tuy không phải là khách thể trực tiếp nhưng có thể liên quan đến các quan hệ được điều chỉnh bởi luật hiến pháp.

Bản chất giai cấp của hiến pháp được thể hiện ở việc nó là văn bản pháp lý cao nhất, phản ánh ý chí và lợi ích của giai cấp cầm quyền trong xã hội. Giai cấp thống trị sử dụng hiến pháp để củng cố và bảo vệ địa vị, quyền lực cũng như lợi ích của mình. Mặc dù hiến pháp có thể đề cập đến lợi ích chung của toàn xã hội, nhưng bản chất sâu xa của nó vẫn là công cụ để giai cấp thống trị duy trì sự cai trị. Do đó, đáp án "Hiến pháp thể hiện ý chí của giai cấp thống trị" và "Hiến pháp bảo vệ địa vị của giai cấp thống trị" đều đúng, kéo theo đáp án "Các đáp án còn lại đều đúng" là lựa chọn bao quát và chính xác nhất, vì nó bao hàm cả ý chí và sự bảo vệ địa vị của giai cấp thống trị, cũng như việc hiến pháp có thể hướng tới lợi ích chung (dù bản chất vẫn là của giai cấp thống trị).

Câu hỏi này kiểm tra hiểu biết về bản chất và phạm vi của quan hệ luật hiến pháp. Luật hiến pháp, với vị trí tối thượng trong hệ thống pháp luật, điều chỉnh các quan hệ xã hội cơ bản nhất. Các quan hệ này không chỉ đơn thuần là các quyền và nghĩa vụ pháp lý mà còn mang tính nền tảng, chi phối các lĩnh vực khác của đời sống xã hội và pháp luật.

Phương án 1 "Các quyền và nghĩa vụ mà luật hiến pháp quy định cho các bên." tuy đúng nhưng chưa đầy đủ, vì nó không nhấn mạnh tính cơ bản, nền tảng.

Phương án 3 "Các quyền và nghĩa vụ cụ thể mà luật hiến pháp quy định cho các bên." là sai, bởi lẽ luật hiến pháp thường quy định những nguyên tắc, khuôn khổ chung, còn các quy định cụ thể thường thuộc về các ngành luật khác.

Phương án 4 "Các đáp án còn lại đều đúng." là sai vì phương án 3 không đúng.

Phương án 2 "Các quyền và nghĩa vụ cơ bản, nền tảng mà luật hiến pháp quy định cho các bên." là đáp án chính xác nhất. Nó bao hàm đầy đủ ý nghĩa của quan hệ luật hiến pháp, nhấn mạnh tính chất gốc rễ, quan trọng bậc nhất của các quan hệ này, phản ánh mối quan hệ giữa nhà nước và công dân, giữa các nhánh quyền lực nhà nước, và những nguyên tắc tổ chức xã hội cơ bản nhất.

Câu hỏi kiểm tra về mục đích ra đời của hiến pháp. Hiến pháp là văn kiện pháp lý có giá trị pháp lý cao nhất, quy định những nguyên tắc cơ bản về chế độ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, tổ chức bộ máy nhà nước. Mục đích ra đời của hiến pháp không chỉ là hạn chế hay củng cố quyền lực nhà vua (như phương án 1 và 2), mà quan trọng hơn, nó hướng tới việc thiết lập một khuôn khổ pháp lý cho sự vận hành của nhà nước, đảm bảo các quyền tự do cơ bản của công dân, xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ và pháp quyền. Phương án 3 "Nhằm xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng" và phương án 4 "Để xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN" đều phản ánh một phần mục đích quan trọng của hiến pháp. Tuy nhiên, nếu xét theo ý nghĩa cốt lõi và bao quát nhất, hiến pháp ra đời để định hình và bảo vệ các giá trị cốt lõi của một nhà nước hiện đại, trong đó bao gồm việc xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng và một nhà nước pháp quyền. Trong bối cảnh các phương án đưa ra, phương án 3 và 4 đều là những mục đích quan trọng. Tuy nhiên, phương án 3 mang tính khái quát hơn, đề cập đến mục tiêu cuối cùng là xây dựng một xã hội tốt đẹp. Phương án 4 tuy đúng trong bối cảnh Việt Nam, nhưng mục đích ra đời của hiến pháp nói chung thường bao hàm cả việc xây dựng một xã hội dân chủ và công bằng. Xét các lựa chọn, phương án 3 là lựa chọn bao quát và phản ánh mục đích cốt lõi nhất của hiến pháp trong việc định hình một nhà nước và xã hội tiến bộ. Tuy nhiên, trong bối cảnh lịch sử và lý luận về hiến pháp, mục đích ban đầu thường gắn liền với việc hạn chế quyền lực chuyên chế và thiết lập nền tảng cho chế độ dân chủ. Nhưng câu hỏi này không đặt trong bối cảnh cụ thể. Nếu xem xét mục đích chung, thì việc xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng và một nhà nước pháp quyền là những mục đích quan trọng. Phương án 4 là mục đích cụ thể của nhà nước pháp quyền XHCN. Phương án 3 là mục đích mang tính phổ quát hơn. Trong nhiều trường hợp, hiến pháp được xem là sự thể chế hóa các giá trị dân chủ và công bằng xã hội. Do đó, phương án 3 được xem là đáp án phản ánh mục đích sâu xa và bao quát nhất của hiến pháp.