Hãy xác định hình thức dân chủ đại diện?

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về tổ chức bộ máy nhà nước, cụ thể là cơ quan Hội đồng bầu cử quốc gia. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, Hội đồng bầu cử quốc gia là cơ quan do Quốc hội thành lập. Nhiệm vụ chính của cơ quan này là tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội và chỉ đạo, hướng dẫn công tác bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp. Các phương án còn lại đưa ra những cơ quan không có thẩm quyền thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia hoặc mô tả sai chức năng của cơ quan này.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về nguyên tắc bầu cử trong tổ chức công đoàn. Nguyên tắc công khai trong bầu cử đảm bảo mọi quy trình, kết quả đều được thông báo rõ ràng cho mọi thành viên có quyền và nghĩa vụ liên quan. Phương án "Công đoàn cử tri bỏ phiếu" là quá trình trực tiếp thể hiện quyền dân chủ và công khai. "Công đoàn lập danh sách cử tri" là bước chuẩn bị cần sự minh bạch. "Công đoàn kiểm phiếu" cũng là khâu quan trọng cần được công khai để đảm bảo tính chính xác. Riêng phương án "Công đoàn hiệp thương" là một hình thức thỏa thuận, đóng góp ý kiến giữa các tổ chức, cá nhân hoặc đại diện để thống nhất về nhân sự hoặc vấn đề nào đó, quy trình này không nhất thiết phải công khai hoàn toàn như quy trình bỏ phiếu hay kiểm phiếu, do đó, nó có thể không tuân theo nguyên tắc công khai như các khâu còn lại của một cuộc bầu cử.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về chức năng và nhiệm vụ của Quốc hội lập hiến Việt Nam. Phương án 1: "Quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước" là chức năng cốt lõi và bao trùm của Quốc hội lập hiến. Quốc hội lập hiến có nhiệm vụ xây dựng, thông qua Hiến pháp, đồng thời quyết định các chính sách cơ bản về đối nội, đối ngoại, kinh tế, xã hội... mà về bản chất chính là quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Phương án 2: "Thông nhận quyền lợi mọi mặt đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa – xã hội" là một khía cạnh nhỏ, có thể là kết quả của các quyết định của Quốc hội, nhưng không phải là chức năng chính hoặc bao quát nhất. Phương án 3: "Thực hành quyền công tố" là chức năng của Viện kiểm sát, không thuộc thẩm quyền của Quốc hội lập hiến.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về nhiệm vụ và quyền hạn của đại diện và ủy viên Hội đồng nhân dân (HĐND) cấp xã. Để trả lời chính xác, cần hiểu rõ vai trò và chức năng của cơ quan đại diện dân cử ở cấp cơ sở theo quy định của pháp luật Việt Nam. Phương án 1: "Thực hiện giám sát về lập pháp." là không chính xác vì giám sát lập pháp thuộc thẩm quyền của Quốc hội và các cơ quan trung ương, không phải HĐND cấp xã. HĐND cấp xã có nhiệm vụ giám sát việc thực hiện các nghị quyết của mình và các văn bản pháp luật khác trên địa bàn, chứ không phải giám sát về lập pháp. Phương án 3: "Đề xuất ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện các nghị quyết của Quốc hội." là chưa đầy đủ và không phản ánh đúng quyền hạn. HĐND cấp xã có quyền yêu cầu UBND cùng cấp báo cáo, giải trình, và giám sát việc thực hiện các nghị quyết của HĐND cấp xã, các quy định của pháp luật, chứ không chỉ đề xuất thực hiện nghị quyết của Quốc hội. Phương án 2: "Đề xuất, ủy quyền giám sát luật pháp, điều chỉnh luật pháp." là phương án đúng nhất. Tuy HĐND cấp xã không trực tiếp ban hành luật, nhưng các đại biểu có quyền đề xuất, kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền về các vấn đề pháp luật, và có thẩm quyền giám sát việc thi hành pháp luật, các nghị quyết của HĐND cấp xã trên địa bàn. Khái niệm "ủy quyền giám sát luật pháp" có thể hiểu là trách nhiệm và quyền hạn của đại biểu được cử tri và HĐND giao phó để thực hiện việc giám sát. "Điều chỉnh luật pháp" ở đây có thể hiểu theo nghĩa đóng góp ý kiến, kiến nghị sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn địa phương, hoặc giám sát việc thực thi pháp luật để phát hiện những điểm cần điều chỉnh. Do đó, phương án 2 bao quát và phản ánh đúng nhất vai trò của đại diện và ủy viên HĐND cấp xã trong việc tham gia vào quá trình quản lý nhà nước và xây dựng pháp luật ở cấp độ phù hợp.

Theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015, dự thảo luật trình Quốc hội để Quốc hội cho ý kiến lần đầu phải do cơ quan nào đề xuất. Khoản 1 Điều 20 quy định: "Dự thảo luật trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu phải do Ủy ban thường vụ Quốc hội chỉ đạo cơ quan thuộc Ủy ban thường vụ Quốc hội chủ trì soạn thảo. Trường hợp đặc biệt, nếu được Ủy ban thường vụ Quốc hội cho phép thì Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo cơ quan thuộc Chính phủ chủ trì soạn thảo.". Do đó, Ủy ban thường vụ Quốc hội là cơ quan đề xuất dự án luật trình Quốc hội cho ý kiến.