Câu 93: Nguyên tắc được nhắc đến đầu tiên trong các nguyên tắc bảo vệ môi trường là gì?

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về quy trình thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM). Theo quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, đối với các dự án đầu tư có khả năng tác động xấu đến môi trường ở mức độ cao, việc thẩm định báo cáo ĐTM là bắt buộc. Tuy nhiên, thẩm định không chỉ giới hạn ở hội đồng thẩm định mà còn có thể thực hiện thông qua tổ chức dịch vụ thẩm định theo quy định của pháp luật. Do đó, nhận định "Mọi báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của các dự án đầu tư đều có thể được thẩm định thông qua hội đồng thẩm định hoặc tổ chức dịch vụ thẩm định" là đúng. Pháp luật về bảo vệ môi trường quy định rõ về thẩm quyền và hình thức thẩm định báo cáo ĐTM, bao gồm cả việc thành lập hội đồng thẩm định hoặc giao cho tổ chức dịch vụ thẩm định thực hiện.

Câu hỏi kiểm tra định nghĩa về "hồ sơ môi trường" theo Luật Bảo vệ môi trường hiện hành. Để xác định đáp án đúng, cần xem xét phạm vi đối tượng và nội dung của hồ sơ môi trường theo quy định của pháp luật. Phương án 3 bao quát đầy đủ các đối tượng là "cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất, kinh doanh và dịch vụ", và nội dung bao gồm "tập hợp các tài liệu về môi trường, tổ chức, và hoạt động bảo vệ môi trường". Các phương án còn lại thiếu sót về đối tượng hoặc nội dung. Phương án 1 chỉ đề cập đến việc "xuất trình cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền kiểm tra khi được yêu cầu" mà chưa định nghĩa đầy đủ. Phương án 2 chỉ giới hạn ở "hộ kinh doanh, doanh nghiệp sản xuất". Phương án 4 chỉ tập trung vào "cơ quan quản lý nhà nước". Do đó, phương án 3 là định nghĩa đầy đủ và chính xác nhất.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về mối quan hệ giữa bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu theo Luật Bảo vệ môi trường hiện hành, cũng như trách nhiệm của các chủ thể liên quan. Phương án 1 là đáp án đúng nhất vì nó thể hiện rõ sự gắn kết hài hòa giữa bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu, đồng thời quy định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ theo quy định pháp luật. Các phương án khác có những điểm chưa chính xác: phương án 2 chỉ quy định trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước theo công ước quốc tế, bỏ qua trách nhiệm của tổ chức, cá nhân; phương án 3 dùng từ "đáp ứng" và "cam kết" thay vì "gắn kết hài hòa" và "theo quy định pháp luật", có thể dẫn đến cách hiểu hẹp hơn; phương án 4 dùng "nhằm mục đích" thay vì "gắn kết hài hòa" và quy định chung chung về trách nhiệm.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về khái niệm "Thành phần môi trường" theo Luật Bảo vệ môi trường hiện hành. Để xác định câu trả lời đúng, chúng ta cần dựa vào định nghĩa chính thức được quy định trong luật. Phương án 1 chỉ liệt kê một số thành phần cơ bản và thiếu các yếu tố khác như âm thanh, ánh sáng, sinh vật. Phương án 2 liệt kê đầy đủ hơn các yếu tố vật chất tạo thành môi trường, bao gồm cả yếu tố vô sinh (đất, nước, không khí, âm thanh, ánh sáng) và yếu tố hữu sinh (sinh vật, hệ sinh thái). Phương án 4 liệt kê các yếu tố vật chất cơ bản nhưng chưa đầy đủ bằng phương án 2 và 3. Phương án 3 bao hàm tất cả các yếu tố vật chất tạo thành môi trường, bao gồm cả "hình thái vật chất khác", mở rộng phạm vi hơn so với phương án 2 nhưng không làm mất đi tính đúng đắn của các yếu tố đã liệt kê. Tuy nhiên, theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, khoản 2 Điều 3 định nghĩa "Thành phần môi trường là các yếu tố vật chất tạo thành môi trường, bao gồm đất, nước, không khí, âm thanh, ánh sáng, địa hình, vi sinh vật và các yếu tố vật chất khác". Do đó, phương án 2 là chính xác nhất vì nó bao gồm đầy đủ các yếu tố được liệt kê trong luật.

Câu hỏi yêu cầu xác định loại vật chất nào cần phương tiện, thiết bị chuyên dụng để vận chuyển. Chúng ta cần xem xét tính chất của từng phương án:
1. Bùn thải từ hệ thống xử lý nước thải: Bùn thải thường có tính chất ẩm ướt, chứa nhiều chất hữu cơ và có thể có mùi hôi, do đó cần các loại xe chuyên dụng có nắp đậy kín, hệ thống bơm hút hoặc thùng chứa phù hợp để tránh rò rỉ và phát tán mùi.
2. Khí thải: Khí thải được thải ra từ ống khói hoặc các nguồn phát thải khác, việc vận chuyển khí thải (theo nghĩa thu gom và xử lý) thường không phải là vấn đề vận chuyển vật lý trực tiếp bằng phương tiện chuyên dụng theo cách hiểu thông thường, mà liên quan đến hệ thống xử lý, đường ống dẫn.
3. Nước thải: Nước thải thường được vận chuyển qua hệ thống cống rãnh, kênh mương hoặc bằng xe chuyên dụng (xe bồn) trong trường hợp xử lý hoặc thu gom khẩn cấp. Tuy nhiên, so với bùn thải, nước thải loãng hơn và có thể ít yêu cầu thiết bị "chuyên dụng" bằng bùn thải nếu chỉ xét khía cạnh nguy hại về phát tán.
4. Phế liệu: Phế liệu là một khái niệm rất rộng, có thể bao gồm kim loại, nhựa, giấy... Việc vận chuyển phế liệu thường dùng xe tải thông thường hoặc xe ben, tùy thuộc vào loại phế liệu và khối lượng. Không phải tất cả phế liệu đều yêu cầu thiết bị "chuyên dụng" ở mức độ cao.

So sánh các phương án, bùn thải từ hệ thống xử lý nước thải là đối tượng có yêu cầu cao nhất về phương tiện vận chuyển chuyên dụng để đảm bảo an toàn môi trường, tránh ô nhiễm, rò rỉ và phát tán mùi hôi. Các loại xe chở bùn thải thường có thiết kế đặc biệt để chứa và vận chuyển loại vật liệu này một cách an toàn.