Bộ nào trong các cơ quan ngang Bộ trong cơ cấu Chính phủ Việt Nam?

Câu hỏi kiểm tra về phạm vi quyền hạn của các Bộ trưởng. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, Bộ trưởng chịu trách nhiệm trước Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về các nhiệm vụ, quyền hạn được giao trong phạm vi quản lý nhà nước của Bộ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp cụ thể, quyền hạn của Bộ trưởng có thể được quy định rõ hơn hoặc có sự tham gia chỉ đạo của Chính phủ hoặc Thủ tướng Chính phủ. Trong các phương án được đưa ra:

- Phương án 1: "Không có quyền hạn gì trừ khi được giao nhiệm vụ của Thủ tướng Chính phủ." là sai vì Bộ trưởng có quyền hạn theo luật định cho ngành, lĩnh vực mình phụ trách, không phụ thuộc hoàn toàn vào việc được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ.

- Phương án 2 và 4: "Quyền hạn của các Thứ trưởng được thực hiện dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ." hoặc "Quyền hạn của các Thứ trưởng được thực hiện dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ." là sai vì câu hỏi đang hỏi về quyền hạn của *Bộ trưởng*, không phải Thứ trưởng. Thứ trưởng là cấp phó, thực hiện nhiệm vụ theo sự phân công và chỉ đạo của Bộ trưởng.

- Phương án 3: "Quyền hạn của các Thứ trưởng được thực hiện dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ." Đây là phương án sai do nhầm lẫn giữa Bộ trưởng và Thứ trưởng. Tuy nhiên, nếu đây là một câu hỏi trắc nghiệm có sẵn và các phương án đều không hoàn toàn chính xác hoặc có sự nhầm lẫn, ta cần chọn phương án *gần đúng nhất* hoặc xem xét lại ngữ cảnh/nguồn gốc của câu hỏi. Dựa trên cấu trúc câu hỏi và các lựa chọn, có khả năng cao đây là câu hỏi có lỗi trong các phương án. Tuy nhiên, nếu buộc phải chọn một đáp án, và giả định rằng câu hỏi có lỗi và muốn hỏi về Bộ trưởng, thì quyền hạn của Bộ trưởng là do luật định và chịu sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Nhưng trong trường hợp này, các phương án lại đề cập đến Thứ trưởng. Nếu xét theo logic câu hỏi và phương án, không có phương án nào mô tả chính xác quyền hạn của Bộ trưởng. Tuy nhiên, nếu câu hỏi là "Quyền hạn của các Thứ trưởng trong trường hợp nào?" thì phương án 3 và 4 (giống nhau) sẽ là gần đúng nhất, vì Thứ trưởng thực hiện quyền hạn dưới sự chỉ đạo của Bộ trưởng, và Bộ trưởng là thành viên Chính phủ, chịu sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ. Do đó, Thứ trưởng cũng gián tiếp chịu sự chỉ đạo này. Tuy nhiên, câu hỏi rõ ràng hỏi về *Bộ trưởng*. Trong bối cảnh câu hỏi và các lựa chọn có thể có lỗi, và không có phương án nào mô tả đúng quyền hạn của Bộ trưởng (ví dụ: Bộ trưởng thực hiện quyền hạn quản lý nhà nước theo luật định, chịu trách nhiệm trước Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ), ta cần xem xét lại. Nếu giả định câu hỏi muốn kiểm tra về trách nhiệm và sự chỉ đạo, thì Bộ trưởng làm việc trong cơ chế Chính phủ và chịu sự chỉ đạo của Thủ tướng. Nhưng các lựa chọn lại nói về Thứ trưởng. Do câu hỏi có thể có lỗi, và không có phương án nào phản ánh đúng quyền hạn của Bộ trưởng, tôi sẽ suy luận dựa trên các lựa chọn có sẵn. Phương án 3 và 4 là giống nhau, cùng nói về Thứ trưởng dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ. Nếu câu hỏi thực sự có lỗi và ý là hỏi về Thứ trưởng, thì đây là lựa chọn khả dĩ nhất. Tuy nhiên, nếu câu hỏi là về Bộ trưởng, thì không có đáp án đúng. Để đáp ứng yêu cầu phải có đáp án đúng, tôi sẽ giả định câu hỏi có sự nhầm lẫn và ngầm ý hỏi về Thứ trưởng. Khi đó, phương án 3 và 4 sẽ là đúng.

Câu hỏi yêu cầu xác định bản Hiến pháp nào quy định về "chế độ hành chính". Khái niệm "chế độ hành chính" liên quan đến cách thức tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước, cụ thể là các cơ quan hành chính. Sau khi xem xét nội dung của các bản Hiến pháp được đưa ra làm phương án, chúng ta thấy rằng Hiến pháp năm 1946 là bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đặt nền móng cho hệ thống chính trị và hành chính của đất nước. Các quy định về tổ chức chính phủ, các bộ, và vai trò của Chủ tịch nước trong Hiến pháp năm 1946 đã phác thảo nên một "chế độ hành chính" ban đầu. Các Hiến pháp sau này (1959, 1980, 1992) tiếp tục phát triển và hoàn thiện chế độ hành chính dựa trên những nguyên tắc cơ bản đã được đặt ra.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về thẩm quyền thành lập hoặc bãi bỏ các cơ quan ngang bộ theo quy định của Hiến pháp năm 2013. Theo Điều 98, khoản 2, điểm c của Hiến pháp 2013, Chính phủ có nhiệm vụ 'Trình Chủ tịch nước, Quốc hội quyết định thành lập, bãi bỏ các bộ, cơ quan ngang bộ'. Tuy nhiên, việc quyết định thành lập hay bãi bỏ các bộ, cơ quan ngang bộ thuộc thẩm quyền của Quốc hội. Cụ thể, Điều 104 Hiến pháp 2013 quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Quốc hội, trong đó có 'Quyết định thành lập, bãi bỏ các bộ, cơ quan ngang bộ thuộc Chính phủ'. Do đó, phương án 4 là đúng nhất vì Quốc hội là cơ quan có thẩm quyền quyết định, và đề nghị thường xuất phát từ Chính phủ.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về mối quan hệ giữa Chính phủ và các cơ chế đơn vị trong bộ máy nhà nước. Phương án 1 đưa ra nhận định sai: Chính phủ có trách nhiệm bảo vệ các tổ chức có thẩm quyền, quyền hạn của mình. Mối quan hệ này là mối quan hệ quản lý, điều hành và bảo vệ. Phương án 2 là khẳng định đúng, thể hiện vai trò của Chính phủ trong việc bảo vệ, quản lý và điều hành các đơn vị, kể cả các đơn vị hành chính trực thuộc.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về cơ cấu tổ chức của Chính phủ theo quy định của pháp luật Việt Nam. Theo Hiến pháp và Luật Tổ chức Chính phủ, Chính phủ là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền hành pháp. Cơ cấu tổ chức của Chính phủ bao gồm Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng Chính phủ, các Bộ trưởng và các thành viên khác của Chính phủ, cùng với các cơ quan ngang Bộ. Đáp án số 4 mô tả đúng thành phần này, bao gồm Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thứ trưởng và các cơ quan ngang Bộ. Các đáp án còn lại sai vì giới hạn thành phần không đầy đủ hoặc không chính xác.