a) Sự ra đời của Nhà nước Văn Lang và Nhà nước Âu Lạc
Nhà nước Văn Lang:
Khoảng 700 năm trước Công nguyên (thế kỉ VII TCN), các bộ lạc người Việt cổ ở vùng trung du và đồng bằng Bắc Bộ đã liên kết lại dưới sự lãnh đạo của Hùng Vương, hình thành Nhà nước Văn Lang – nhà nước đầu tiên trong lịch sử nước ta.
Kinh đô: đặt tại Bạch Hạc (Phú Thọ).
Vua đứng đầu: là Hùng Vương.
Nước chia thành 15 bộ, do các lạc tướng cai quản.
→ Đây là bước chuyển quan trọng từ xã hội thị tộc sang xã hội có giai cấp và nhà nước sơ khai.
Nhà nước Âu Lạc:
Đến khoảng thế kỉ III TCN, Thục Phán (An Dương Vương) đã thống nhất nước Âu Việt và Văn Lang, lập ra Nhà nước Âu Lạc.
Kinh đô: đặt tại Cổ Loa (nay thuộc Đông Anh, Hà Nội).
Điểm tiến bộ: xây thành Cổ Loa kiên cố, chế tạo nỏ Liên Châu và mở rộng lãnh thổ.
→ Đây là nhà nước kế thừa và phát triển hơn Văn Lang, đánh dấu bước tiến mới về tổ chức, quân sự và kỹ thuật trong lịch sử dân tộc.
b) Một số truyền thuyết, sự tích liên quan đến hai nhà nước
Thời Văn Lang:
Truyền thuyết Con Rồng Cháu Tiên – kể về nguồn gốc dân tộc Việt Nam, con cháu của Lạc Long Quân và Âu Cơ.
Truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy – nói về lòng hiếu thảo của Lang Liêu và thể hiện văn hóa trồng lúa nước.
Truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh – phản ánh cuộc đấu tranh của người Việt cổ với thiên nhiên, đặc biệt là lũ lụt.
Thời Âu Lạc:
Truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy – kể về việc xây thành Cổ Loa, chế nỏ thần và bài học cảnh giác trong giữ nước.
