JavaScript is required

Câu hỏi:

Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ sau:

MỜI TRẦU

Quả cau nho nhỏ miếng trầu hôi,

Này của Xuân Hương mới quệt rồi.

Có phải duyên nhau thì thắm lại,

Đừng xanh như lá, bạc như vôi.

(Hồ Xuân Hương)

A. Đang ở dạng Tự luận, không cần đáp án cụ thể
B.
C.
D.
Trả lời:

Đáp án đúng: A


a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài

Nghị luận văn học.

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận

Phân tích những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật trong bài thơ Mời trầu của Hồ Xuân Hương.

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận:

– Xác định được các ý chính của bài viết. Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận.

* Giới thiệu vấn đề nghị luận.

* Triển khai vấn đề nghị luận:

– Về nội dung:

+ Lời mời trầu mở đầu một cách tự nhiên, trên cơ sở tiếp thu không nguyên mẫu văn học dân gian. Câu thơ của bà gợi đến câu ca dao cổ: “Quả câu nho nhỏ/ Cái vỏ vân vân/ Nay anh học gần/ Mai anh học xa…” Ở đây, cụm “quả cau nho nhỏ” là cách nói khiêm tốn, ý nhị của người phụ nữ trong ca dao mà Hồ Xuân Hương tiếp thu. Quả cau nhỏ lại đi kèm với “miếng trầu hôi” (trầu không ngon) tạo nên một hình ảnh đa nghĩa: Nghĩa thứ nhất nói về quả cau nhỏ mọn, bình thường, kém thơm ngon. Nghĩa thứ hai nói về người mời trầu: Thân phận bình thường, thậm chí nghèo hèn, có phần hẩm hiu.

+ Lời mời trầu dù khiêm tốn nhưng vẫn thể hiện sự chủ động của Hồ Xuân Hương: “Này của Xuân Hương mới quệt rồi”. Đặc biệt là từ “quệt” vừa cho thấy sự chủ động, vừa thể hiện sự tự nhiên, chân thật mà vẫn rất nữ tính của nữ sĩ. 

+ Tính cách người mời trầu được thể hiện rõ nét ở câu thơ thứ hai: Xuân Hương tự xưng tên mình quả là điều mới mẻ trong văn học. Cách tự xưng này của Hồ Xuân Hương có tác dụng thể hiện sự tế nhị, dễ thương, sự tự ý thức mà vẫn khiêm nhường, cởi mở của nữ sĩ.

+ Hai câu thơ ba và bốn cũng mang tính đa nghĩa: Nghĩa thứ nhất nói về việc ăn trầu: Vôi trắng, trầu xanh quyện với nhau thành màu đỏ thắm. Nghĩa thứ hai nói về tình yêu đôi lứa: Nếu phải duyên thì “thắm lại” trong một mối quan hệ tốt đẹp, hạnh phúc giữa hai người, còn nếu không phải duyên thì cũng đừng bội bạc, cạn tình.

→ Lời nhắn nhủ của Hồ Xuân Hương chứa đựng hai nội dung cảm xúc: Khát vọng một tình yêu thủy chung; dự cảm về một tương lai bấp bênh, không bền vững. Qua đó, ta cũng thấy được cá tính của Hồ Xuân Hương: Đòi hỏi trong tình yêu phải thủy chung, đồng thời lên án thói bạc tình.

– Về nghệ thuật: Tác giả đã có sự tiếp thu và kế thừa những chất liệu của văn học dân gian: 

+ Những hình ảnh của văn học dân gian: Quả cau, miếng trầu. 

+ Đề tài của văn học dân gian: Mời trầu. 

+ Thành ngữ: “xanh như lá, bạc như vôi”.

* Kết bài: Khái quát vấn đề nghị luận.

d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau

– Lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.

– Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: Lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

Lưu‎ ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết trong bài văn.

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

Câu hỏi này thuộc đề thi trắc nghiệm dưới đây, bấm vào Bắt đầu thi để làm toàn bài

Tài liệu 30+ Câu Hỏi Ôn Tập Kiểm Tra Học Kì I - Ngữ Văn 10 - Cánh Diều tổng hợp từ 5 đề kiểm tra tham khảo, giúp học sinh hệ thống lại kiến thức của học kì I. Nội dung bao gồm các câu hỏi đa dạng, bám sát chương trình GDPT 2018, rèn luyện cả kỹ năng đọc hiểu và viết, hỗ trợ giáo viên và học sinh ôn tập.

11/11/2025
0 lượt thi

Câu hỏi liên quan