Câu hỏi:

– Học sinh chỉ ra được biện pháp tu từ liệt kê được tác giả sử dụng xuyên suốt trong văn bản khi chỉ ra những cuộc chia ly trong nhiều hoàn cảnh khác nhau.

– Tác dụng: khắc họa chân thực những cuộc chia ly trong những hoàn cảnh khác nhau, từ đó tô đậm nỗi buồn sâu sắc của những cuộc chia ly trên sân ga.

– Học sinh chỉ ra được vần được gieo: vần “ay” trong “bay” - “tay” - “này”. 

– Học sinh xác định được kiểu vần được gieo: “bay” -“tay” thuộc kiểu vần liền, “tay” - “này” thuộc kiểu vần cách.

– Chủ đề: nỗi buồn của những cuộc chia ly trên sân ga.

– Mạch cảm xúc: xuyên suốt bài thơ là nỗi buồn da diết, sâu sắc của những cuộc đưa tiễn trên sân ga.

a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn

– Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. 

– Về kiểu đoạn văn, học sinh có thể trình bày theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: phân tích bài thơ Những bóng người trên sân ga. 

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận

– Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý: 

– Về hình thức: chú ý phân tích thể thơ, cách gieo vần, giọng thơ, nhịp thơ, các hình ảnh thơ,…

– Về nội dung: 

+ Phân tích những cuộc chia ly trên sân ga: đó là cuộc chia ly giữa hai chị em, đôi trai gái, hai vợ chồng, hai mẹ con, thậm chí là có những người không có người đưa tiễn. Cùng chung cảnh ngộ chia ly trên sân ga, những cuộc chia ly đều mang nặng những nỗi buồn da diết. 

+ Nhận xét về nhan đề, đề tài, chủ đề, cảm hứng chủ đạo của bài thơ. 

+ Đánh giá về tài năng nghệ thuật của Nguyễn Bính: cái nhìn tinh tế, tâm hồn rung cảm sâu sắc. 

– Sắp xếp được hệ thống ý hợp lí theo đặc điểm bố cục của kiểu đoạn văn.

d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. 

– Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý. 

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài

– Xác định đúng yêu cầu của kiểu bài: nghị luận xã hội.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

– Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: sự chủ động trong việc lựa chọn lối đi riêng, sáng tạo trong cuộc sống.

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận

– Xác định được các ý chính của bài viết. 

– Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục 3 phần của bài văn nghị luận: 

* Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm của cá nhân về vấn đề.

* Triển khai vấn đề nghị luận: 

– Giải thích vấn đề nghị luận.

– Thể hiện quan điểm của người viết, có thể theo một số gợi ý sau: 

+ Con người cần chủ động lựa chọn lối đi riêng, mới mẻ vì mỗi người có một cái nhìn riêng về cuộc sống. Việc chủ động chọn lựa con đường không có dấu chân người sẽ giúp cho chúng ta tránh được lối mòn cũ kĩ, lạc hậu, lỗi thời.   

+ Cách chọn lựa lối đi riêng: phù hợp với lĩnh vực hoặc năng lực của bản thân. 

+ Ý nghĩa của việc lựa chọn lối đi riêng: giúp cho con người trở nên chủ động, linh hoạt, phát huy tối đa năng lực, sở trường, hạn chế sở đoản; tôi rèn bản lĩnh và ý chí; nâng cao khát vọng,… tức là nâng cao giá trị bản thân và giá trị sự sống; góp phần làm cho cuộc sống thêm phong phú và phát triển. 

– Mở rộng, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác để có cái nhìn toàn diện. 

* Khẳng định lại tầm quan trọng của việc lựa chọn lối đi riêng đối với học sinh hiện nay. 

d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau

– Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan điểm của cá nhân. 

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. 

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.