Câu hỏi:

– “Vị ngọt” trong câu thơ cuối cùng của đoạn trích là vị ngọt của một đất nước thanh bình, hạnh phúc, không có chiến tranh. 

– “Vị ngọt” đó có được từ nỗ lực sống và chiến đấu của tất cả người dân trên mọi miền Tổ quốc.

– Có thể trả lời theo nhiều cách, đảm bảo một trong các ý sau:

+ Lòng yêu nước là cội nguồn tinh thần của mỗi con người.

+ Lòng yêu nước là yếu tố quan trọng giúp cho đất nước phát triển vững mạnh.

+ Người có lòng yêu nước có những nhận thức và hành vi đúng đắn trong xã hội.

+ Lòng yêu nước giúp nâng cao tình bạn, đồng đội giữa con người, tạo tinh thần đồng bào mạnh mẽ.

a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn

– Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. 

– Về kiểu đoạn văn, học sinh có thể trình bày theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Phân tích ý nghĩa của hình tượng đất nước trong văn bản Đất nước của Bằng Việt.

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận

– Sắp xếp được hệ thống ý hợp lí theo đặc điểm bố cục của kiểu đoạn văn.

– Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý:

+ Đất nước trong đau thương: Đất nước phải hứng chịu đạn bom với nhiều khó khăn, gian khổ. 

+ Vẻ đẹp của đất nước thể hiện qua những con người cần cù, chịu thương chịu khó, đồng thời mang tinh thần quyết chiến chống lại kẻ thù.

+ Đất nước được nối dài bởi các thế hệ.

+ Những người con của đất nước luôn tràn đầy niềm tin và hi vọng vào tương lai tươi sáng của dân tộc.

+ Hình tượng đất nước được làm rõ bởi những nét đặc sắc về nghệ thuật: Ngôn từ bình dị, mộc mạc; hình ảnh thơ gần gũi; các câu cảm thán + các biện pháp tu từ.  

d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. 

– Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý. 

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: Lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài

Xác định đúng yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận xã hội.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Lòng biết ơn đối với những người anh hùng đã hi sinh vì đất nước.

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận

– Xác định được các ý chính của bài viết. 

– Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục 3 phần của bài văn nghị luận: 

* Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm của cá nhân về vấn đề.

* Triển khai vấn đề nghị luận: 

– Giải thích được “bài giảng lịch sử” và “người làm nên lịch sử”.

– Thể hiện quan điểm của người viết, có thể theo một số gợi ý sau: 

+ Lòng yêu nước bắt nguồn từ những điều bình dị, trong đó có cả việc nhớ đến công ơn của những người đã mang lại hòa bình.

+ Chính những người thật, việc thật và những câu chuyện về biết bao xương máu đã hi sinh để đổi lấy độc lập cho dân tộc là nền tảng của tình yêu nước. Con người chỉ yêu khi biết xúc động từ tận đáy lòng. 

+ Cần ghi nhớ công lao của những người anh hùng.

+ Bên cạnh đó, cũng cần đổi mới trong cách dạy học lịch sử, để những thế hệ tương lai thực sự hiểu được ý nghĩa của độc lập và tự do.

– Mở rộng, trao đổi với quan điểm trái chiều hoặc ý kiến khác để có cái nhìn toàn diện. 

* Khẳng định lại quan điểm cá nhân đã trình bày và rút ra bài học cho bản thân.

d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau

– Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan điểm của cá nhân. 

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. 

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: Lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

Số chữ trong các dòng không bằng nhau là dấu hiệu để xác định thể thơ tự do trong đoạn trích.