Câu hỏi:

– Những dòng thơ, từ ngữ cho thấy sự mâu thuẫn đang diễn ra trong lòng nhân vật “ta”:

+ “Em dù xinh nhưng chẳng của ngày xưa” xuất hiện hai lần trong tác phẩm.

+ Từ “những”, “cho dù”, “nhưng”, vẫn xuất hiện nhiều lần diễn tả những sự đối lập mâu thuẫn trong tâm hồn nhà thơ: em đẹp – em đã thay đổi, em không còn là em của ngày xưa; em không chung thuỷ; anh vẫn ngắm nhìn em nhưng không thể yêu em, dằn lòng quên em.

– Hiểu thêm nhân vật “ta”:

+ Đã từng yêu say đắm một cô gái xinh đẹp kiều diễm và quyến rũ.

+ Đang phải dằn lòng để chối từ tình yêu không chung thuỷ.

+ Là người có quan niệm đúng đắn về tình yêu: tình yêu phải chân thành, không giả dối; mất niềm tin là mất tình yêu; giá trị đáng quý ở cô gái là tình yêu thuỷ chung, chân thành.

a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn

– Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. 

– Về kiểu đoạn văn, học sinh có thể trình bày theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: suy nghĩ về quan điểm tình yêu được thể hiện trong bài thơ Tình đã chết.

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận

– Sắp xếp được hệ thống ý hợp lí theo đặc điểm bố cục của kiểu đoạn văn.

– Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý:

– Chủ đề: Sự giả dối, phản bội sẽ giết chết tình yêu. Chỉ có tình yêu khi có niềm tin, sự chung thuỷ và tình cảm chân thành.

– Xác định quan điểm tình yêu trong bài thơ. (Học sinh tự bày tỏ suy nghĩ). Thể hiện mạch lạc suy nghĩ, quan điểm của cá nhân về tình yêu (sự chung thuỷ, nỗi đau của con người khi tình yêu chết).

d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. 

– Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý. 

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: Lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài

Xác định đúng yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận văn học.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Bàn luận và thể hiện quan điểm về lòng chung thủy trong tình yêu đôi lứa của thanh niên ngày nay.

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận

– Xác định được các ý chính của bài viết. 

– Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục 3 phần của bài văn nghị luận.

– Thể hiện quan điểm của người viết, có thể theo một số gợi ý sau: 

* Mở bài:

– Giới thiệu vấn đề nghị luận và tác phẩm liên quan Tình đã chết (Thomas Moore).

– Nêu khái quát: Tính cấp thiết vấn đề đối với tuổi trẻ.

* Thân bài:

– Bàn luận về vấn đề từ văn bản văn học:

+ Về nỗi đau khổ của nhân vật “ta” (vì mất niềm tin, bị phản bội).

+ Về tình yêu thiếu sự chân thành của nhân vật “em”.

– Bàn luận về quan điểm tình yêu của “ta”.

+ Nêu khái niệm và bàn luận về lòng chung thủy trong tình yêu đôi lứa.

+ Biểu hiện của lòng chung thủy trong tình yêu (lí lẽ, dẫn chứng).

+ Biểu hiện của sự giả dối, không chung thủy và những hệ lụy của nó trong đời sống hiện đại (dẫn chứng từ thực tiễn).

– Quan niệm, chính kiến của bản thân:

+ Về lòng chung thủy trong tình yêu.

+ Ứng xử khi phải đối mặt với sự giả dối, mất niềm tin trong tình yêu.

*Kết bài:

– Nhận thức của cá nhân về vấn đề.

– Hành động của cá nhân (trong tình huống giả định).

d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau

– Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan điểm của cá nhân. 

– Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận. 

– Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: Lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

– Đề tài: Tình yêu.

– Cảm xúc bao trùm: buồn, đau và thất vọng.

– Chủ thể trữ tình là người đang suy tư về tình yêu.

+ Niềm tin, lòng thủy chung trong tình yêu.

+ Nỗi đau khổ, thất vọng khi tình yêu không còn niềm tin.

– Biện pháp tu từ so sánh “Đôi mắt em như ngôi sao không đổi”.

– Hiệu quả của biện pháp tu từ so sánh:

+ Làm nổi bật vẻ đẹp vĩnh cửu của đôi mắt – thứ duy nhất dường như chưa thay đổi dù tình yêu đã phai tàn.

+ Tăng tính biểu cảm cho bài thơ.