Thép cacbon kết cấu chất lượng thường được chia ra làm mấy nhóm?

Ủ kết tinh lại là quá trình nung nóng thép đến nhiệt độ nhất định (thường là 550-650°C) rồi giữ nhiệt và làm nguội chậm để làm giảm độ cứng, tăng độ dẻo và khử ứng suất dư sau khi biến dạng nguội. Quá trình này đặc biệt quan trọng đối với thép trước cùng tích, vì nó giúp cải thiện tính công nghệ và giảm nguy cơ nứt gãy trong quá trình gia công tiếp theo.

Chất khí có các phân tử chuyển động hỗn loạn, không có trật tự xác định. Các phân tử khí chuyển động tự do và chiếm toàn bộ thể tích bình chứa.

Phương án A sai vì chất khí không có trật tự sắp xếp nguyên tử.
Phương án B sai vì kích thước nguyên tử không phải là đặc điểm chính để định nghĩa chất khí.
Phương án C đúng vì chất khí có sự sắp xếp nguyên tử một cách hỗn loạn.
Phương án D sai vì chất khí không có hình dạng xác định mà phụ thuộc vào hình dạng của bình chứa.

Ủ non (ủ thấp) là quá trình nung nóng thép đến nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ tới hạn (Ac1) để làm giảm hoặc loại bỏ ứng suất dư sau các quá trình gia công cơ khí, hàn hoặc làm nguội nhanh. Nhiệt độ ủ non thường nằm trong khoảng 200°C đến 600°C. Do đó, đáp án D là phù hợp nhất.

Thép cacbon có hàm lượng cacbon 0,2% là thép cacbon thấp. Đối với thép cacbon thấp, thường hóa là phương pháp nhiệt luyện phù hợp để cải thiện khả năng gia công cắt gọt.

* Thường hóa: Nung thép lên nhiệt độ cao hơn nhiệt độ tới hạn (Ac3 hoặc Acm) khoảng 30-50°C, giữ nhiệt rồi làm nguội trong không khí tĩnh. Thường hóa tạo ra tổ chức tế vi nhỏ mịn hơn so với ủ, do đó độ bền và độ cứng tăng lên, cải thiện khả năng gia công cắt gọt. Phương pháp này phù hợp với thép có hàm lượng cacbon thấp và trung bình.
* Ủ hoàn toàn: Nung thép lên nhiệt độ cao hơn Ac3 khoảng 30-50°C (đối với thép trước cùng tích) hoặc cao hơn Ac1 (đối với thép sau cùng tích), giữ nhiệt rồi làm nguội rất chậm (cùng lò). Ủ hoàn toàn làm giảm độ cứng, tăng độ dẻo, cải thiện khả năng gia công áp lực, nhưng không tối ưu cho gia công cắt gọt.
* Ủ không hoàn toàn: Nung thép lên nhiệt độ giữa Ac1 và Ac3 (đối với thép trước cùng tích) hoặc giữa Ac1 và Acm (đối với thép sau cùng tích), giữ nhiệt rồi làm nguội chậm. Mục đích là làm giảm độ cứng, nhưng không triệt để như ủ hoàn toàn. Không phù hợp cho mục đích cải thiện khả năng cắt gọt.
* Ủ đẳng nhiệt: Nung thép lên nhiệt độ cao hơn nhiệt độ tới hạn, giữ nhiệt rồi làm nguội nhanh đến một nhiệt độ nhất định (thường là nhiệt độ chuyển biến bainit hoặc peclit), giữ đẳng nhiệt ở nhiệt độ đó cho đến khi kết thúc chuyển biến, sau đó làm nguội tiếp đến nhiệt độ phòng. Mục đích là tạo ra tổ chức đồng đều, cải thiện tính chất cơ học. Tuy nhiên, không phải là lựa chọn tối ưu cho việc cải thiện khả năng cắt gọt của thép cacbon thấp.

Phát biểu sai là: "Khi tác dụng tải trọng, biến dạng dẻo và biến dạng đàn hồi xảy ra song song nhau".

Giải thích:
- A. Mẫu thử bắt đầu biến dạng dẻo khi tải trọng gây ra ứng suất σ ≥ σ_dh (ứng suất giới hạn đàn hồi). Phát biểu này đúng vì khi ứng suất vượt quá giới hạn đàn hồi, vật liệu bắt đầu biến dạng dẻo.
- B. Biến dạng dẻo là biến dạng còn lại sau khi thôi tác dụng tải trọng. Phát biểu này đúng, đây là định nghĩa của biến dạng dẻo.
- C. Biến dạng đàn hồi sẽ mất đi sau khi bỏ tải trọng. Phát biểu này đúng, đây là định nghĩa của biến dạng đàn hồi.
- D. Khi tác dụng tải trọng, biến dạng dẻo và biến dạng đàn hồi xảy ra song song nhau. Phát biểu này sai. Thực tế, khi tải trọng còn nhỏ, vật liệu chỉ biến dạng đàn hồi. Khi tải trọng vượt quá một ngưỡng nhất định (giới hạn đàn hồi), biến dạng dẻo mới bắt đầu xuất hiện cùng với biến dạng đàn hồi. Không phải lúc nào chúng cũng xảy ra song song.