Tại DN B trong năm 2013 có tài liệu sau:
Chỉ tiêu | KH | TH |
1. Tổng giá trị sản xuất (Triệu đồng) | 200.000 | 359.100 |
2. Số công nhân làm việc bình quân 1 năm (người) | 200 | 250 |
3. Số ngày làm việc bình quân 1 năm 1 CN (ngày) | 250 | 270 |
4. Số giờ làm việc bình quân 1 ngày 1 CN (giờ) | 8 | 7,6 |
5. Năng suất bình quân 1 h 1 công nhân (triệu đồng/giờ) | 0,5 | 0,7 |
A.
Nhân tố số giờ làm việc bình quân một ngày làm tổng giá trị sản xuất: Giảm 13.500 sản phẩm
B.
Nhân tố số giờ làm việc bình quân một ngày làm tổng giá trị sản xuất: Giảm 17.500 sản phẩm
C.
Nhân tố số giờ làm việc bình quân một ngày làm tổng giá trị sản xuất: Tăng 17.500 sản phẩm
D.
Nhân tố số giờ làm việc bình quân một ngày làm tổng giá trị sản xuất: Tăng 13.500 sản phẩm
Trả lời:
Đáp án đúng: A
Để xác định ảnh hưởng của nhân tố số giờ làm việc bình quân một ngày đến tổng giá trị sản xuất, ta cần tính toán sự thay đổi do nhân tố này gây ra, giữ các yếu tố khác không đổi.
1. **Tính giá trị sản xuất theo kế hoạch ban đầu:**
- Số công nhân (KH): 200 người
- Số ngày làm việc (KH): 250 ngày
- Số giờ làm việc/ngày (KH): 8 giờ
- Năng suất (KH): 0,5 triệu đồng/giờ
- Tổng giá trị sản xuất (KH): 200.000 triệu đồng
2. **Tính giá trị sản xuất khi thay đổi số giờ làm việc bình quân:**
- Số công nhân (TH): 250 người
- Số ngày làm việc (TH): 270 ngày
- Số giờ làm việc/ngày (TH): 7,6 giờ
- Năng suất (TH): 0,7 triệu đồng/giờ
- Để tính ảnh hưởng riêng của số giờ làm việc bình quân, ta sẽ giữ các yếu tố khác theo thực tế, chỉ thay đổi số giờ làm việc về mức kế hoạch.
3. **Tính lại giá trị sản xuất với số giờ làm việc theo kế hoạch (8 giờ):**
- Tổng số giờ làm việc thực tế: 250 * 270 * 7.6 = 513.000 giờ
- Năng suất thực tế: 0.7 triệu đồng/giờ
- Nếu số giờ làm việc là 8 (theo kế hoạch) thì tổng số giờ làm việc sẽ là: 250 * 270 * 8 = 540.000 giờ
- Giá trị sản lượng tạo ra sẽ là: 540.000 * 0.7 = 378.000 triệu đồng
4. **Tính giá trị sản xuất với số giờ làm việc thực tế (7.6 giờ):**
- Tổng số giờ làm việc thực tế: 250 * 270 * 7.6 = 513.000 giờ
- Năng suất thực tế: 0.7 triệu đồng/giờ
- Giá trị sản lượng tạo ra sẽ là: 513.000 * 0.7 = 359.100 triệu đồng
5. **Tính sự chênh lệch do thay đổi số giờ làm việc:**
- Chênh lệch = Giá trị sản xuất (8 giờ) - Giá trị sản xuất (7.6 giờ) = 378.000 - 359.100 = 18.900 triệu đồng
Nhưng vì số giờ làm việc giảm từ 8 xuống 7.6 nên giá trị sản xuất giảm chứ không tăng.
Cách tiếp cận khác:
Giá trị sản xuất thực tế là 359.100. Để tính tác động của số giờ làm việc bình quân, ta so sánh với giá trị sản xuất nếu số giờ làm việc là 8 (như kế hoạch), trong khi các yếu tố khác giữ nguyên giá trị thực tế.
Giá trị sản xuất (nếu số giờ làm việc là 8) = 250 (công nhân) * 270 (ngày) * 8 (giờ) * 0.7 (triệu đồng/giờ) = 378,000 triệu đồng
Vậy, sự thay đổi do số giờ làm việc là: 378,000 - 359,100 = 18,900 triệu đồng.
Vì số giờ làm việc thực tế (7.6) nhỏ hơn số giờ làm việc theo kế hoạch (8), nên số giờ làm việc giảm đã làm giảm tổng giá trị sản xuất. Các đáp án A, B, C, D đều không có đáp án nào gần với kết quả tính toán là 18,900 triệu đồng. Đáp án gần đúng nhất là B, nếu ta làm tròn số và coi chênh lệch là do sai số tính toán. Tuy nhiên, cần lưu ý, giá trị sản xuất GIẢM chứ không phải TĂNG.
Vậy nên, không có đáp án đúng trong các lựa chọn đã cho. Tuy nhiên, nếu phải chọn một đáp án gần đúng nhất và hiểu rằng có thể có sai sót trong số liệu hoặc làm tròn số, ta có thể chọn B, nhưng phải hiểu rõ là giá trị sản xuất GIẢM chứ không phải TĂNG.
