Nhân tố nào sau đây đóng vai trò trực tiếp trong việc hình thành đất?

Đất và đá được phân biệt chủ yếu dựa vào độ rắn của chúng. Đất là vật chất tơi xốp, có độ rắn thấp và có khả năng giữ nước, không khí, chất dinh dưỡng để hỗ trợ sự sống của thực vật. Đá, ngược lại, có độ rắn cao, cấu trúc đặc chắc và không có khả năng hỗ trợ sự sống của thực vật theo cách tương tự như đất. Các yếu tố khác như nhiệt độ, độ phì và độ ẩm có thể ảnh hưởng đến đất và đá, nhưng không phải là yếu tố chính để phân biệt chúng.

Đá mẹ là vật chất khởi đầu, cung cấp vật liệu cơ bản cho quá trình hình thành đất. Thành phần khoáng vật và hóa học của đá mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến thành phần và tính chất của đất hình thành từ nó. Các yếu tố khác như khí hậu, sinh vật và địa hình cũng quan trọng, nhưng đá mẹ đóng vai trò chủ đạo, quyết định tiềm năng ban đầu của đất.

Tuổi đất trẻ nhất thường xuất hiện ở vùng có hoạt động kiến tạo địa chất mạnh mẽ, nơi đất mới liên tục được hình thành do quá trình bồi tụ phù sa, hoạt động núi lửa, hoặc băng hà tan chảy. Trong các lựa chọn được đưa ra: - Ôn đới: Vùng ôn đới có quá trình hình thành đất tương đối ổn định, không phải là khu vực có tuổi đất trẻ nhất. - Chí tuyến: Tương tự, chí tuyến cũng không phải là khu vực có quá trình hình thành đất đặc biệt trẻ. - Nhiệt đới: Vùng nhiệt đới thường có quá trình phong hóa mạnh mẽ, đất hình thành lâu đời. - Cực: Vùng cực có hoạt động băng hà mạnh mẽ. Băng hà khi tan chảy sẽ bào mòn và vận chuyển vật chất, tạo ra các bề mặt địa hình mới và đất mới được hình thành. Vì vậy, vùng cực có tuổi đất trẻ hơn so với các vùng khác. Do đó, đáp án đúng là D.

Độ phì của đất là khả năng cung cấp nước, nhiệt, khí và các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự sinh trưởng và phát triển của thực vật. Các yếu tố này phối hợp với nhau để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho cây trồng hấp thụ và sử dụng các chất dinh dưỡng, từ đó đảm bảo năng suất và chất lượng nông sản. Các đáp án khác chỉ đề cập đến một khía cạnh của độ phì nhiêu (ví dụ: chất vi sinh, chất hữu cơ, độ tơi xốp) chứ không bao quát đầy đủ các yếu tố cần thiết.

Đất feralit đỏ vàng là loại đất chiếm diện tích lớn nhất ở vùng đồi núi Việt Nam. Quá trình hình thành chủ yếu do quá trình feralit diễn ra mạnh mẽ trong điều kiện nhiệt đới ẩm. Các loại đất khác có diện tích nhỏ hơn hoặc phân bố ở các khu vực khác nhau: Đất xám phù sa cổ tập trung ở một số vùng đồng bằng; đất feralit nâu đỏ thường thấy ở vùng núi thấp; đất feralit có mùn trên núi có ở vùng núi cao.