Khi kết tinh, nếu hạt phát triển mạnh theo một phương thì hạt có dạng gì?

BCuSn10 là ký hiệu của đồng thanh (bronze) chứa 10% thiếc (Sn). Đồng thanh là hợp kim của đồng (Cu) và thiếc (Sn), thường có màu vàng hoặc nâu đỏ, độ bền cao, khả năng chống ăn mòn tốt và được sử dụng rộng rãi trong nhiều ứng dụng khác nhau.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về đặc tính của các loại mác thép hợp kim, đặc biệt là khả năng chống mài mòn. Để trả lời, ta cần xem xét thành phần hóa học và ảnh hưởng của chúng đến tính chất này.

* A. 20CrNi: Thép hợp kim với Cr (crom) và Ni (niken). Crom cải thiện độ cứng và khả năng chống ăn mòn, niken tăng độ bền và độ dẻo dai. Tuy nhiên, hàm lượng crom và niken có thể không đủ cao để đạt khả năng chống mài mòn tối ưu.
* B. 18CrMnTi: Thép hợp kim với Cr (crom), Mn (mangan) và Ti (titan). Crom cải thiện độ cứng và khả năng chống ăn mòn, mangan tăng độ bền và độ thấm tôi, titan tạo các hạt cacbit mịn, nâng cao độ bền và chống mài mòn. Tuy nhiên, hàm lượng Cr thấp hơn có thể làm giảm khả năng chống mài mòn so với các mác thép khác.
* C. 20CrNi2Mo: Thép hợp kim với Cr (crom), Ni (niken) và Mo (molypden). Crom và niken có tác dụng tương tự như trên. Molypden là một nguyên tố hợp kim mạnh, làm tăng độ bền, độ cứng, độ thấm tôi và đặc biệt là khả năng chống mài mòn ở nhiệt độ cao. Do đó, 20CrNi2Mo có khả năng chịu mài mòn tốt hơn so với 20CrNi.
* D. 40Cr: Thép hợp kim với Cr (crom). Hàm lượng carbon cao hơn (0.4%) so với các mác thép khác, làm tăng độ cứng và độ bền. Tuy nhiên, thiếu các nguyên tố hợp kim đặc biệt như Mo có thể làm giảm khả năng chống mài mòn so với các mác thép có Mo.

Kết luận: Mác thép 20CrNi2Mo có khả năng chịu mài mòn tốt nhất nhờ sự kết hợp của crom, niken và đặc biệt là molypden.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về nhiệt độ ủ cho thép hợp kim cao với hàm lượng carbon 0.4%.

* Phương án A: ACM + 20¸300C: ACM là nhiệt độ mà cementit bắt đầu hòa tan vào austenite. Phương án này không phù hợp cho ủ thép hợp kim cao có %C = 0.4 vì nó thường áp dụng cho các quá trình nhiệt luyện khác (ví dụ: thấm carbon).

* Phương án B: A3 + 20¸300C: A3 là nhiệt độ mà ferrite hoàn toàn chuyển thành austenite. Đối với thép hợp kim cao với %C = 0.4, nhiệt độ ủ thường không cần thiết phải vượt quá A3 quá nhiều, vì vậy đây có thể là một lựa chọn.

* Phương án C: A3 + 20¸300C: Phương án này giống với phương án B và cũng có thể đúng.

* Phương án D: A1 - 50¸1000C: A1 là nhiệt độ eutectoid (727°C), nơi austenite bắt đầu chuyển đổi thành pearlite. Ủ ở nhiệt độ thấp hơn A1 không phù hợp cho thép hợp kim cao, vì nó không làm thay đổi đáng kể cấu trúc tế vi hoặc giảm độ cứng đáng kể.

Vì phương án B và C giống nhau, và đều có thể đúng dựa trên kiến thức chung về nhiệt luyện, câu hỏi này có lẽ có lỗi. Tuy nhiên, nếu phải chọn một đáp án, B hoặc C đều có thể chấp nhận được. Trong trường hợp này, ta chọn B.

Lưu ý quan trọng: Trong thực tế, nhiệt độ ủ cụ thể còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như thành phần hợp kim chính xác, kích thước chi tiết, và mục đích của quá trình ủ. Cần tham khảo tài liệu kỹ thuật cụ thể cho từng loại thép và ứng dụng.

Ủ khuếch tán là quá trình nung nóng vật liệu (thường là kim loại) đến nhiệt độ cao và giữ ở nhiệt độ đó trong một thời gian dài, sau đó làm nguội chậm. Mục đích chính của ủ khuếch tán là làm đồng đều thành phần hóa học và tổ chức tế vi của vật liệu. Quá trình này thúc đẩy sự khuếch tán của các nguyên tử, giúp giảm sự khác biệt về thành phần giữa các vùng khác nhau trong vật liệu, từ đó cải thiện tính chất cơ học và hóa học của nó.

* Phương án A: Làm đồng đều thành phần và tổ chức - Đây là đáp án đúng vì nó phản ánh chính xác mục đích chính của ủ khuếch tán.
* Phương án B: Làm giảm độ cứng và tăng độ dẻo - Mặc dù ủ có thể làm giảm độ cứng và tăng độ dẻo, nhưng đây không phải là mục đích cụ thể của ủ khuếch tán. Các phương pháp ủ khác (ví dụ: ủ làm mềm) thường được sử dụng cho mục đích này.
* Phương án C: Làm nhỏ hạt - Ủ có thể ảnh hưởng đến kích thước hạt, nhưng mục đích chính của ủ khuếch tán không phải là làm nhỏ hạt.
* Phương án D: Khử ứng suất - Ủ khử ứng suất là một quá trình riêng biệt, mặc dù nó cũng có thể được thực hiện cùng với ủ khuếch tán trong một số trường hợp.