Đặc trưng của nhà nước bao gồm:
- Nhà nước phân chia dân cư theo lãnh thổ hành chính. Đây là một trong những đặc điểm cơ bản nhất của nhà nước, phân biệt nó với các tổ chức xã hội khác.
- Nhà nước có quyền lực công cộng đặc biệt, bao gồm quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp và quân sự.
- Nhà nước có chủ quyền quốc gia, là quyền tối cao của nhà nước trong phạm vi lãnh thổ của mình và độc lập trong quan hệ quốc tế.
- Nhà nước ban hành pháp luật và sử dụng pháp luật để quản lý xã hội.
- Nhà nước có quyền thu thuế và phát hành tiền tệ.
Các phương án khác không phải là đặc trưng cơ bản của nhà nước:
- Nhà nước không xuất hiện từ xã hội cộng sản nguyên thủy, mà xuất hiện khi xã hội có giai cấp và mâu thuẫn giai cấp không thể điều hòa.
- Nhà nước không phải lúc nào cũng đại diện cho giai cấp (mặc dù trong xã hội có giai cấp, nhà nước thường phục vụ lợi ích của giai cấp thống trị).
- Nhà nước không nhất thiết quyết định sản xuất cái gì, như thế nào và cho ai (đây là đặc trưng của nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung).
