Công ty M mua 80% cổ phiếu phổ thông của công ty C vào ngày 31/12/N, thanh toán cho công ty C bằng:

TGNH: 250.000 tại ngày 31/12/N

TSCĐHH có giá trị hợp lý chưa có thuế là 300.000, thuế GTGT 10%. TSCĐHH này có NG 500.000, đã khấu hao 250.000

Phát hành 3.000.000 cổ phiếu có mệnh giá 0,01/CP, giá thị trường tại ngày 31/12/N là 0,015/CP

Chi phí phát hành cổ phiếu 20.000, chi phí thuê chuyên gia tư vấn, định giá tài sản, kiểm toán viên: 50.000 đã thanh toán bằng TGNH.Biết rằng: Tài sản thuần theo giá trị hợp lý của công ty C tại ngày mua ngang bằng giá trị ghi sổ, ngoại trừ 1 bằng phát minh sáng chế có GTHL 60.000, công ty C chưa ghi nhận trong BCTC. Tài sản thuần của công ty C theo giá trị ghi sổ là 780.000Xác định giá phí hợp nhất kinh doanh của khoản đầu tư trên.

Bút toán tách lợi ích CĐKKS (cổ đông không kiểm soát) tại ngày mua nhằm loại trừ phần sở hữu của CĐKKS trong vốn chủ sở hữu của công ty con tại ngày mua, phục vụ cho việc lập BCTC hợp nhất. Bút toán này bao gồm việc ghi giảm phần vốn góp và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối thuộc về cổ đông không kiểm soát, đồng thời ghi nhận các khoản mục này vào lợi ích của cổ đông không kiểm soát.

Phương án C phản ánh đúng bản chất của bút toán này:
- Nợ TK Vốn góp của CSH: Giảm phần vốn góp thuộc về CĐKKS (140.000 * 25% = 35.000)
- Nợ TK LNST chưa phân phối: Giảm phần lợi nhuận sau thuế chưa phân phối thuộc về CĐKKS (35.000 * 25% = 8.750)
- Có TK CL đánh giá lại TS: Ghi nhận phần chênh lệch đánh giá lại tài sản thuộc về CĐKKS (25.000 * 25% = 6.250)
- Có TK Lợi ích CĐKKS: Tổng hợp phần lợi ích của CĐKKS trong vốn chủ sở hữu của công ty con (37.500)

Các phương án khác không chính xác vì không phản ánh đầy đủ hoặc đúng các yếu tố cần thiết trong bút toán tách lợi ích CĐKKS.