Cá chép có giới hạn chịu đựng đối với nhiệt độ tương ứng là: +2oC đến 44oC. Cá rô phi có giới hạn chịu đựng đối với nhiệt độ tương ứng là: +5,6oC đến +42oC. Dựa vào các số liệu trên, hãy cho biết nhận định nào sau đây về sự phân bố của hai loài cá trên là đúng?
Đáp án đúng: A
Phân tích câu hỏi:
Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về ảnh hưởng của nhiệt độ đến sự phân bố của sinh vật. Khái niệm cốt lõi là giới hạn chịu đựng của loài và mối liên hệ của nó với vùng phân bố.
Đánh giá các phương án:
- Phương án A: Cá chép có vùng phân bố rộng hơn cá rô phi vì có giới hạn chịu nhiệt rộng hơn. -> Đúng. Giới hạn chịu nhiệt càng rộng, loài càng có khả năng thích nghi với nhiều môi trường khác nhau, dẫn đến vùng phân bố rộng hơn. Cá chép có khoảng nhiệt độ chịu đựng (44-2=42) rộng hơn cá rô phi (42-5.6=36.4), do đó có vùng phân bố rộng hơn.
- Phương án B: Cá chép có vùng phân bố rộng hơn vì có giới hạn dưới thấp hơn. -> Đúng một phần. Giới hạn dưới thấp hơn cho phép cá chép sống ở vùng lạnh hơn, nhưng không giải thích đầy đủ tại sao vùng phân bố lại rộng hơn (còn phụ thuộc vào giới hạn trên).
- Phương án C: Cá rô phi có vùng phân bố rộng hơn vì có giới hạn dưới cao hơn. -> Sai. Giới hạn dưới cao hơn có nghĩa là cá rô phi không thể sống ở vùng lạnh bằng cá chép.
- Phương án D: Cá rô phi có vùng phân bố rộng hơn vì có giới hạn chịu nhiệt hẹp hơn. -> Sai. Giới hạn chịu nhiệt hẹp hơn có nghĩa là cá rô phi ít khả năng thích nghi với các điều kiện môi trường khác nhau.
Giải thích:
Phương án A là chính xác nhất vì nó bao gồm cả giới hạn trên và dưới của nhiệt độ, tức là xét đến toàn bộ khoảng nhiệt độ mà loài có thể sống được. Các phương án khác chỉ xét đến một khía cạnh (giới hạn trên hoặc giới hạn dưới) hoặc đưa ra kết luận sai.
