Ai được quyền khởi xướng vụ kiện (có tính tư pháp) trong các tranh chấp được giải quyết tại DSB?

Câu hỏi yêu cầu xác định văn bản nào không điều chỉnh hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế giữa các thương nhân cụ thể. Chúng ta cần xem xét từng phương án:

• A. INCOTERMS: Là một bộ các quy tắc thương mại quốc tế, định nghĩa các điều kiện giao hàng. INCOTERMS được các bên tham gia hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế thỏa thuận áp dụng để xác định rõ nghĩa vụ và chi phí liên quan đến việc giao hàng. Như vậy, INCOTERMS có điều chỉnh hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế.


• B. GATT: Là Hiệp định chung về Thuế quan và Thương mại (General Agreement on Tariffs and Trade). GATT là một hiệp định đa phương nhằm mục đích giảm các rào cản thương mại quốc tế, thúc đẩy tự do hóa thương mại. GATT không trực tiếp điều chỉnh các hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế cụ thể giữa các thương nhân, mà điều chỉnh chính sách thương mại của các quốc gia thành viên.


• C. CISG: Là Công ước Viên của Liên hợp quốc về Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế (United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods). CISG là một điều ước quốc tế quy định các quy tắc điều chỉnh hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế giữa các bên có trụ sở thương mại tại các quốc gia thành viên CISG. Như vậy, CISG có điều chỉnh hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế.


• D. PICC: Là Nguyên tắc của UNIDROIT về Hợp đồng thương mại quốc tế (UNIDROIT Principles of International Commercial Contracts). PICC là một tập hợp các nguyên tắc chung về luật hợp đồng, có thể được các bên tham gia hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế thỏa thuận áp dụng. Như vậy, PICC có thể điều chỉnh hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế.

Như vậy, đáp án đúng là B. GATT, vì GATT không điều chỉnh trực tiếp hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế giữa các thương nhân cụ thể.

Theo quy định của WTO và pháp luật Việt Nam, không phải mọi hành vi trợ cấp đều bị cấm. Một số loại trợ cấp được coi là không gây méo mó thương mại đáng kể và được phép áp dụng. Trong các phương án trên:

• A. Trợ cấp cho dịch vụ được cung cấp cho thể nhân/ pháp nhân liên quan đến cơ quan công quyền: Đây là một hình thức trợ cấp có thể được chấp nhận, tùy thuộc vào mục đích và cách thức thực hiện. Nếu trợ cấp này nhằm phục vụ lợi ích công cộng và không tạo ra lợi thế cạnh tranh không công bằng cho một số doanh nghiệp nhất định, nó có thể không bị cấm.
• B. Trợ cấp thay thế nhập khẩu: Đây là loại trợ cấp bị cấm vì nó trực tiếp khuyến khích sản xuất trong nước thay vì nhập khẩu, gây ảnh hưởng tiêu cực đến thương mại quốc tế.
• C. Trợ cấp nghiên cứu: Trợ cấp cho hoạt động nghiên cứu thường được cho phép, đặc biệt là nghiên cứu cơ bản hoặc nghiên cứu phát triển công nghệ mới, vì nó mang lại lợi ích cho toàn xã hội. Tuy nhiên, mức độ và điều kiện của trợ cấp nghiên cứu có thể bị ràng buộc để tránh lạm dụng.
• D. Trợ cấp xuất khẩu: Đây là loại trợ cấp bị cấm vì nó trực tiếp khuyến khích xuất khẩu, tạo lợi thế cạnh tranh không công bằng cho hàng hóa xuất khẩu của một quốc gia so với các quốc gia khác.

Như vậy, phương án A và C có thể không bị cấm tùy thuộc vào các điều kiện cụ thể, nhưng phương án C có vẻ phù hợp hơn vì nó thường được chấp nhận rộng rãi hơn. Tuy nhiên, theo nhiều hiệp định thương mại và quy định của WTO, trợ cấp nghiên cứu thường được cho phép hơn trợ cấp cho dịch vụ cung cấp cho thể nhân/ pháp nhân liên quan đến cơ quan công quyền (cần xem xét cụ thể hơn về loại dịch vụ được trợ cấp). Do đó, C là đáp án chính xác nhất trong các lựa chọn đã cho.