Ngôn ngữ đinh nghĩa dữ liệu - DDL (Data Definition Language)

Câu hỏi yêu cầu xác định biện pháp an toàn để bảo vệ cơ sở dữ liệu. Phương án A chỉ đề cập đến 'Mạng', quá chung chung và không đầy đủ. Mạng chỉ là một phần của hệ thống tổng thể cần được bảo vệ. Phương án B đề cập đến 'Hệ thống, người quản trị cấp phép, an toàn mạng...', bao gồm nhiều khía cạnh quan trọng của việc bảo vệ cơ sở dữ liệu. Nó nhấn mạnh đến cả hệ thống tổng thể, vai trò của người quản trị trong việc cấp phép truy cập, và an toàn mạng. Phương án C chỉ tập trung vào 'An toàn hệ thống điều hành', bỏ qua các yếu tố khác như cấp phép truy cập, an toàn mạng, và các biện pháp bảo vệ dữ liệu khác. Phương án D chỉ đề cập đến việc 'Người quản trị cơ sở dữ liệu cấp phép truy nhập', đây chỉ là một phần của quá trình bảo vệ cơ sở dữ liệu. Việc cấp phép truy cập là quan trọng, nhưng cần kết hợp với các biện pháp khác để đảm bảo an toàn toàn diện. Do đó, phương án B là đáp án đầy đủ và chính xác nhất, bao quát nhiều khía cạnh quan trọng để bảo vệ cơ sở dữ liệu.

**Phân tích câu hỏi:** Câu hỏi yêu cầu chọn khẳng định đúng nhất về tính nhất quán và toàn vẹn dữ liệu trong lưu trữ. **Đánh giá các phương án:** * **A. Sự không nhất quán dữ liệu trong lưu trữ làm cho dữ liệu mất đi tính toàn vẹn:** Đây là khẳng định đúng. Sự không nhất quán (ví dụ: dữ liệu bị mâu thuẫn giữa các bản ghi) sẽ dẫn đến việc dữ liệu không còn đáng tin cậy, tức là mất tính toàn vẹn. * **B. Tổ chức lưu trữ theo lý thuyết cơ sở dữ liệu, các thuộc tính có thể lặp lại:** Đây là khẳng định sai. Một trong những mục tiêu của lý thuyết cơ sở dữ liệu là giảm thiểu hoặc loại bỏ sự lặp lại dữ liệu (redundancy) để đảm bảo tính nhất quán và tiết kiệm không gian lưu trữ. * **C. Tính toàn vẹn dữ liệu đảm bảo dữ liệu luôn luôn đúng:** Đây là khẳng định không hoàn toàn đúng. Tính toàn vẹn dữ liệu đảm bảo dữ liệu tuân thủ các quy tắc và ràng buộc đã được định nghĩa (ví dụ: kiểu dữ liệu, miền giá trị, khóa chính, khóa ngoại). Nó không thể đảm bảo rằng dữ liệu *luôn luôn* đúng theo nghĩa thực tế (ví dụ: một người nhập sai ngày sinh). Tính toàn vẹn dữ liệu giúp phát hiện và ngăn chặn những sai sót do vi phạm các quy tắc này, nhưng không thể loại bỏ hoàn toàn các sai sót do nhập liệu hoặc các nguyên nhân khác. * **D. Tính nhất quán dữ liệu đảm bảo cho sự cập nhật, bổ sung dễ dàng:** Đây là khẳng định không chính xác. Tính nhất quán dữ liệu đảm bảo rằng dữ liệu ở trạng thái hợp lệ sau mỗi giao dịch, chứ không trực tiếp đảm bảo cho việc cập nhật, bổ sung dữ liệu dễ dàng. Việc cập nhật, bổ sung dữ liệu dễ dàng liên quan nhiều hơn đến thiết kế lược đồ và các công cụ quản lý cơ sở dữ liệu. **Kết luận:** Phương án A là khẳng định đúng nhất.

Đặc trưng của một mô hình dữ liệu tốt bao gồm tính ổn định (khi thiết kế), đơn giản (dễ hiểu và sử dụng), dễ thao tác và có cơ sở lý thuyết vững chắc. Tính đối xứng cũng là một yếu tố quan trọng trong thiết kế mô hình dữ liệu để đảm bảo tính nhất quán và dễ bảo trì. * **Phương án A:** Sử dụng ngôn ngữ bậc cao để biểu diễn các phép toán trên cơ sở dữ liệu là đặc điểm của hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS), không phải là đặc trưng của mô hình dữ liệu. * **Phương án B:** Mô hình có cấu trúc đơn giản, có cách nhìn trong suốt đối với người sử dụng là một phần đúng, nhưng chưa đầy đủ các đặc trưng quan trọng. * **Phương án C:** Phải kiểm tra tính dư thừa là một yêu cầu trong thiết kế cơ sở dữ liệu, nhưng không phải là đặc trưng chính của mô hình dữ liệu. * **Phương án D:** Có tính ổn định khi thiết kế, đơn giản, dễ thao tác, có tính đối xứng và có cơ sở lý thuyết vững chắc. Đây là đáp án đầy đủ và chính xác nhất về đặc trưng của một mô hình dữ liệu.

Ngôn ngữ dữ liệu thao tác trên quan hệ (Relational Algebra) là một tập hợp các phép toán được sử dụng để thao tác và truy vấn dữ liệu trong các cơ sở dữ liệu quan hệ. Các phép toán này bao gồm phép chọn (selection), phép chiếu (projection), phép hợp (union), phép giao (intersection), phép hiệu (difference), phép tích Descartes (Cartesian product), phép đổi tên (rename), và các phép kết (join) khác nhau. Phân tích các đáp án: * **A. Ngôn ngữ con dữ liệu biếu diễn dữ liệu một cách duy nhất.** - Sai. Ngôn ngữ con dữ liệu không chỉ biểu diễn dữ liệu mà còn thao tác trên dữ liệu đó. * **B. Là tập các phép toán thao tác trên các dữ liệu dưới dạng quan hệ** - Đúng. Đây là định nghĩa chính xác về ngôn ngữ dữ liệu thao tác trên quan hệ. * **C. Ngôn ngữ con dữ liệu liên kết các thực thể dữ liệu quan hệ.** - Sai. Mặc dù ngôn ngữ này có thể dùng để liên kết các thực thể, nhưng đó không phải là chức năng duy nhất hoặc quan trọng nhất. * **D. Ngôn ngữ con dữ liệu gồm nhóm các phép toán tìm kiếm và cập nhật, lưu trữ, thao tác trên các quan hệ** - Đúng nhưng chưa đủ và không chính xác bằng B. Đáp án B bao hàm ý nghĩa này một cách khái quát và chính xác hơn. Vì vậy, đáp án B là đáp án đúng nhất.

Câu hỏi này liên quan đến các nguy cơ không an toàn trong bối cảnh cơ sở dữ liệu và mạng. * **Phương án A:** "Nhiều người sử dụng truy nhập và khai thác trên cùng một cơ sở dữ liệu" là đúng. Việc nhiều người cùng truy cập và thao tác trên cùng một cơ sở dữ liệu làm tăng nguy cơ xung đột dữ liệu, truy cập trái phép, và các lỗ hổng bảo mật có thể bị khai thác. * **Phương án B:** "Truy xuất vào cơ sở dữ liệu bằng nhiều ngôn ngữ thao tác dữ liệu khác nhau" không trực tiếp gây ra nguy cơ không an toàn. Việc sử dụng nhiều ngôn ngữ thao tác dữ liệu (như SQL, NoSQL) là bình thường và không tự nó tạo ra lỗ hổng bảo mật. * **Phương án C:** "Nhiều người trao đổi thông tin với nhau trên mạng" cũng không phải là nguy cơ không an toàn lớn nhất so với việc truy cập trực tiếp vào cơ sở dữ liệu. Việc trao đổi thông tin trên mạng có thể tiềm ẩn rủi ro (ví dụ: nghe lén), nhưng không trực tiếp ảnh hưởng đến tính toàn vẹn và bảo mật của cơ sở dữ liệu. * **Phương án D:** "Rất nhiều loại dữ liệu được tải về lưu trữ trên các máy chủ mạng cục bộ" có thể tạo ra các vấn đề về quản lý dữ liệu và tuân thủ, nhưng không nhất thiết là nguy cơ an toàn lớn nhất. Do đó, phương án A là khẳng định đúng nhất về nguy cơ không an toàn trong các lựa chọn đã cho.