Khi tiến trình muốn sử dụng tài nguyên, hệ thống gắn monitor vào tiến trình. Nếu được phép sử dụng tài nguyên thì tiến trình sẽ được tiếp tục bình thường, ngược lại thì tiến trình được xếp vào hàng đợi. Hãy cho biết trên đây là cơ chế hoạt động của phương pháp nào sau đây?

Phương pháp kiểm tra và xác lập (Test-and-Set) là một cơ chế đồng bộ hóa đơn giản. Nó có ưu điểm là độ phức tạp không tăng khi số lượng tiến trình và số đoạn tới hạn tăng lên. Tuy nhiên, nó cũng có nhược điểm là tiến trình phải chờ đợi tích cực (busy waiting), và khó xác định được tiến trình nào sẽ được vào đoạn tới hạn khi có quá nhiều tiến trình cùng chờ đợi. Các phương án khác không phù hợp với mô tả này.

Câu hỏi yêu cầu tìm biện pháp *không phải* là biện pháp phòng tránh bế tắc (deadlock prevention) trong hệ điều hành.

* A. Ngăn ngừa bế tắc: Đây là một nhóm các kỹ thuật phòng tránh bế tắc bằng cách đảm bảo ít nhất một trong bốn điều kiện cần thiết cho bế tắc không xảy ra (loại trừ lẫn nhau, giữ và chờ, không thu hồi, chờ đợi vòng tròn).
* B. Dự báo và tránh bế tắc: (Deadlock Avoidance) Sử dụng các thuật toán như thuật toán Banker để dự đoán trạng thái hệ thống và tránh cấp phát tài nguyên nếu việc cấp phát đó có thể dẫn đến bế tắc.
* C. Phát hiện và xử lý bế tắc: (Deadlock Detection and Recovery) Đây là một phương pháp *xử lý* bế tắc, không phải *phòng tránh*. Hệ thống cho phép bế tắc xảy ra, sau đó phát hiện và thực hiện các biện pháp để giải quyết bế tắc (ví dụ: hủy tiến trình, thu hồi tài nguyên).
* D. Duy trì một thời gian nhất định rồi mới xử lý bế tắc: Cách này không phải là một biện pháp được sử dụng trong việc xử lý bế tắc. Các giải pháp thường được thực hiện ngay khi phát hiện bế tắc để tránh ảnh hưởng đến hiệu năng hệ thống.

Vậy, "Phát hiện và xử lý bế tắc" là phương pháp *xử lý* bế tắc, không phải *phòng tránh* bế tắc.

Thuật toán MLQ (Multi-Level Queue) và MLFQ (Multi-Level Feedback Queue) đều là các thuật toán lập lịch phân chia các tiến trình thành nhiều hàng đợi có độ ưu tiên khác nhau.

* MLQ (Multi-Level Queue): Chia các tiến trình thành các hàng đợi khác nhau dựa trên một số tiêu chí như độ ưu tiên, loại tiến trình (ví dụ: tiến trình hệ thống, tiến trình tương tác, tiến trình batch). Mỗi hàng đợi có thể sử dụng một thuật toán lập lịch riêng. Các tiến trình được gán cố định vào một hàng đợi và không di chuyển giữa các hàng đợi.

* MLFQ (Multi-Level Feedback Queue): Tương tự MLQ, nhưng cho phép các tiến trình di chuyển giữa các hàng đợi. Mục đích là để tách các tiến trình cần nhiều CPU (CPU-bound) ra khỏi các tiến trình cần ít CPU (I/O-bound), cải thiện thời gian phản hồi và hiệu năng tổng thể của hệ thống. Các tiến trình có thể bị hạ độ ưu tiên (chuyển xuống hàng đợi thấp hơn) nếu sử dụng quá nhiều CPU, hoặc tăng độ ưu tiên (chuyển lên hàng đợi cao hơn) nếu chờ đợi quá lâu.

Vì cả hai thuật toán MLQ và MLFQ đều đáp ứng yêu cầu của câu hỏi, đáp án chính xác là phương án D.

* FCFS (First-Come, First-Served): Đây là thuật toán lập lịch đơn giản, các tiến trình được thực hiện theo thứ tự đến, không sử dụng hàng đợi ưu tiên.

Phương pháp FCFS (First-Come, First-Served) là phương pháp lập lịch đơn giản nhất, các tiến trình được thực thi theo thứ tự đến. Khi một tiến trình đã được cấp CPU, nó sẽ giữ CPU cho đến khi hoàn thành hoặc tự nguyện giải phóng. Do đó, CPU không bị phân phối lại trong quá trình thực thi của tiến trình. Các phương pháp còn lại (SSTF, SJF, SRT) đều có thể dẫn đến việc CPU bị phân phối lại (preemption) khi có một tiến trình khác có thời gian thực thi ngắn hơn đến.

Phương pháp lập lịch FCFS (First-Come, First-Served) là phương pháp đơn giản nhất, các tiến trình được thực hiện theo thứ tự đến. Thời gian chờ của mỗi tiến trình là tổng thời gian thực hiện của các tiến trình đứng trước nó.

- P1: Thời gian thực hiện 6, thời gian chờ = 0.
- P2: Thời gian thực hiện 8, thời gian chờ = 6.
- P3: Thời gian thực hiện 3, thời gian chờ = 6 + 8 = 14.
- P4: Thời gian thực hiện 2, thời gian chờ = 6 + 8 + 3 = 17.

Thời gian chờ trung bình = (0 + 6 + 14 + 17) / 4 = 37 / 4 = 9.25.

Vậy đáp án đúng là B.