Biểu đồ phân cấp chức năng cho ta biết điều gì?

Biểu đồ luồng dữ liệu (Data Flow Diagram - DFD) là một công cụ phổ biến được sử dụng để mô hình hóa tiến trình nghiệp vụ. Nó mô tả cách dữ liệu di chuyển qua một hệ thống hoặc quy trình, bao gồm các thực thể bên ngoài, quy trình xử lý, kho dữ liệu và luồng dữ liệu. Các loại biểu đồ khác (biểu đồ chức năng và biểu đồ luồng dữ liệu vật lý) ít được sử dụng trực tiếp trong mô hình hóa tiến trình nghiệp vụ tổng thể hơn.

Do đó, đáp án chính xác nhất là Biểu đồ luồng dữ liệu.

Kho dữ liệu (data warehouse) là một hệ thống lưu trữ dữ liệu được thiết kế đặc biệt để hỗ trợ các hoạt động phân tích kinh doanh và ra quyết định. Nó là một kho lưu trữ trung tâm của dữ liệu tích hợp từ một hoặc nhiều nguồn khác nhau. Do đó, phương án b "Các dữ liệu của toàn bộ hệ thống" phản ánh đúng nhất bản chất của kho dữ liệu.

Luồng dữ liệu (data flow) trong mô hình luồng dữ liệu (DFD - Data Flow Diagram) thể hiện sự di chuyển của dữ liệu giữa các thành phần khác nhau trong hệ thống. Các thành phần này bao gồm: tác nhân (external entity), tiến trình (process), và kho dữ liệu (data store).

* Tác nhân: Là một thực thể bên ngoài hệ thống, cung cấp hoặc nhận dữ liệu từ hệ thống.
* Tiến trình: Biểu diễn một hoạt động biến đổi dữ liệu.
* Kho dữ liệu: Biểu diễn nơi lưu trữ dữ liệu.

Dựa trên định nghĩa này, luồng dữ liệu có thể xảy ra giữa:

* Tác nhân và tiến trình
* Tiến trình và tiến trình
* Tiến trình và kho dữ liệu
* Kho dữ liệu và tiến trình

Trong các đáp án được đưa ra:

* a. Luồng dữ liệu đi từ tác nhân này đến tác nhân khác: Điều này có thể xảy ra nếu có một tiến trình trung gian xử lý dữ liệu giữa hai tác nhân. Tuy nhiên, nếu xét riêng rẽ và trực tiếp thì không chính xác bằng đáp án d.
* b. Luồng dữ liệu đi từ tiến trình này đến tiến trình khác: Hoàn toàn chính xác, vì dữ liệu có thể được xử lý qua nhiều bước.
* c. Luồng dữ liệu đi từ kho dữ liệu này đến kho dữ liệu khác: Không chính xác, vì dữ liệu thường được truy xuất/cập nhật thông qua tiến trình.
* d. Luồng dữ liệu đi từ tác nhân đến kho dữ liệu: Chính xác, vì tác nhân có thể cung cấp dữ liệu để lưu trữ.

Trong các đáp án đúng, đáp án d. tổng quát hơn và bao hàm nhiều trường hợp hơn so với các đáp án còn lại. Ví dụ: luồng dữ liệu từ khách hàng (tác nhân) đến cơ sở dữ liệu (kho dữ liệu).

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về luồng dữ liệu trong mô hình hóa dữ liệu, đặc biệt là trong sơ đồ luồng dữ liệu (DFD).

* Phương án a: Sai. Luồng dữ liệu không được phép quay về nơi xuất phát trực tiếp vì nó vi phạm nguyên tắc về tính liên tục và chuyển đổi của dữ liệu.
* Phương án b: Đúng. Luồng dữ liệu có thể đi từ một tiến trình (process) đến một kho dữ liệu (data store). Điều này thể hiện việc tiến trình tạo ra hoặc cập nhật dữ liệu trong kho.
* Phương án c: Đúng. Luồng dữ liệu có thể đi từ kho dữ liệu đến một tác nhân (external entity). Điều này thể hiện việc tác nhân nhận dữ liệu từ hệ thống.
* Phương án d: Đúng. Luồng dữ liệu có thể đi từ một tác nhân đến một kho dữ liệu. Điều này có nghĩa là tác nhân cung cấp dữ liệu cho hệ thống để lưu trữ.

Vì có nhiều hơn một đáp án đúng (b, c, d), câu hỏi này không hợp lệ vì một câu hỏi trắc nghiệm chỉ nên có một đáp án đúng duy nhất. Tuy nhiên, nếu phải chọn một đáp án *đúng nhất* thì phương án b có lẽ là phù hợp hơn, vì nó mô tả một luồng dữ liệu cơ bản và quan trọng trong hệ thống thông tin.

Trong phát triển biểu đồ ngữ cảnh, quy tắc "thay thế" được áp dụng cho tiến trình duy nhất trong biểu đồ. Biểu đồ ngữ cảnh chỉ có một tiến trình duy nhất đại diện cho toàn bộ hệ thống đang xét, và các tác nhân bên ngoài tương tác với hệ thống thông qua các luồng dữ liệu. Quy tắc thay thế ở đây ám chỉ việc thay thế tiến trình duy nhất này bằng một biểu đồ chi tiết hơn ở mức phân rã cao hơn (ví dụ, biểu đồ mức 0).