Công ty A nắm giữ 1.500.000 CP phổ thông có quyền biểu quyết trên tổng số 2.000.000 CP phổ thông đang lưu hành của công ty B. Công ty B đầu tư 1.100 triệu đồng vào công ty TNHH C có tổng số vốn điều lệ là 2.000 triệu đồng. Công ty A đầu tư 300 triệu đồng vào công ty TNHH C có tổng số vốn điều lệ là 2.000 triệu đồng. Nhận định nào sau đây đúng?

Công ty A có quyền kiểm soát một công ty khác khi nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp trên 50% quyền biểu quyết của công ty đó. Trong trường hợp này:

* Công ty A nắm giữ trực tiếp 80% cổ phần của công ty B, do đó công ty A kiểm soát công ty B.
* Công ty B nắm giữ 55% cổ phần của công ty C, do đó công ty B kiểm soát công ty C.
* Công ty A nắm giữ trực tiếp 30% cổ phần của công ty C.

Vì công ty A kiểm soát công ty B và công ty B kiểm soát công ty C, nên công ty A gián tiếp kiểm soát công ty C. Tổng cộng, công ty A nắm giữ 30% trực tiếp và gián tiếp thông qua công ty B (với tỷ lệ chi phối 55%) đối với công ty C. Tuy nhiên, câu hỏi này không liên quan đến việc kiểm soát công ty C.

Đối với công ty D:

* Công ty A nắm giữ trực tiếp 10% cổ phần của công ty D.
* Công ty B nắm giữ 15% cổ phần của công ty D.

Vì công ty A kiểm soát công ty B, nên quyền biểu quyết mà công ty B nắm giữ ở công ty D cũng được tính là do công ty A nắm giữ gián tiếp.

Tổng số cổ phần (quyền biểu quyết) mà công ty A nắm giữ ở công ty D là: 10% (trực tiếp) + 15% (gián tiếp thông qua công ty B) = 25%.

Vì công ty A nắm giữ 25% cổ phần của công ty D, không vượt quá 50%, nên công ty A không kiểm soát công ty D.

Tuy nhiên, công ty A có ảnh hưởng đáng kể đối với công ty D vì nắm giữ từ 20% đến dưới 50% quyền biểu quyết. Do đó, đáp án C là chính xác.

Đáp án A sai vì công ty A không có quyền kiểm soát công ty D (chỉ nắm giữ 25%). Đáp án B sai vì công ty A không có quyền đồng kiểm soát công ty D (đồng kiểm soát thường yêu cầu thỏa thuận hợp đồng). Đáp án D sai vì công ty A có ảnh hưởng đáng kể đối với công ty D.

Công ty A nắm giữ trực tiếp 30% cổ phiếu phổ thông của công ty C, và cùng công ty X liên doanh thành lập công ty C. Do đó, khoản đầu tư của công ty A vào công ty C được trình bày là đầu tư vào công ty liên doanh.

Theo VAS 25 (Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 25) - Báo cáo tài chính hợp nhất và kế toán các khoản đầu tư vào công ty con, lợi ích của cổ đông thiểu số được định nghĩa là phần sở hữu của các cổ đông khác ngoài công ty mẹ trong một công ty con. Điều này bao gồm cả phần kết quả hoạt động thuần (lợi nhuận hoặc lỗ) và giá trị tài sản thuần của công ty con mà không thuộc sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp của công ty mẹ thông qua các công ty con khác. Như vậy, đáp án A là chính xác nhất vì nó phản ánh đúng định nghĩa này. Các đáp án còn lại có sự sai lệch về đối tượng sở hữu hoặc loại tài sản.