Mục tiêu của cổ đông

Lợi nhuận kinh tế (Economic Profit) là phần lợi nhuận còn lại sau khi đã trừ đi tất cả các chi phí, bao gồm cả chi phí cơ hội. Chi phí cơ hội là giá trị của cơ hội tốt nhất bị bỏ qua khi lựa chọn một phương án kinh doanh cụ thể. Do đó, công thức tính lợi nhuận kinh tế là: Lợi nhuận kinh tế = Lợi nhuận ròng - Chi phí cơ hội.

Để đánh giá một dự án đầu tư, cần xem xét nhiều yếu tố khác nhau để xác định tính khả thi và hiệu quả của dự án. Trong số các lựa chọn được đưa ra:

* a. Lợi nhuận ròng và tỷ suất sinh lời: Đây là những yếu tố quan trọng nhất. Lợi nhuận ròng cho biết dự án tạo ra bao nhiêu tiền sau khi trừ hết chi phí, còn tỷ suất sinh lời (ví dụ: ROI, IRR) cho biết hiệu quả sử dụng vốn đầu tư. Một dự án tốt cần có lợi nhuận ròng cao và tỷ suất sinh lời hấp dẫn.
* b. Tổng chi phí và doanh thu: Tổng chi phí và doanh thu là cơ sở để tính toán lợi nhuận, nhưng chúng không cho biết bức tranh toàn cảnh về hiệu quả đầu tư như lợi nhuận ròng và tỷ suất sinh lời.
* c. Tỷ số khả năng thanh toán lãi vay: Yếu tố này quan trọng trong việc đánh giá rủi ro tài chính của dự án, nhưng không phải là yếu tố quyết định để đánh giá tính khả thi và hiệu quả đầu tư.
* d. Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu: Tương tự như trên, hệ số này cho biết mức độ sử dụng nợ của dự án, ảnh hưởng đến rủi ro tài chính, nhưng không trực tiếp đánh giá hiệu quả đầu tư.

Do đó, phương án a là phù hợp nhất để đánh giá một dự án đầu tư.

Đòn bẩy tài chính (Financial Leverage) là việc sử dụng nợ để tài trợ cho hoạt động kinh doanh hoặc đầu tư. Mục đích chính của việc sử dụng đòn bẩy tài chính là khuếch đại lợi nhuận cho cổ đông. Khi một công ty sử dụng nợ một cách hiệu quả (tức là, lợi nhuận từ các khoản đầu tư được tài trợ bằng nợ lớn hơn chi phí lãi vay), phần lợi nhuận còn lại cho cổ đông sẽ tăng lên, làm tăng tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE).

* a. Để giảm chi phí vốn: Đòn bẩy tài chính có thể làm giảm chi phí vốn bình quân gia quyền (WACC) nếu chi phí nợ sau thuế thấp hơn chi phí vốn chủ sở hữu. Tuy nhiên, đây không phải là mục đích *chính*.
* b. Để giảm rủi ro tài chính: Sử dụng đòn bẩy *tăng* rủi ro tài chính, không giảm.
* c. Để tăng lợi nhuận cho cổ đông: Đây là mục đích chính của việc sử dụng đòn bẩy tài chính.
* d. Để tăng vốn chủ sở hữu: Đòn bẩy tài chính làm tăng nợ, không tăng vốn chủ sở hữu. Vốn chủ sở hữu chỉ tăng khi công ty có lợi nhuận giữ lại hoặc phát hành thêm cổ phiếu.

Công thức tính chi phí vốn bình quân gia quyền (WACC) là: WACC = (Tỷ lệ chi phí vốn cổ phần * Tỷ trọng vốn cổ phần) + (Tỷ lệ chi phí nợ * Tỷ trọng nợ) * (1 - Thuế suất). Phần (1 - Thuế suất) được nhân với chi phí nợ vì chi phí lãi vay được khấu trừ thuế, làm giảm chi phí thực tế của việc sử dụng nợ.

Để xác định hiệu quả sử dụng vốn, ta cần xem xét tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu (Return on Equity - ROE). ROE cho biết một đồng vốn chủ sở hữu tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận. Các tỷ số khác không trực tiếp phản ánh hiệu quả sử dụng vốn:

* Tỷ số khả năng thanh toán: Đánh giá khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn.
* Tỷ số lợi nhuận gộp: Cho biết khả năng sinh lời từ hoạt động bán hàng sau khi trừ giá vốn.
* Tỷ số nợ trên tổng tài sản: Đo lường mức độ sử dụng nợ để tài trợ cho tài sản.