“Trái đất là hành tinh có bầu khí quyển, có sự chênh lệch nhiệt độ ngày đêm không lớn, và có sinh vật. Hỏa tinh cũng là hành tinh có bầu khí quyển và độ chênh lệch nhiệt độ ngày đêm không lớn. Do đó, trên Hỏa tinh cũng có sự sống”. Đây là suy luận gì?
Trả lời:
Đáp án đúng: D
Đoạn suy luận trên là một ví dụ của quy nạp loại suy. Quy nạp loại suy là hình thức suy luận dựa trên sự giống nhau giữa hai đối tượng ở một số thuộc tính để suy ra rằng chúng có thể giống nhau ở một thuộc tính khác. Trong trường hợp này, Trái Đất và Hỏa Tinh giống nhau ở chỗ có bầu khí quyển và chênh lệch nhiệt độ ngày đêm không lớn. Từ đó, người ta suy ra rằng vì Trái Đất có sự sống nên Hỏa Tinh cũng có sự sống.
Phân tích các lựa chọn:
- A. Tam đoạn luận: Là một hình thức suy luận diễn dịch, bao gồm hai tiền đề và một kết luận. Đoạn văn trên không tuân theo cấu trúc này.
- B. Diễn dịch gián tiếp: Cũng là một hình thức của suy luận diễn dịch, đi từ cái chung đến cái riêng. Đoạn văn trên không phải là diễn dịch.
- C. Quy nạp khoa học: Là hình thức suy luận đi từ các trường hợp riêng lẻ đến kết luận chung dựa trên bằng chứng thực nghiệm và quan sát. Đoạn văn trên không dựa trên bằng chứng khoa học đầy đủ để khẳng định có sự sống trên Hỏa tinh.
- D. A), B), C) đều sai: Vì lập luận là quy nạp loại suy (không nằm trong các đáp án A, B, C), nên đáp án này đúng.
