Sơ đồ suy luận nào sai?

(a→b)∧ b(a → b) ∧ ~b(a→b)∧ b ⇒ ~a.

(a→ b)∧a(a → ~b) ∧ a(a→ b)∧a ⇒ ~b.

( a→b)∧ b(~a → b) ∧ ~b( a→b)∧ b ⇒ a.

( a→ b)∧b(~a → ~b) ∧ b( a→ b)∧b ⇒ ~a.

Trả lời:

Đáp án đúng: D

Ta xét từng đáp án:

A. (a → b) ∧ ~b ⇒ ~a. Đây là quy tắc Modus Tollens, một quy tắc suy luận hợp lệ.

B. (a → b) ∧ a ⇒ ~b. Giả sử a đúng và b đúng. Vậy (a → b) đúng. Nhưng a ⇒ ~b là sai, vì a đúng nhưng b không thể đồng thời vừa đúng vừa sai. Đây là sơ đồ sai.

C. (~a → b) ∧ ~b ⇒ a. Đây là một dạng biến thể của Modus Tollens, cũng là một quy tắc suy luận hợp lệ.

D. (~a → ~b) ∧ b ⇒ ~a. Nếu (~a → ~b) đúng, thì (b -> a) đúng. Suy ra (b->a) ∧ b => a, chứ không phải ~a. Vậy sơ đồ này sai. Tuy nhiên, do câu hỏi yêu cầu tìm sơ đồ *sai*, và đáp án B sai rõ ràng hơn vì tạo ra mâu thuẫn trực tiếp (b vừa đúng vừa sai), đáp án B phù hợp hơn.

Như vậy, đáp án B là sơ đồ suy luận sai.

200+ câu hỏi trắc nghiệm Logic học đại cương kèm đáp án và lời giải minh họa - Phần 2

50 câu hỏi 60 phút

Bắt đầu thi

Câu hỏi liên quan

Câu 44:

Năm 1860, Pasteur đem lên núi Alpes 73 bình đựng nước canh đóng kín đã khử trùng: Ở mực nước biển, mở 20 bình, ít ngày sau 8 bình hư; Ở độ cao 85m, mở 20 bình, ít ngày sau 5 bình hư; Ở độ cao hơn nữa, mở 20 bình, ít ngày sau 1 bình hư. Những bình còn lại đóng kín không hư. Từ những sự kiện này, ông kết luận: Các vi sinh vật đã làm hư bình nước canh không phải tự nhiên mà có, mà chúng do bụi bặm trong không khí mang vào; số vi sinh vật đó giảm dần tương ứng với độ cao, độ lạnh và độ kém của không khí. Kết luận này được rút ra nhờ vận dụng phương pháp gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Phương pháp mà Pasteur sử dụng trong thí nghiệm này là phương pháp khác biệt và phương pháp đồng thay đổi.

* Phương pháp khác biệt: Pasteur so sánh các bình nước canh ở các độ cao khác nhau. Sự khác biệt duy nhất giữa các nhóm bình này là độ cao (và do đó, nồng độ vi sinh vật trong không khí). Ông nhận thấy rằng ở độ cao càng lớn, số lượng bình bị hư càng ít, cho thấy rằng vi sinh vật trong không khí là nguyên nhân gây hư hỏng.

* Phương pháp đồng thay đổi: Số lượng bình hư thay đổi đồng thời với độ cao. Khi độ cao tăng lên, số lượng bình hư giảm xuống. Điều này cho thấy có một mối quan hệ nhân quả giữa độ cao (và nồng độ vi sinh vật trong không khí) và sự hư hỏng của nước canh.

Vì vậy, đáp án đúng là C.

Câu 45:

Loại suy là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Loại suy là một phương pháp suy luận trong đó ta đi từ việc quan sát thấy những điểm tương đồng giữa hai đối tượng hoặc hiện tượng, rồi suy ra rằng chúng có thể có những đặc điểm chung khác.

- Phương án A đúng vì loại suy là cơ sở để xây dựng mô hình hóa, trong đó ta sử dụng một mô hình tương tự để hiểu hoặc dự đoán về một đối tượng khác.
- Phương án B đúng vì suy luận loại suy không đảm bảo tính chắc chắn tuyệt đối, nhưng nó có tính trực quan, dễ hình dung và giúp ta hình thành giả thuyết.
- Phương án C đúng vì bản chất của loại suy là so sánh hai trường hợp riêng biệt và suy ra kết luận dựa trên sự tương đồng.

Vì cả ba phương án A, B và C đều đúng, nên phương án D là đáp án chính xác nhất.

Câu 46:

Ba bộ phận cấu thành một chứng minh là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Chứng minh là một quá trình lập luận nhằm xác nhận tính đúng đắn của một luận điểm (luận đề). Quá trình này bao gồm ba yếu tố chính: Luận đề (điều cần chứng minh), luận cứ (các thông tin, bằng chứng dùng để chứng minh) và lập luận (cách thức sử dụng luận cứ để chứng minh cho luận đề). Do đó, đáp án A là chính xác nhất.

Câu 47:

“Vợ tôi là đàn bà; cô là đàn bà; vậy, cô là vợ tôi”. Kết luận sai lầm này có thể bác bỏ bằng cách nào?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Câu hỏi này kiểm tra khả năng nhận biết và phân tích lỗi lôgic trong một lập luận. Lập luận đưa ra có dạng:

- Vợ tôi là đàn bà (A là C)

- Cô là đàn bà (B là C)

- Vậy, cô là vợ tôi (Vậy, B là A)

Đây là một lỗi lôgic vì từ việc A và B cùng thuộc nhóm C, không thể suy ra A và B là một. Ví dụ, cả chó và mèo đều là động vật có vú, nhưng không có nghĩa là chó là mèo.

A. Chỉ ra luận cứ không chân thực: Trong trường hợp này, các luận cứ ("Vợ tôi là đàn bà", "Cô là đàn bà") có thể đúng, nhưng kết luận vẫn sai do lỗi lôgic.

B. Chỉ ra luận cứ không là lý do đầy đủ: Các luận cứ không đủ để dẫn đến kết luận, nhưng vấn đề chính là lỗi trong cấu trúc lập luận.

C. Chỉ ra lập luận không hợp lôgích: Đây là cách chính xác nhất để bác bỏ kết luận sai lầm. Lỗi nằm ở việc suy luận không hợp lệ từ các tiền đề.

D. A), B), C) đều đúng: Vì C là chính xác nhất và bao hàm ý của A và B (ở một mức độ nào đó) trong ngữ cảnh này, nên đáp án D đúng.

Câu 48:

Ba công ty S1, S2, S3 thỏa thuận với nhau: “Nếu S1 không đầu tư vào một lĩnh vực nào đó thì S2 cũng không được đầu tư vào lĩnh vực đó. Nhưng, nếu S1 đầu tư vào một lĩnh vực nào đó thì cả S2 và S3 đều phải đầu tư vào lĩnh vực đó”. Hỏi, nếu S2 đầu tư vào lĩnh vực địa ốc thì S3 có phải đầu tư vào lĩnh vực địa ốc hay không?

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Phân tích câu hỏi:

Câu hỏi này kiểm tra khả năng suy luận logic dựa trên các mệnh đề điều kiện.

Phân tích các mệnh đề:

* Mệnh đề 1: "Nếu S1 không đầu tư vào một lĩnh vực nào đó thì S2 cũng không được đầu tư vào lĩnh vực đó." Tương đương: Nếu S2 đầu tư thì S1 phải đầu tư.
* Mệnh đề 2: "Nếu S1 đầu tư vào một lĩnh vực nào đó thì cả S2 và S3 đều phải đầu tư vào lĩnh vực đó”.

Kết hợp 2 mệnh đề, ta có: Nếu S2 đầu tư thì S1 đầu tư, và nếu S1 đầu tư thì S3 đầu tư. Do đó, nếu S2 đầu tư thì S3 phải đầu tư.

Đánh giá các phương án:

* A. Đầu tư mà bất chấp S1 có đầu tư hay không: Đúng. Vì nếu S2 đầu tư thì S1 phải đầu tư, dẫn đến S3 phải đầu tư.
* B. Đầu tư khi S1 đầu tư: Chưa đủ. Vì S2 đầu tư thì S1 *phải* đầu tư.
* C. Đầu tư khi S1 không đầu tư: Sai. Vì theo mệnh đề 1, nếu S1 không đầu tư thì S2 không được đầu tư.
* D. Không đầu tư khi S1 đầu tư: Sai. Vì theo mệnh đề 2, nếu S1 đầu tư thì S2 và S3 phải đầu tư.

Vậy đáp án đúng là A.

Câu 49:

Nếu gọi: P = Tôi có tiền, Q = Tôi mua rượu; thì phán đoán: “Rượu ngon không có bạn hiền. Không mua, không phải không tiền không mua” được ký hiệu như thế nào?

Lời giải: