Quy luật phi mâu thuẫn còn được phát biểu như thế nào trong lịch sử lôgích học?

Quy luật phi mâu thuẫn khẳng định rằng hai phán đoán mâu thuẫn nhau không thể đồng thời cùng đúng. Dựa trên quy luật này, phép chứng minh phản chứng (hay còn gọi là chứng minh bằng phản chứng) được xây dựng.

Trong phép chứng minh phản chứng, ta giả định điều ngược lại với kết luận cần chứng minh là đúng. Từ giả định này, ta suy ra một hệ quả mâu thuẫn với tiền đề hoặc một chân lý đã được thừa nhận. Sự mâu thuẫn này chứng tỏ giả định ban đầu là sai, và do đó, kết luận ban đầu là đúng. Việc sử dụng quy luật phi mâu thuẫn là yếu tố then chốt để đảm bảo tính chặt chẽ của phép chứng minh này.

Các phương án khác:
- Phép bác bỏ trực tiếp: Bác bỏ trực tiếp một luận điểm bằng cách đưa ra bằng chứng hoặc lập luận trực tiếp chống lại nó, không nhất thiết dựa vào quy luật phi mâu thuẫn.
- Phép bác bỏ gián tiếp: Bác bỏ gián tiếp một luận điểm bằng cách chỉ ra những hệ quả sai lầm của nó, nhưng không trực tiếp sử dụng quy luật phi mâu thuẫn như trong chứng minh phản chứng.
- Phép chứng minh loại trừ: Chứng minh một kết luận bằng cách loại trừ tất cả các khả năng khác, không trực tiếp dựa vào quy luật phi mâu thuẫn.

Phân tích câu hỏi:
Câu hỏi yêu cầu xác định quy luật logic chi phối trực tiếp cặp phán đoán "Người VN yêu nước" và "Vài người VN không yêu nước".

Đánh giá các phương án:
A. QL phi mâu thuẫn: Quy luật này nói rằng hai phán đoán mâu thuẫn không thể đồng thời đúng. Trong trường hợp này, hai phán đoán không mâu thuẫn trực tiếp, vì "Vài người VN không yêu nước" không phủ định hoàn toàn "Người VN yêu nước".
B. QL loại trừ cái thứ ba: Quy luật này áp dụng cho hai phán đoán đối lập, trong đó một phán đoán phải đúng, không có khả năng thứ ba. Cặp phán đoán này không đối lập.
C. QL loại trừ cái thứ ba và QL đồng nhất: QL loại trừ cái thứ ba không áp dụng. QL đồng nhất khẳng định một đối tượng phải đồng nhất với chính nó, không liên quan trực tiếp đến mối quan hệ giữa hai phán đoán này.
D. QL loại trừ cái thứ ba, QL đồng nhất và QL phi mâu thuẫn: Cả ba quy luật đều không chi phối trực tiếp cặp phán đoán này.

Tuy nhiên, không có đáp án nào thực sự đúng. Cặp phán đoán "Người VN yêu nước" và "Vài người VN không yêu nước" là cặp phán đoán thứ nhất khẳng định thuộc tính cho toàn bộ lớp đối tượng, phán đoán thứ hai khẳng định thuộc tính đó cho một bộ phận của lớp đối tượng. Hai phán đoán này có thể đồng thời đúng, do đó không vi phạm luật phi mâu thuẫn và luật bài trung. Các quy luật logic truyền thống không mô tả trực tiếp mối quan hệ này.

Vì không có đáp án đúng, tôi sẽ chọn đáp án gần đúng nhất, đó là A. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đáp án này không hoàn toàn chính xác.

Khái niệm là một hình thức của tư duy, phản ánh những đặc tính bản chất của một lớp đối tượng. Nó bao gồm ba thành phần chính:

1. Từ và ý: Khái niệm được biểu đạt thông qua từ ngữ (ký hiệu) và mang một ý nghĩa nhất định.
2. Âm (ký hiệu) và nghĩa: Tương tự như trên, âm thanh hoặc ký hiệu (ví dụ, chữ viết) đại diện cho khái niệm, và nghĩa là nội dung mà khái niệm đó truyền tải.
3. Nội hàm và ngoại diên: Nội hàm là tập hợp các thuộc tính bản chất của đối tượng được phản ánh trong khái niệm. Ngoại diên là tập hợp tất cả các đối tượng thuộc phạm vi của khái niệm đó.

Vì vậy, đáp án D bao gồm tất cả các yếu tố A, B và C là đáp án chính xác nhất.

Trong triết học, quan hệ giữa các khái niệm được xem xét dựa trên nội hàm và ngoại diên của chúng. Ở đây, xét khái niệm "Con người", cả "Đàn ông" và "Đàn bà" đều là những bộ phận của khái niệm lớn hơn này. Hai khái niệm này không thể đồng thời cùng tồn tại trong cùng một đối tượng (một người không thể vừa là đàn ông, vừa là đàn bà), nhưng chúng lại bao hàm hết tất cả các khả năng của khái niệm "Con người". Do đó, "Đàn ông" và "Đàn bà" là hai khái niệm mâu thuẫn trong khái niệm "Con người".