P nói: “…xin thưa để cho rõ rằng, nếu mọi người đều trở thành học giả hay làm ông lớn cả thì lấy ai đi cày hay buôn bán nữa. Rồi nhân loại chết đói hết”. Q cố bác bẻ: “Nhưng nếu ai cũng đi cày hay đi buôn cả thì còn ai thông hiểu học vấn nữa. Rồi nhân loại dốt hết”. Suy luận rút gọn của P và Q là suy luận gì, có hợp lôgích không?
Trả lời:
Đáp án đúng: C
Phân tích câu hỏi:
- TĐL kéo theo (Tuyển Đề Lưỡng phân kéo theo): Đây là một kiểu ngụy biện trong đó người ta đưa ra hai lựa chọn, thường là cực đoan, và cho rằng chỉ có một trong hai lựa chọn đó là khả thi, bỏ qua các khả năng trung gian hoặc phức tạp hơn.
- Hình thức khẳng định/phủ định: Liên quan đến việc các mệnh đề được đưa ra có tính chất khẳng định một điều gì đó chắc chắn hay phủ định một điều gì đó.
- Tính hợp lôgích: Xem xét liệu lập luận có tuân theo các quy tắc suy luận hợp lệ hay không.
Phân tích lập luận của P và Q:
- P: Nếu mọi người đều là học giả/ông lớn, thì không ai làm nông/buôn bán, dẫn đến chết đói. Đây là một TĐL kéo theo vì nó đưa ra hai lựa chọn cực đoan và bỏ qua khả năng có sự phân công lao động hợp lý.
- Q: Nếu mọi người đều làm nông/buôn bán, thì không ai có học vấn, dẫn đến dốt nát. Tương tự, đây cũng là một TĐL kéo theo, bỏ qua khả năng tự học, giáo dục không chính thức, hoặc sự kết hợp giữa lao động và học tập.
Cả hai lập luận đều không hợp lôgích vì:
- Chúng đưa ra các lựa chọn cực đoan không phản ánh thực tế.
- Chúng bỏ qua các khả năng trung gian và các yếu tố khác ảnh hưởng đến sự phát triển của xã hội.
Vậy, đáp án đúng là: C. TĐL kéo theo, hình thức khẳng định, không hợp lôgích.
