“Óc sinh ra tư tưởng cũng giống như gan sinh ra mật, bàng quang sinh ra nước tiểu” là suy luận gì?

Tam đoạn luận tĩnh lược.

Loại suy về quan hệ.

Loại suy về sự vật.

Diễn dịch trực tiếp.

Trả lời:

Đáp án đúng: C

Câu nói "Óc sinh ra tư tưởng cũng giống như gan sinh ra mật, bàng quang sinh ra nước tiểu" là một phép loại suy. Ở đây, người ta so sánh mối quan hệ giữa óc và tư tưởng với mối quan hệ giữa gan và mật, bàng quang và nước tiểu. Cụ thể, nó nhấn mạnh sự tương đồng trong chức năng sản sinh ra một cái gì đó của các cơ quan khác nhau trong cơ thể. Do đó, đây là một phép loại suy về quan hệ.

200+ câu hỏi trắc nghiệm Logic học đại cương kèm đáp án và lời giải minh họa - Phần 1

50 câu hỏi 60 phút

Bắt đầu thi

Câu hỏi liên quan

Câu 39:

Chứng minh trực tiếp là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Chứng minh trực tiếp là phương pháp chứng minh toán học cơ bản, trong đó ta bắt đầu từ các giả thiết hoặc các định lý đã biết, sử dụng các quy tắc suy luận logic để dẫn đến kết luận cần chứng minh. Nói cách khác, ta đi từ những điều đã biết và chắc chắn đúng để suy ra điều cần chứng minh cũng đúng.

* Phương án A: Chứng minh dựa vào kinh nghiệm cá nhân không phải là chứng minh trực tiếp trong toán học, vì kinh nghiệm cá nhân có thể chủ quan và không đảm bảo tính chính xác.
* Phương án B: Tương tự như phương án A, chứng minh dựa vào kinh nghiệm tập thể cũng không đủ độ tin cậy để được coi là chứng minh trực tiếp trong toán học.
* Phương án C: Phương án này mô tả chính xác định nghĩa của chứng minh trực tiếp: suy luận từ các luận cứ đúng để đạt được luận đề đúng.
* Phương án D: Vì phương án C đúng, nên phương án D sai.

Câu 40:

“Bố vợ hỏi: Tại sao ngỗng kêu to? Con rể học trò đáp: Cổ dài thì kêu to. Con rể nông dân bác bỏ (BB): Ễnh ương cổ đâu mà cũng kêu to!. Bố vợ lại hỏi: Tại sao vịt nổi? Con rể học trò đáp: Nhiều lông ít thịt thì nổi. Con rể nông dân lại BB: Cái thuyền có lông đâu mà cũng nổi”. Cách bác bỏ của con rể nông dân được gọi là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Câu hỏi yêu cầu xác định kiểu bác bỏ mà người con rể nông dân sử dụng trong các ví dụ được đưa ra.

* Phương án A: Bác bỏ luận cứ không là lý do đầy đủ. Đây là đáp án chính xác. Con rể nông dân chỉ ra rằng luận cứ của con rể học trò (cổ dài thì kêu to, nhiều lông ít thịt thì nổi) không phải là lý do duy nhất hoặc đầy đủ để giải thích hiện tượng. Việc ễnh ương kêu to dù cổ ngắn và thuyền nổi dù không có lông đã chứng minh điều này.
* Phương án B: Bác bỏ luận chứng không hợp lôgích. Luận chứng của con rể học trò không hẳn là không hợp lôgích, chỉ là không đầy đủ và có thể bị phản biện bằng các ví dụ khác.
* Phương án C: Bác bỏ luận cứ không chân thực. Luận cứ của con rể học trò có thể đúng trong một số trường hợp nhất định (ví dụ, ngỗng kêu to có thể do cổ dài góp phần), chứ không hoàn toàn sai.
* Phương án D: Bác bỏ luận đề gián tiếp. Bác bỏ luận đề gián tiếp là chứng minh một kết luận khác (thường là phủ định của luận đề ban đầu) là đúng. Con rể nông dân không làm điều này; anh ta chỉ ra rằng luận cứ của con rể học trò không đủ mạnh.

Do đó, đáp án chính xác nhất là A.

Câu 41:

Cho mệnh đề T, ta xác định mệnh đề ~T trái ngược với mệnh đề T, và chứng minh mệnh đề ~T đúng. Thao tác lôgích này được gọi là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Phương pháp chứng minh phản chứng là một phương pháp chứng minh trong đó ta giả sử điều ngược lại với điều cần chứng minh là đúng, sau đó sử dụng các suy luận logic để dẫn đến một mâu thuẫn. Từ mâu thuẫn này, ta kết luận rằng giả sử ban đầu là sai, và do đó điều cần chứng minh là đúng.

Trong trường hợp này, ta có mệnh đề T, ta xác định mệnh đề ~T (phủ định của T), và chứng minh ~T đúng. Nếu ~T đúng thì T sai, nhưng đây không phải là phản chứng. Phản chứng là chứng minh ~T dẫn đến mâu thuẫn, từ đó suy ra T đúng.

Tuy nhiên, câu hỏi lại viết "chứng minh mệnh đề ~T đúng". Vậy thì, nếu ta chứng minh được ~T đúng, thì ta đã bác bỏ mệnh đề T.

Nhưng vì đề bài nói là chứng minh ~T đúng, nên ta không bác bỏ mệnh đề T một cách gián tiếp, mà chứng minh trực tiếp ~T đúng. Do đó, không có đáp án nào đúng trong các đáp án A, B, C.

Đáp án đúng là D.

Câu 42:

“Chứng minh dựa vào tư cách cá nhân” là biểu hiện cụ thể của lỗi lôgích gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Lỗi lôgích "chứng minh dựa vào tư cách cá nhân" (hay còn gọi là "ad hominem") xảy ra khi một người tấn công đặc điểm cá nhân của người đưa ra lập luận thay vì phản bác lập luận đó một cách trực tiếp. Trong các lựa chọn được đưa ra:

* A. Sai lầm cơ bản: Đây là một thuật ngữ chung chung, không đặc tả cụ thể lỗi lôgích đang xét.
* B. Lập luận vòng vo: Lỗi này xảy ra khi kết luận được sử dụng như một phần của tiền đề, tạo ra một vòng lặp không chứng minh được gì.
* C. Vượt quá cơ sở: Lỗi này xảy ra khi kết luận được đưa ra dựa trên bằng chứng hoặc thông tin không đầy đủ hoặc không liên quan.
* D. Đánh tráo luận đề: Lỗi này xảy ra khi người tranh luận thay đổi chủ đề hoặc luận điểm ban đầu thành một luận điểm khác dễ tấn công hơn.

Vì không có đáp án nào trong các lựa chọn trên mô tả chính xác lỗi lôgích "chứng minh dựa vào tư cách cá nhân", nên câu hỏi này không có đáp án đúng.

Câu 43:

“Lý luận bằng gậy” là biểu hiện cụ thể của lỗi lôgích gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

"Lý luận bằng gậy" (argumentum ad baculum) là một lỗi lôgic trong đó người ta sử dụng sự đe dọa, vũ lực, hoặc các hậu quả tiêu cực khác để buộc đối phương chấp nhận một kết luận nào đó. Điều này tương ứng với việc "đánh tráo luận đề", tức là thay vì đưa ra các bằng chứng hoặc lý lẽ hợp lý để bảo vệ luận điểm, người ta lại sử dụng sự ép buộc để đạt được mục đích. Các phương án khác không phù hợp vì:

- Sai lầm cơ bản: Là một lỗi sai chung chung trong lập luận, không đặc tả việc dùng đe dọa.
- Lập luận vòng vo: Là việc sử dụng chính kết luận để chứng minh cho kết luận đó, không liên quan đến đe dọa.
- Vượt quá cơ sở: Là việc đưa ra kết luận rộng hơn những gì mà bằng chứng cho phép.

Do đó, đáp án chính xác nhất là D.

Câu 44:

“Hành văn mập mờ” là sai lầm do vi phạm quy luật nào?

Lời giải: