Kiểu EIO đúng hay sai, vì sao? Biết rằng, tam đoạn luận đơn này có trung từ là chủ từ trong tiểu tiền đề và là vị từ trong đại tiền đề?

Sai, vì cả hai tiền đề đều là phán đoán bộ phận.

Sai, vì trung từ không chu diên trong cả hai tiền đề.

Đúng, vì tuân theo tất cả các quy tắc tam đoạn luận đơn.

Sai, vì tiểu từ không chu diên trong tiền đề, nhưng chu diên trong kết luận.

Trả lời:

Đáp án đúng: C

Kiểu hình EIO trong tam đoạn luận đơn có đại tiền đề là phán đoán toàn thể khẳng định (E), tiểu tiền đề là phán đoán bộ phận phủ định (I), và kết luận là phán đoán bộ phận phủ định (O). Với trung từ là chủ từ trong tiểu tiền đề và là vị từ trong đại tiền đề, kiểu hình này vi phạm quy tắc: Tiểu từ chu diên trong kết luận thì phải chu diên trong tiền đề. Trong trường hợp này, tiểu từ có thể không chu diên trong tiền đề nhưng lại chu diên trong kết luận, do đó tam đoạn luận này sai.

200+ câu hỏi trắc nghiệm Logic học đại cương kèm đáp án và lời giải minh họa - Phần 2

50 câu hỏi 60 phút

Bắt đầu thi

Câu hỏi liên quan

Câu 38:

Kiểu AOI đúng hay sai tại sao; Biết rằng tam đoạn luận đơn này có trung từ là chủ từ trong tiểu tiền đề và là vị từ trong đại tiền đề?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Kiểu AOI là một kiểu tam đoạn luận, trong đó tiền đề lớn là phán đoán khẳng định toàn thể (A), tiền đề nhỏ là phán đoán phủ định bộ phận (O), và kết luận là phán đoán khẳng định bộ phận (I).

Xét tam đoạn luận đơn có trung từ là chủ từ trong tiểu tiền đề và là vị từ trong đại tiền đề. Để tam đoạn luận này hợp lệ, ta cần kiểm tra xem nó có vi phạm bất kỳ quy tắc nào của tam đoạn luận hay không.

* Quy tắc về trung từ: Trung từ phải chu diên ít nhất một lần trong các tiền đề.
* Quy tắc về số lượng: Nếu một từ chu diên trong kết luận, nó phải chu diên trong tiền đề.
* Quy tắc về chất: Nếu một trong hai tiền đề là phủ định, thì kết luận phải phủ định. Nếu cả hai tiền đề đều khẳng định, thì kết luận phải khẳng định.

Trong trường hợp kiểu AOI, tiền đề nhỏ là một phán đoán phủ định bộ phận (O), do đó kết luận phải là phủ định (E hoặc O). Tuy nhiên, kiểu AOI lại có kết luận là phán đoán khẳng định bộ phận (I), điều này vi phạm quy tắc về chất. Do đó, kiểu AOI là không hợp lệ.

Xét các đáp án:
* Đáp án 1: Sai, vì trung từ không chu diên trong cả hai tiền đề. -> Có thể đúng, nhưng cần xét các quy tắc khác.
* Đáp án 2: Đúng, vì tuân theo tất cả các quy tắc tam đoạn luận. -> Sai, vì kiểu AOI vi phạm quy tắc về chất.
* Đáp án 3: Sai, vì tiểu từ chu diên trong tiền đề, nhưng không chu diên trong kết luận. -> Có thể đúng, cần xét tính chu diên.
* Đáp án 4: Sai, vì cả hai tiền đề đều là phán đoán bộ phận. -> Sai, vì tiền đề lớn là phán đoán toàn thể.

Để xác định đáp án chính xác, ta cần kiểm tra tính chu diên của các từ.

* Tiền đề lớn (A): Vị từ không chu diên.
* Tiền đề nhỏ (O): Chủ từ không chu diên, vị từ chu diên.
* Kết luận (I): Cả chủ từ và vị từ đều không chu diên.

Nếu trung từ là chủ từ trong tiểu tiền đề (O) và là vị từ trong đại tiền đề (A), thì trung từ không chu diên trong cả hai tiền đề. Điều này vi phạm quy tắc về trung từ, khiến tam đoạn luận không hợp lệ. Do đó, đáp án 1 là đáp án chính xác nhất.

Đáp án 3 cũng có thể đúng nếu tiểu từ chu diên trong kết luận nhưng không chu diên trong tiền đề, tuy nhiên thông tin này không chắc chắn nên đáp án 1 tối ưu hơn.

Vậy đáp án đúng nhất là: Sai, vì trung từ không chu diên trong cả hai tiền đề.

Câu 39:

Khi nào hai phán đoán có quan hệ mâu thuẫn với nhau?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Hai phán đoán được gọi là mâu thuẫn khi chúng không thể đồng thời cùng đúng hoặc cùng sai. Điều này có nghĩa là, nếu một phán đoán đúng, phán đoán kia phải sai, và ngược lại. Trong các phương án:

- Phương án 1 chỉ nói "không cùng đúng cùng sai" mà không đề cập đến các yếu tố khác, có thể đúng trong một số trường hợp nhưng chưa đủ để định nghĩa quan hệ mâu thuẫn một cách chặt chẽ.

- Phương án 2 đưa thêm điều kiện "có cùng thuật ngữ" và "không cùng đúng cùng sai", đây là một định nghĩa chính xác hơn về quan hệ mâu thuẫn trong logic học. Việc có cùng thuật ngữ giúp đảm bảo chúng ta đang so sánh các phán đoán về cùng một đối tượng hoặc chủ đề.

- Phương án 3 nói "không cùng đúng nhưng có thể cùng sai", điều này mô tả quan hệ trái ngược, không phải mâu thuẫn.

- Phương án 4 lại thêm điều kiện "có cùng thuật ngữ hay phán đoán thành phần", đây là yếu tố cần thiết để xác định mối quan hệ giữa hai phán đoán, và tiếp tục khẳng định "không cùng đúng cùng sai" - đây là đặc điểm của quan hệ mâu thuẫn.

Như vậy, phương án 2 và 4 đều có ý đúng, tuy nhiên phương án 4 bao quát hơn khi đề cập đến cả "thuật ngữ" và "phán đoán thành phần", làm cho định nghĩa chặt chẽ hơn trong nhiều trường hợp. Phương án 2 có thể đúng trong trường hợp đơn giản, nhưng phương án 4 chính xác hơn trong ngữ cảnh tổng quát.

Câu 40:

Điều kiện cần và đủ để hai phán đoán đơn có quan hệ mâu thuẫn nhau là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Hai phán đoán đơn có quan hệ mâu thuẫn khi và chỉ khi chúng khác nhau cả về chất lẫn về lượng. Điều này có nghĩa là nếu một phán đoán khẳng định một điều gì đó về tất cả các thành viên của một lớp đối tượng, thì phán đoán mâu thuẫn của nó sẽ phủ định điều đó về ít nhất một thành viên của lớp đối tượng đó, và ngược lại.

Câu 41:

Mệnh đề nào đã bị lược bỏ trong kiểu tam đoạn luận hợp lôgích: P+ a M- ; S- i P- ?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Tam đoạn luận là một hình thức suy luận diễn dịch, trong đó từ hai mệnh đề (tiền đề) suy ra một mệnh đề thứ ba (kết luận). Một tam đoạn luận đầy đủ bao gồm ba mệnh đề: tiền đề lớn, tiền đề nhỏ và kết luận. Trong trường hợp này, ta có:

- Tiền đề lớn: P+ a M- (tất cả P là M)
- Kết luận: S- i P- (một số S không là P)

Để tam đoạn luận này hợp logic, tiền đề nhỏ phải là: S- i M (một số S không là M). Mệnh đề này khi kết hợp với tiền đề lớn sẽ dẫn đến kết luận đã cho.

Vậy, mệnh đề bị lược bỏ là B. S- i M.

Câu 42:

Suy luận: “Sinh viên kinh tế nào tốt nghiệp loại giỏi cũng dễ kiếm việc làm. Có một số sinh viên kinh tế không tốt nghiệp loại giỏi. Như vậy có một số sinh viên kinh tế không dễ tìm việc làm” có phải là tam đoạn luận đơn (nhất quyết) không, nếu phải thì nó đúng hay sai, tại sao?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Để xác định xem suy luận đã cho có phải là tam đoạn luận đơn (nhất quyết) hay không và đánh giá tính đúng sai của nó, ta cần phân tích cấu trúc và tuân thủ các quy tắc của tam đoạn luận.

Trước hết, cần nhận diện các thành phần của tam đoạn luận: hai tiền đề và một kết luận.

Tiền đề 1: "Sinh viên kinh tế nào tốt nghiệp loại giỏi cũng dễ kiếm việc làm." (Mọi A là B)

Tiền đề 2: "Có một số sinh viên kinh tế không tốt nghiệp loại giỏi." (Có một số C không là A)

Kết luận: "Như vậy có một số sinh viên kinh tế không dễ tìm việc làm" (Có một số C không là B)

Ở đây:

A: sinh viên kinh tế tốt nghiệp loại giỏi

B: dễ kiếm việc làm

C: sinh viên kinh tế

Phân tích tính đúng sai:

1. Tính hợp lệ về mặt hình thức: Suy luận này có cấu trúc của một tam đoạn luận.

2. Xét về mặt nội dung:

Tiền đề 1: Khẳng định rằng tất cả sinh viên kinh tế tốt nghiệp loại giỏi đều dễ kiếm việc làm. Đây là một phán đoán phổ biến khẳng định (All A are B).

Tiền đề 2: Khẳng định rằng có một số sinh viên kinh tế không tốt nghiệp loại giỏi. Đây là một phán đoán bộ phận phủ định (Some C are not A).

Kết luận: Khẳng định rằng có một số sinh viên kinh tế không dễ kiếm việc làm. Đây là một phán đoán bộ phận phủ định (Some C are not B).

Kiểm tra tính hợp lệ của tam đoạn luận: Có một quy tắc quan trọng là nếu một trong hai tiền đề là một phán đoán bộ phận, thì kết luận cũng phải là một phán đoán bộ phận. Ở đây, cả hai tiền đề và kết luận đều tuân thủ quy tắc này. Tuy nhiên, cần kiểm tra xem đại từ có chu diên đúng cách hay không.

Trong tiền đề 1, "sinh viên kinh tế tốt nghiệp loại giỏi" (A) là chủ từ được chu diên (vì là phán đoán toàn thể). "Dễ kiếm việc làm" (B) là vị từ không được chu diên (trong phán đoán khẳng định).

Trong tiền đề 2, "sinh viên kinh tế" (C) không được chu diên (vì là phán đoán bộ phận). "Tốt nghiệp loại giỏi" (A) được chu diên (vì là phán đoán phủ định).

Trong kết luận, "sinh viên kinh tế" (C) không được chu diên (vì là phán đoán bộ phận). "Dễ tìm việc làm" (B) được chu diên (vì là phán đoán phủ định).

Như vậy, đại từ "dễ tìm việc làm" (B) không chu diên trong tiền đề (Tiền đề 1), nhưng lại chu diên trong kết luận. Điều này vi phạm một quy tắc quan trọng của tam đoạn luận, làm cho suy luận trở nên sai.

Vậy đáp án đúng là C.

Câu 43:

Sơ đồ suy luận nào sai?

Lời giải: