“Không có sách thì không có tri thức. Không có tri thức thì không có chủ nghĩa cộng sản”. Đoạn văn này thể hiện suy luận gì? Có hợp lôgích không?

Suy luận trên là một chuỗi các mệnh đề liên kết với nhau theo kiểu nhân quả. Tuy nhiên, nó mắc lỗi "luẩn quẩn" (circular reasoning). Tức là, kết luận "đói nghèo lại sinh ra đói nghèo" thực chất chỉ lặp lại tiền đề ban đầu ("nghèo đói"). Điều này không cung cấp thêm thông tin hoặc chứng minh nào về mối quan hệ giữa nghèo đói và các yếu tố khác. Do đó, đáp án A chính xác nhất vì chỉ ra lỗi luẩn quẩn trong suy luận.

Các đáp án khác:
- B. Sai, vì quá bi quan: Mặc dù suy luận có vẻ bi quan, nhưng lỗi chính không nằm ở sự bi quan mà ở cấu trúc suy luận.
- C. Sai, vì trên thực tế không học hành được cũng chưa chắc chắn là dốt nát: Mệnh đề này có thể đúng trong thực tế, nhưng nó không phải là lỗi chính của suy luận. Suy luận vẫn sai ngay cả khi chúng ta chấp nhận rằng không học hành được dẫn đến dốt nát.
- D. Đúng về hình thức, nhưng kết luận sai, vì có tiền đề sai: Suy luận sai không phải vì tiền đề sai (mặc dù một số tiền đề có thể tranh cãi), mà vì cấu trúc suy luận luẩn quẩn.

Lôgích hình thức, hay còn gọi là logic hình thức, là một nhánh của logic nghiên cứu các hình thức suy luận, phân tích cấu trúc của các mệnh đề và các quy tắc suy diễn để xác định tính hợp lệ của các lập luận. Khi khảo sát một tư tưởng, lôgích hình thức chủ yếu tập trung vào hình thức của tư tưởng đó, mà không xét đến nội dung cụ thể. Vì vậy, đáp án đúng là "Chỉ để ý đến hình thức của tư tưởng."

Quy luật lý do đầy đủ khẳng định rằng mọi sự vật, hiện tượng, tính chất, hay quan hệ đều có lý do đầy đủ của nó. Lý do đầy đủ ở đây được hiểu là cơ sở, nguyên nhân hoặc những yếu tố quyết định sự tồn tại và biến đổi của sự vật, hiện tượng đó.

* Phương án 1: Tính chứng minh được của tư tưởng, mặc dù liên quan đến lý luận, nhưng không phải là bản chất cốt lõi mà quy luật lý do đầy đủ phản ánh.
* Phương án 2: Mối liên hệ phổ biến của sự vật, hiện tượng là một khía cạnh quan trọng của thế giới, nhưng quy luật lý do đầy đủ tập trung vào mối liên hệ nhân quả, chứ không chỉ là sự liên hệ chung chung.
* Phương án 3: Mối liên hệ nhân quả chi phối giữa các đối tượng được tư tưởng là đáp án chính xác nhất. Quy luật lý do đầy đủ nhấn mạnh rằng mọi sự vật, hiện tượng đều có nguyên nhân và lý do tồn tại, và mối liên hệ nhân quả này là yếu tố then chốt.
* Phương án 4: Cơ sở dẫn tới sự đứng im tương đối, sự ổn định về chất của đối tượng được tư tưởng, mặc dù sự ổn định cũng là một khía cạnh, nhưng quy luật này chủ yếu nói về lý do và nguyên nhân, không phải sự ổn định.

Vậy đáp án đúng là phương án 3: Mối liên hệ nhân quả chi phối giữa các đối tượng được tư tưởng.

Quy luật phi mâu thuẫn phát biểu rằng hai tư tưởng trái ngược nhau không thể đồng thời cùng đúng về cùng một đối tượng, trong cùng một thời gian và trong cùng một mối quan hệ. Các quy luật còn lại có nội dung khác:
- Quy luật loại trừ cái thứ ba: Hai phán đoán mâu thuẫn nhau thì một phán đoán đúng, một phán đoán sai, không có phán đoán thứ ba.
- Quy luật đồng nhất: Mỗi tư tưởng phải đồng nhất với chính nó trong suốt quá trình lập luận.
- Quy luật lý do đầy đủ: Mọi tư tưởng đúng đều phải có lý do đầy đủ để chứng minh.