Dựa theo hình vuông lôgích, sơ đồ nào thể hiện quan hệ tương phản trên?

A?→E ;~E→A.

A↔~E ; E↔~A.

A→E ; ~E→A?.

~A→E? ; ~E→A?.

Trả lời:

Đáp án đúng: D

Hình vuông logic mô tả các mối quan hệ giữa các mệnh đề chủ từ-thuộc tính (A, E, I, O). Trong đó: * **A:** khẳng định phổ quát (mọi S là P) * **E:** phủ định phổ quát (không S nào là P) * **I:** khẳng định bộ phận (tồn tại S là P) * **O:** phủ định bộ phận (tồn tại S không là P) Quan hệ tương phản (contrary) tồn tại giữa hai mệnh đề A và E. Nếu A đúng thì E sai, nhưng nếu A sai thì E có thể đúng hoặc sai. Biểu thức chính xác cho quan hệ tương phản là: A ↔ ~E ; E ↔ ~A, có nghĩa là A tương đương với phủ định của E, và E tương đương với phủ định của A. Vậy đáp án đúng là B.

200+ câu hỏi trắc nghiệm Logic học đại cương kèm đáp án và lời giải minh họa - Phần 5

32 câu hỏi 60 phút

Bắt đầu thi

Câu hỏi liên quan

Câu 16:

Các yếu tố lôgích của suy luận là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Câu hỏi yêu cầu xác định các yếu tố lôgích cơ bản cấu thành một suy luận. Một suy luận hoàn chỉnh thường bao gồm các tiền đề (những thông tin ban đầu được đưa ra), một kết luận (điều được suy ra từ các tiền đề) và một cơ sở lôgích (những quy tắc hoặc nguyên tắc được sử dụng để liên kết các tiền đề với kết luận).

- Phương án A chỉ liệt kê các thành phần của một tam đoạn luận cổ điển, một dạng suy luận cụ thể, chứ không phải yếu tố lôgích chung của mọi suy luận.
- Phương án B đề cập đến các thành phần trong mệnh đề lôgích, chứ không phải một suy luận hoàn chỉnh.
- Phương án C liệt kê các thành phần của một phán đoán, chứ không phải một suy luận.
- Phương án D bao gồm đầy đủ các yếu tố cần thiết: tiền đề (thông tin xuất phát), kết luận (điều rút ra), và cơ sở lôgích (quy tắc liên kết).

Do đó, đáp án đúng là D.

Câu 17:

Theo phép đổi chỗ, nếu tiền đề là A thì kết luận hợp lôgích là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Phép đổi chỗ (Conversion) là một phép suy luận trực tiếp trong logic học cổ điển, trong đó ta hoán đổi chủ từ và vị từ của một mệnh đề. Tuy nhiên, không phải mệnh đề nào sau khi đổi chỗ cũng cho ra một kết luận hợp logic.

* Mệnh đề A (All S are P): Không thể đổi chỗ trực tiếp. Ví dụ: "Tất cả mèo đều là động vật có vú" không suy ra "Tất cả động vật có vú đều là mèo". Tuy nhiên, ta có thể đổi chỗ giới hạn (Conversion by Limitation): Nếu "Tất cả S là P" là đúng thì "Một vài P là S" cũng đúng. Như vậy, từ A suy ra I.

* Mệnh đề E (No S are P): Có thể đổi chỗ trực tiếp. Ví dụ: "Không có con mèo nào là con chó" suy ra "Không có con chó nào là con mèo".

* Mệnh đề I (Some S are P): Có thể đổi chỗ trực tiếp. Ví dụ: "Một vài người là sinh viên" suy ra "Một vài sinh viên là người".

* Mệnh đề O (Some S are not P): Không thể đổi chỗ. Ví dụ: "Một vài người không phải là bác sĩ" không suy ra "Một vài bác sĩ không phải là người".

Vì vậy, theo phép đổi chỗ (và đổi chỗ giới hạn), nếu tiền đề là A thì kết luận hợp logic là I. Do đó, đáp án B là đáp án chính xác.

Câu 18:

Theo phép đổi chỗ, nếu tiền đề là O thì kết luận hợp lôgích là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Trong phép đổi chỗ (conversion), ta hoán đổi chủ từ và vị từ của một mệnh đề. Quy tắc đổi chỗ cho mệnh đề loại O (một vài S không phải là P) là không hợp lệ. Vì vậy, không có kết luận hợp logic nào từ một tiền đề là O theo phép đổi chỗ. Do đó, đáp án đúng là D) Cả A), B) và C) đều sai.

Câu 19:

Thao tác lôgích đi từ tiền đề là một phán đoán dạng A, E, I, O để rút ra kết luận cũng là một phán đoán dạng trên cùng lượng cùng chủ từ, nhưng khác chất và có vị từ là khái niệm mâu thuẫn với khái niệm đóng vai trò vị từ của tiền đề được gọi là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Câu hỏi mô tả thao tác lôgích trong đó từ một tiền đề là phán đoán A, E, I, O, ta rút ra kết luận có cùng lượng và chủ từ, nhưng khác chất và có vị từ là khái niệm mâu thuẫn với vị từ của tiền đề. Đây chính là định nghĩa của phép đổi chất.

* A. Diễn dịch trực tiếp: Là hình thức suy luận từ một tiền đề duy nhất để rút ra kết luận.
* B. Phép đổi chất: Đúng như mô tả trong câu hỏi. Phép đổi chất biến đổi chất của phán đoán (từ khẳng định thành phủ định hoặc ngược lại) đồng thời thay đổi vị từ bằng khái niệm mâu thuẫn của nó.
* C. Phép đổi chỗ: Là phép suy luận trong đó chủ từ và vị từ của phán đoán được hoán đổi vị trí cho nhau.
* D. Suy luận theo hình vuông lôgích: Là việc suy luận dựa trên mối quan hệ giữa các phán đoán A, E, I, O trong hình vuông lôgích (quan hệ đối lập, quan hệ tương phản, quan hệ phụ thuộc).

Vậy, đáp án đúng là B. Phép đổi chất.

Câu 20:

Từ tiền đề “Có loài côn trùng không có hại”, bằng phép đổi chỗ, kết luận hợp lôgích được rút ra là gì?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Phép đổi chỗ (conversion) là một phép suy luận trực tiếp, trong đó từ một tiền đề cho sẵn, ta suy ra một kết luận mới bằng cách đổi chỗ chủ từ và vị từ của tiền đề đó. Phép đổi chỗ chỉ hợp lệ khi tiền đề là một phán đoán bộ phận khẳng định (I) hoặc một phán đoán toàn thể phủ định (E).

Trong trường hợp này, tiền đề "Có loài côn trùng không có hại" là một phán đoán bộ phận khẳng định (I). Khi đổi chỗ chủ từ (loài côn trùng) và vị từ (không có hại), ta được kết luận "Một số loài không có hại là côn trùng". Như vậy, đáp án A là đáp án đúng.

Các đáp án khác không đúng vì:
- Đáp án B: Không thể suy ra "Những loài côn trùng khác có hại" từ tiền đề đã cho.
- Đáp án C: "Không phải tất cả các loài côn trùng đều có hại" là một cách diễn đạt khác của tiền đề, không phải là kết luận rút ra bằng phép đổi chỗ.
- Đáp án D: Phép đổi chỗ hoàn toàn thực hiện được trong trường hợp này.

Câu 21:

Trong tam đoạn luận đơn, nếu cả 2 tiền đề là A hay E, thì kết luận hợp lôgích là gì?

Lời giải: