Có ba ông thợ cắt tóc X, Y, Z (một ông thợ giỏi, một ông thợ trung bình, một ông thợ vụng) tháng nào cũng cắt tóc cho nhau. Hãy cho biết tay nghề của từng ông thợ, nếu quan sát thấy: Tháng đầu, đầu ông X được cắt trung bình, đầu ông Y được cắt đẹp, đầu ông Z bị cắt xấu. Tháng sau, đầu ông X được cắt đẹp, đầu ông Y bị cắt xấu, đầu ông Z được cắt trung bình.

Câu 47:

“Hắn chửi như những người say rượu hát. Giá mà hắn biết hát thì hắn đã không chửi. Nhưng khổ cho đời và khổ cho người là hắn lại không biết hát. Vậy thì hắn chửi, cũng như chiều nay hắn chửi”. Đoạn văn trên thể hiện suy luận gì? có hợp lôgích không?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Đoạn văn trên trình bày một chuỗi các mệnh đề có tính chất giả định và điều kiện. Ta có thể diễn giải như sau:

* Giả định 1: Nếu hắn biết hát, hắn đã không chửi.
* Giả định 2: Hắn không biết hát.
* Kết luận: Vì vậy, hắn chửi.

Mô hình này tuân theo cấu trúc của tam đoạn luận (TĐL) giả định (hypothetical syllogism), trong đó các tiền đề là các mệnh đề giả định "nếu... thì...". Tuy nhiên, tính hợp logic của suy luận này có thể bị nghi ngờ. Việc không biết hát có thể là một trong nhiều nguyên nhân dẫn đến việc chửi, chứ không phải là nguyên nhân duy nhất hay tất yếu. Người ta có thể chửi vì nhiều lý do khác (tức giận, thất vọng, v.v.) ngay cả khi họ biết hát.

Do đó, đáp án chính xác là C. Tam đoạn luận giả định, không hợp lôgích.

Câu 48:

“Nó mà sống thì là một chuyện màu nhiệm, mà chuyện màu nhiệm thì không còn xảy ra ở cái thế giới này nữa”. Đoạn văn trên thể hiện suy luận gì? có hợp lôgích không?

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Đoạn văn trên thể hiện một tam đoạn luận (TĐL) kéo theo, với hình thức phủ định.

* Tiền đề 1: Nếu nó sống, thì đó là một chuyện màu nhiệm.
* Tiền đề 2: Chuyện màu nhiệm không còn xảy ra ở thế giới này.
* Kết luận (ẩn): Vậy nên, nó không sống (hoặc nó đã chết).

Phân tích tính hợp lôgích: Tam đoạn luận này hợp lôgích vì nó tuân theo quy tắc của phép kéo theo trong lôgích học. Nếu P kéo theo Q, và Q sai, thì P cũng phải sai. Trong trường hợp này, P là "nó sống" và Q là "chuyện màu nhiệm xảy ra". Vì Q (chuyện màu nhiệm xảy ra) là sai, nên P (nó sống) cũng phải sai. Do đó, lập luận này hợp lý.

Như vậy, đáp án đúng là C.

Câu 49:

“Không hiệp ý thì đã chẳng đến đây; đã đến đây tức là không ai không hiệp ý”. Đoạn văn này thể hiện suy luận gì? Có hợp lôgích không?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Đoạn văn trên thể hiện suy luận diễn dịch trực tiếp, cụ thể là kiểu kéo theo (nếu...thì...).

Mệnh đề đầu tiên: "Không hiệp ý thì đã chẳng đến đây" có thể hiểu là "Nếu không hiệp ý, thì không đến đây".
Mệnh đề thứ hai: "Đã đến đây tức là không ai không hiệp ý" có thể hiểu là "Nếu đến đây, thì tất cả đều hiệp ý".

Suy luận này hợp lôgích vì nó tuân theo quy tắc của phép kéo theo: nếu P kéo theo Q và Q kéo theo R, thì P kéo theo R. Ở đây, P là "đến đây", Q là "hiệp ý", và suy luận đi từ "đến đây" đến "hiệp ý", do đó nó hợp lôgích. Vì vậy, đáp án D là đáp án đúng.

Các đáp án khác không phù hợp vì:
- Đáp án A, B, C: Tam đoạn luận (TĐL) là một hình thức suy luận khác, có cấu trúc gồm hai tiền đề và một kết luận. Đoạn văn trên không có cấu trúc này.
- Đáp án C: suy luận này hoàn toàn hợp logic.

Câu 50:

Hai bạn X và Y hay đùa (lúc nói thật, lúc nói dối). Một lần, X bảo Y: “Lúc nào mình không nói dối thì cậu cũng không nói dối”. Y trả lời: “Lúc nào mình nói dối thì cậu cũng nói dối”. Hỏi, lúc này bạn nào nói thật, bạn nào nói dối?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Phân tích câu nói của X: "Lúc nào mình không nói dối thì cậu cũng không nói dối". Câu này tương đương với "Nếu X nói thật thì Y nói thật". Điều này có nghĩa là nếu X nói dối, Y có thể nói thật hoặc nói dối.

Phân tích câu nói của Y: "Lúc nào mình nói dối thì cậu cũng nói dối". Câu này tương đương với "Nếu Y nói dối thì X nói dối". Điều này có nghĩa là nếu Y nói thật, X phải nói thật.

Giả sử X nói thật, thì theo câu nói của X, Y cũng phải nói thật. Điều này không mâu thuẫn với câu nói của Y (vì nếu Y nói thật thì X cũng phải nói thật).

Giả sử X nói dối, thì Y có thể nói thật hoặc nói dối. Nếu Y nói thật, X phải nói thật (mâu thuẫn với giả thiết X nói dối). Vậy Y phải nói dối. Khi X và Y cùng nói dối, các mệnh đề của họ đều đúng.

Vậy, X và Y hoặc cùng nói dối hoặc cùng nói thật.

Câu 1:

Tư duy có những đặc tính nào?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Tư duy có các đặc tính cơ bản sau:

* Tính gián tiếp: Tư duy phản ánh sự vật, hiện tượng thông qua các dấu hiệu, biểu tượng, khái niệm, chứ không phải trực tiếp thông qua giác quan.
* Tính trừu tượng và khái quát: Tư duy có khả năng loại bỏ những thuộc tính cụ thể, riêng lẻ của sự vật, hiện tượng để nắm bắt những thuộc tính chung, bản chất.
* Tính năng động và sáng tạo: Tư duy không chỉ phản ánh một cách thụ động mà còn tích cực xử lý thông tin, tạo ra những ý tưởng mới, giải pháp mới.
* Tính sâu sắc: Tư duy đi sâu vào bản chất bên trong của sự vật, hiện tượng.

Vì vậy, đáp án D là đáp án chính xác nhất vì nó bao gồm đầy đủ các đặc tính quan trọng của tư duy.

Câu 2:

Lôgích học là gì?

Lời giải: